4 kanatlı uçan dinozor

Cin’in Lianonig eyaletinde o kadar çok dinozor fosili bulunuyor ki, yerel halk bile yarı zamanlı paleontologluk yapıyor. Tarih öncesi yaratıklara ait kanıtlar bulmak için Pekin’den gelen fosil avcıları, mısır tarlaları içinde bir nokta belirlediler ve yerel çiftçilerin yardımıyla, uzun süre önce nesli tükenmiş olan kaplumbağa, kuş ve dinozorlara ait bir ‘define’ buldular. Paleontolog Xu Xing, 2001 sonbaharında, acayip yaratıkları gün ışığına çıkarmaya o kadar alışmıştı ki, tüyleri olan bir dinozora ait, bir parçası korunmuş iskelet ile önceleri pek ilgilenemedi.

En büyük buluş

Birkaç hafta sonra fosili inceleyen Xu Xing, bulduğunun ne kadar tuhaf bir yaratık olduğunun farkına vardı. 4 adet ince kol ve bacak bulmuştu. Fosil ise bütünüyle tüylerle kaplıydı. Bu özellik büyük olasılıkla, aynı uçabilen bir sincap gibi, ağaçtan ağaca süzülerek geçmeye uyum sağlamak için geliştirilmiş olabilirdi.

Birçok çiftçinin benzer fosiller bulmasına çok şaşıran araştırmacı, tümünü X ışınlarıyla test etti ve gerçek olduklarını saptadı. Xu Xing, ‘Bunun, yaptığım en büyük buluş olduğunu düşündüm’ dedi..

Xu Xing ve ekibinin, kalıntılar arasında incelediği, yeni bir tür mikroraptor. Yaratık aynı zamanda, Jurassic Park filmindeki velociraptorların da 120 milyon yıllık akrabası. Çinli bir paleontologun ‘Microraptor gui’ olarak adlandırdığı canlı, uzunluk olarak 1 metrenin biraz altında ve yaklaşık olarak da bir kartal büyüklüğünde. Güçlü dişleri olan yaratık, pençeleri sayesinde de et yiyebiliyordu.

Xu’nun geçen hafta Science dergisinde yayımlanan çalışması, bilim adamlarını da heyecanlandırdı. California Üniversitesi’nden Kevin Padian’a göre, ‘Bu kesinlikle inanılmaz bir tür.’ Bilim adamlarının birçoğu, zaten kuşların dinozorlardan türediklerinde görüş birliğinde ve Xu’nun bulguları, bu görüşün somut bir kanıtını oluşturuyor.

Öte yandan, gelişmeler fosil biliminde tartışmalar da yarattı. Tüylü dinozorların neredeyse tamamı, kanat benzeri kollarında tüyler taşıyordu, ancak hızlı koşmalarını sağlayan güçlü ve büyük arka ayaklarında hiçbir zaman tüy olmadı. Bu nedenle bilim adamları, tüylerin ilk olarak dinozorların kollarında çıktığını, bu şekilde, keklikler gibi tepelere doğru hızlı koşabildiklerini öne sürüyorlar.

Sonra uçtular

Aynı görüşe göre, dinozorlar ilk olarak havada kanat çırpmadan süzülmeye, ardından da uçmaya evrildiler. Xu’nun yaratıklarının arka ayakları çok ince ve tüm kol ve bacakları da kanata benziyor. Xu, bilim adamlarına, ‘Yeni fosil, bazı dinozorların ağaçlarda yaşadıklarına ilişkin güçlü kanıtlar sunuyor’ yanıtını verdi.

Kuşların, dinozorlardan evrildiği fikri, Darwin’in evrim kuramı kadar eski. Bu fikre ilişkin ilk fosil kanıtı, 1860’ta Almanya’nın güneyinde bulunan, 150 milyon yıllık kuş benzeri bir sürüngen Archaeopteryx’ti. Bu yaratık, büyük ölçüde ilk kuş olarak kabul edilse de bilim adamları hala noktaları birleştirmekle uğraşıyor.

1915’te zoolog William Beebe, cesaretli bir açıklama yaparak, kuşların 4 kanatlı dinozorlardan geldiğini söylemişti, ancak elinde yeterli kanıt yoktu. Bilim adamları, bu görüşler için ‘spekülatif’ demişlerdi. Ancak, Beebe’nin öngörülü olduğu ortaya çıktı.

‘Çok şanslıyım’

Yeni 4 kanatlı dinozorlar, bilim adamlarına büyük bir tartışma sunuyor. Padian, Xu’nun, Microraptor gui’nin ağaçlarda yaşadığı ve sincaplar gibi uçtuğu fikirlerine katılmıyor. ‘Bunu söylemek cesaret ister. Bu nedenle, söyleminizi desteklemek zorundasınız.’ Amerikan Doğa Tarih Müzesi’nden Mark Norell ise türü kendisi de incelemiş. ‘Tanıdığımız yaratıklarla benzerlikler göstermiyor’ diyen Norell, bulguların, dinozorlarla kuşların bağlantılarıyla ilgili son nokta olmadığını düşünüyor.

34 yaşındaki Xu ise tüm bu tartışmalardan oldukça memnun. ‘Kendimi dünyanın en şanslı paleontologu olarak hissediyorum.’

Kaynak: Newsweek 3 Şubat 2003