Ve karar çıktı: Microsoft tekel

Washington Bölge Mahkemesi Microsoft'un piyasada tekel oluşturduğuna karar verdi. Yargıç Jackson, ‘‘Microsoft, Windows'u istediği fiyattan piyasaya sürüyor. Bu durum tüketiciye zarar veriyor’’ dedi. Mahkemenin bu kararı, Microsoft'un davayı mutlaka kaybedeceği anlamına gelmiyor.

Dünyanın en varlıklı adamı Bill Gates'i mide sancılarıyla kıvrandıran dava nihayet sonuçlandı. Washington'daki Bölge Mahkemesi Yargıcı Thomas Penfield Jackson, Bill Gates'in ‘‘dünya devi bir firma’’ haline getirdiği Microsoft'un ‘‘piyasada tekel’’ oluşturduğuna ve tüketici çıkarlarına zarar verdiğine karar verdi. Başta Windows olmak üzere, Microsoft'un üreterek piyasaya sürdüğü çeşitli yazılım programları ABD ve dünya piyasasının yüzde 90'ına egemen durumda.

Yargıç Jackson'ın kararının gerekçesinde, Microsoft'un kendi alanında rekabeti önlemek için rakip şirketleri normal olmayan ticari yöntemlerle çökerttiği ve zorla satın aldığı belirtildi. Gerekçede, bilgisayar yazılım teknolojisini elinde toplayan Microsoft'un, tüketicilere de zarar verdiği ifade edildi.

Jackson, Microsoft'un sahip olduğu gücü, pazardaki etkinliğini korumak amacıyla diğer firmalara karşı kullandığını sergilediğini belirtti. Jackson, ‘‘Microsoft o kadar güçlü ki, Windows'u istediği fiyatlardan piyasaya sürüyor. Tüketicileri yararlandıracak girişimler, Microsoft'un çıkarlarıyla çeliştiği için yaşama geçirilemiyor’’ dedi.

Yargıç Jackson'ın kararı, Microsoft'un davayı mutlaka kaybedeceği anlamına gelmiyor. Temyiz süreciyle birlikte davanın daha birkaç yıl devam edeceği ifade ediliyor.

TÜKETİCİLERİN ZAFERİ

Microsoft, geliştirdiği İnternet Explorer'ı Windows'95 veya Windovs'98'le birlikte bir paket halinde pazara sürmüştü. Yani, Windows'u bilgisayarına kuran, beraberinde İnternet Explorer'ı da kurmak zorunda kalıyordu. Diğer İnternet yazılım şirketleri, Microsoft'un bu girişiminin ‘‘tekelcilik’’ olduğunu savunmuş, aleyhinde dava açmışlardı. Microsoft'a karşı dava, ABD Adalet Bakanlığı ve 19 eyalet tarafından açılmıştı. Eğer karar kesinleşirse, Microsoft, İnternet Explorer'ı ayrıca pazarlamak zorunda kalacak. İnternet'e bağlanan 200 milyon kişinin dörtte üçü ‘‘Explorer’’ kullanıyor.

ABD Adalet Bakan Yardımcısı Joe Klein, ‘‘Karar, tüketiciler için bir zaferdir. Bir kez daha görüldü ki, ABD'de, hiç kimse ve hiçbir firma yasaların üstünde değildir’’ dedi.

Microsoft'u bölebilirler

Yargıç Jackson’ın kararıyla ilgili ihtimaller şöyle sıralanıyor:

Tekel oluşturduğuna karar verilen ‘‘Standard Oil’’e yapıldığı gibi, Microsoft'un birbirine karşı rekabet eden daha küçük firmalara bölünebilir.

Yargıç Jackson, Microsoft'un rakiplerine Windows programını satma ve iyileştirme hakkı verebilir.

Jackson, Microsoft'un yeni teknolojilere çeşitli yollarla müdahale etmesini yasaklayabilir.

Gates: Birileri bizi kıskanıyor

ABD'de yüzyılın ticari davasında, hakkında federal mahkeme tarafından anti-tekel yasalarını ihlal ettiği kararı verilen Microsoft'un başkanı Bill Gates, ‘‘birilerinin şirketini kıskandığını’’ öne sürdü. Gates, mahkeme kararını saygıyla karşıladığını, ancak kararın haksız olduğuna inandığını belirtti. Bill Gates, ‘‘Microsoft, dünyanın en ileri bilgisayar yazılımını üretiyor ve her an ürünlerini kullanıcı insanların yararına geliştiriyor. 30 bin kişinin çalıştığı Microsoft'u galiba birileri kıskandı. Ancak bu, ileriye kararlı ve güvenli şekilde bakmamıza engel değil’’ dedi. Gates, ‘‘Bu sorunun ilgili her taraf için en iyi şekilde çözümlenmesi için elimizden gelen her şeyi yapacağız, ancak şirketimizin haklarını da ezdirmeyeceğiz’’ diye konuştu. Federal yargıç Thomas Penfield Jackson'ın, Microsoft'un anti-tekel yasalarını ihlal ettiğini resmen açıklamasının ardından gözler, şirket aleyhinde alınacak ve birkaç ay sonra açıklanacak yaptırımlara çevrildi.