Ücretlinin kayıt dışı parası da bankaya yatacak

SORU (U.Z. İZMİR): Ücretli çalışıyorum. Nakit param ve dövizim var. Beyannameli vergi mükellefi değilim. Ben de paramı blokaj yapacak mıyım ?

Sahip olunan para, döviz mevduat sertifikası, hisse senedi ve benzeri kıymetleri bankada bloke yapmak için, vergi mükellefi olmak gerekli değil. İster vergi mükellefi olun, ister olmayın elinizdeki kıymetleri mutlaka banka sistemine geçirerek kayıt altına alın. Yoksa ileride tasarruf veya harcama şeklinde ortaya çıkınca, hesabını veremezsiniz.

OĞLUMA EV ALIRSAM

SORU (D.G.-İSTANBUL): 30 Eylül'de kendi adıma bloke ettiğim para ile eşime ve oğluma ev ve otomobil alabilir miyim? Eğer alamaz isem, şimdiden üç aile bireyi adına blokaj yapsak, bu paranın kaynağı ve vergisinin verilip verilmediği sorulur mu? İntikal vergisine konu olur mu ?

Kendi adınıza bloke ettiğiniz para ile ancak kendi üstünüze ev veya otomobil alabilirsiniz. Eşiniz, oğlunuz veya bir başkasına aldığınız zaman, ivazsız bir intikaldir ve intikal vergisine tabidir. Şimdiden aile fertleri arasında pay ederek veya ortak hesap açarsanız, paranın nereden bulunduğu ve vergisinin verilip verilmediğinin sorulmayacağı yasada var ve Sayın Maliye Bakanı da teminat veriyor. Size hesap sorulamayacağına göre, eşiniz ve oğlunuza da hesap sorulmayacak demektir. O zaman da resmen bir ivazsız intikal olmayacağı için, intikal vergisi konusu da olamaz.

PARA VE PUL KOLEKSİYONU

SORU (A.R. GEBZE): Para ve pul koleksiyonları ile antika ve tablo sahipleri ne yapacaklar?

Tebliğe göre bu kıymetlerin ‘‘herhangi bir kurum veya kurum veya kuruluşta bulundurulmasına veya beyan edilmesine gerek bulunmamaktadır. Bunların varlığı serbest delil sistemi ve Vergi usul K. 3 ncü maddesi çerçevesinde incelemelerde izah edilebilecektir. Bu ispatın çok çeşitli şekillerde yapılması mümkündür’’, ‘‘Bu kıymetlerin elden çıkarılması sırasında düzenlenecek veya alınacak kanaat getirici vesikalarla ispatlanacaktır.’’ Tebliğin bu hükmüne göre, bu kıymetlere sahip olanların bir şey yapmalarına gerek yoktur. Satış sırasında düzenlenecek belgelerle, 30 Eylül'de var oldukları Maliye tarafından kabul edileceği ifade edilmektedir. 2000 yılında düzenlenecek satış belgesinin, 30 Eylül'deki mevcudiyeti nasıl kanıtlayabileceği benim için de merak konusudur. Yasa ve tebliğde öngörülmemekle beraber, noter tespiti, sigorta ekspertiz raporu ve sigorta poliçesi, gibi belgelerin yararlı olacağını düşünebiliriz.

HİSSELER NE OLACAK?

SORU (S.K. İSTANBUL): Bir aracı kurum vasıtasıyla aldığım hisse senetleri borsada duruyor. Hisse senetlerimi geri alıp, bankaya mı yatıracağım?

Hisse senetleriniz Borsa bünyesindeki Takasbank'ta zaten resmi kayıtlara geçmiş durumda. Bırakın orada kalsın. Yalnız 30 Eylül'de hem Takasbank'tan hem de aracı kurumdan sizin adınıza düzenlenmiş bir ekstre (hesap özeti) alın ve bakın. Gerçekten duruyor mu? Duruyorsa. Sizin adınıza mı duruyor, cins ve miktarları doğru mu? Sonra bu belgeyi iyi saklayın. Bir kaç yıl sonra hesap sorulduğu zaman ya o aracı kurumu veya kayıtlarını bulamayabilirsiniz.