Tahir Perek: Sevgiliye hediyeye çeşit çeşit vergi
Güncelleme Tarihi:
ÜNLÜ çapkınlarımızdan biri günlerdir gazete sayfalarında. Onunla mı evlenecek, şununla mı? A, olmadı ötekiyle berabermiş...
Bu sırada sevgili Fatih Altaylı, bu çapkınımızın sevgililerine verdiği hediyeleri, kazandığı parayı, vergisini ödeyip, ödemediğini gündeme getirdi.
Hazır gündeme gelmişken, sevgililere verilen hediyelerin vergisel boyutuna bir kez daha bakalım.
İki sevgili arasındaki ilişkide bir ‘‘karşılık’’ söz konusu mudur?
Kanunlarımız karı-koca arasındaki ilişkide herhangi bir karşılığın varlığını kabul etmemekte ve birbirlerine yapacakları bağışlarda ‘‘İntikal Vergisi’’ ödenmesini istemektedir.
Birlikte olan sevgililerin bu anlamda evli çiftlerden farkları var mıdır?
Bir an için yok olduğunu varsayarsak, belirli sınırları aşan her hediye İntikal Vergisi'ne tabi midir?
Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu'na göre, ‘‘Her ne suretle olursa olsun bir malın ivazsız (karşılıksız) bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikali Veraset ve İntikal Vergisine tabidir.’’
Ancak bu genel hükmün önemli bir istisnası vardır. O da şudur:
‘‘Örf ve adete göre verilmesi mutat bulunan hediye, cihaz, yüz görümlüğü ve drahomalar (gayrimenkuller hariç) intikal vergisinden istisna edilmiştir.’’
PARA, HEDİYE DEĞİL
Bir defa hediye bir gayrimenkul ise bu işin kaçamağı yoktur. Herhalükarda intikal vergisi ödenecektir.
Ayrıca nakit olarak verilen paraları da örf ve adete göre hediye saymak pek mümkün değildir.
Bunların dışında, mücevher, giyim kuşam gibi gayrimenkul sayılmayan hediyelerin vergilendirilmesi biraz zor görünüyor. Çünkü bu tip hediyelerin örf ve adete göre verildiği iddia edilebilir. Kanunda bu tip hediyeler için bir miktar sınırlaması da bulunmamaktadır. Gerçekten toplumumuzda, yılbaşı, doğum günü, kadınlar günü, bayram gibi vesilelerle, hali vakti yerinde kişilerin yakınlarına çok değerli hediyeler alıp vermeleri artık adet haline gelmiştir.
Eh nikahsız da olsa birlikte yaşadıklarını medya sayesinde beş yaşındaki çocukların bile bildiği sevgililer arasındaki hediye alışverişini de adetten saymamak bir hayli güçtür.
‘İki sevgili arasındaki ilişkide karşılık yoktur’ denirse, durum budur.
KARŞILIK VARSA
Eğer ‘karşılık var’ denirse durum çok daha karışacaktır. O zaman karşımıza Gelirler Vergisi çıkacaktır.
Gelir Vergisi'nde, hangi gelirlerin vergiye tabi olduğu tek tek yazılmıştır. Kanunda sayılan 7 adet gelir unsurundan sadece iki adedinin konumuzla irtibatlandırılması düşünülebilir.
Bu unsurlardan birisi ücret, diğeri ise serbest meslek kazancıdır. Bu gelir çeşitlerinin genel tarifleri şöyledir:
Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Serbest meslek kazancı ise, her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançtır. Serbest meslek faaliyeti de; Sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.