Merkez, ‘zorunlu’ musluğunu gevşetti 11 milyar lira aktı
Güncelleme Tarihi:
Merkez Bankası, Türk Lirası vadeli ve vadesiz mevduatlar için zorunlu karşılık oranlarını düşürürken, döviz kısmındaki üst sınırı yüzde 40’a çıkardı. 6 ay vadeye kadar olan karşılıklarda 1 ile 5 puan arasındaki indirimle, piyasaya yaklaşık 11 milyar Türk Lirası likidite sağlanacak.
TÜRK Lirası’nın güçlendirilmesi için önceki gün bir eylem planı açıklayan Merkez Bankası önlemlerden birini devreye soktu. Banka 6 aya kadar vadede Türk lirası yükümlülüklerde zorunlu karşılık oranlarını aşağı çekti. Türk Lirası zorunlu karşılığın yüzde 40’ına kadar olan kısmı döviz cinsinden tutulması da mümkün olacak.
Ortalaması 2.1 puan düştü
Merkez Bankası, vadesiz ve 1 aya kadar vadeli TL mevduatlarda zorunlu karşılık oranlarını yüzde 16’dan yüzde 11’e, 3 aya kadar vadeli mevduatlarda yüzde 12,5’ten yüzde 11’e ve 6 aya kadar vadeli mevduatlarda da yüzde 9’dan yüzde 8’e indirdi. Karar, Merkez Bankası 28 Ekim yükümlülük cetvelinden itibaren geçerli olacak ve 11 Kasım itibariyle tesis edilmeye başlanacak. Piyasaya yaklaşık 11 milyar Türk lirası likidite sağlayacak. Yüzde 12.6 olan ağırlıklı ortalama Türk lirası zorunlu karşılık oranı yüzde 10.5 seviyesinde gerçekleşecek.
YP üst sınırı yüzde 40’a çıktı
Merkez Bankası, zorunlu karşılıklarda yaptığı indirimin yanı sıra, yabancı para (YP) olarak tutulabilecek kısmı için üst sınırı da yükseltti. Türk lirası yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların yabancı para olarak tutulabilecek kısmına ilişkin üst sınırı da yüzde 20’den yüzde 40’a yükselten banka, bunun amacını “Bankacılık sisteminin Türk Lirası likidite ihtiyacını daha kalıcı bir yöntemle ve daha düşük bir maliyetle karşılayabilmesi ve aynı zamanda bankanın döviz rezervlerinin desteklenmesi” olarak açıklandı. Bu şekilde, sağlanan ilave imkanın bankalarca tamamen kullanılması halinde döviz rezervlerinin 4.7 milyar dolar artması bekleniyor.
AB Zirvesi’nden sonra gerekti
Önceki gün düzenlediği toplantıda, TL zorunlu karşılıklarda indirime gidileceği, zorunlu karşılıkların yüzde 40’a kadar kısmının döviz olarak tutulabilmesine izin vereceklerini açıklayan Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, bunun AB liderler zirvesinden çıkacak sonuca ve dış piyasalarda algılanmasına bağlı ‘gerekmesi halinde’ yapılacağını söylemişti. Merkez Bankası’nın Türk Lirası zorunlu karşılık oranlarında indirime gitmesiyle İMKB’de işlem gören banka hisseleri değer kazandı. Bankacılık Endeksi yüzde 3.27 artış gerçekleştirdi.
Zorunlu karşılıklarda yeni oranlar ne oldu
Vadesiz, ihbarlı mevduatlar ve özel cari hesaplara yönelik zorunlu karşılıkları ve 1 aya kadar vadeli mevduatlar ve katılma hesaplarını (1 ay dahil) yüzde 16’dan yüzde 11’e,
3 aya kadar vadeli mevduatlar ve katılma hesaplarını (3 ay dahil) yüzde 12.5’ten yüzde 11’e,
6 aya kadar vadeli mevduatlar ve katılma hesaplarında (6 ay dahil) zorunlu karşılık oranlarını yüzde 9’dan yüzde 8’e indirildi.
1 yıla kadar vadeli mevduatlar ve katılma hesaplarını yüzde 6’da, 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli mevduatlar ve katılma hesapları ile birikimli mevduatlar ile katılma hesapları yüzde 5’te,
1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli Türk lirası diğer yükümlülüklerini yüzde 11’de,
3 yıla kadar (3 yıl dahil) vadeli Türk lirası diğer yükümlülüklerde zorunlu karşılıklar yüzde 8’de, 3 yıldan uzun vadeli Türk lirası diğer yükümlülükleri yüzde 5’de sabit tutuldu.
Mevduat yapısı kısa vadeye kayabilir
GARANTİ Yatırım Stratejisti Tufan Cömert, AB liderler zirvesinin ardından Merkez Bankası’nın bu kararı uygulamaya koyduğuna dikkat çekerken, şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu açıdan karar sürpriz değil. İndirimin kısa vadelerde yoğunlaşması piyasaya çıkacak TL likiditesi ile ilgili, ancak yeniden sistemdeki mevduat yapısının kısa vadeye kaymasına da yol açabilir. Likidite artışı, Merkez Bankası’nın halen 60 milyar TL civarında olan haftalık repo ile yaptığı fonlamanın düşmesine neden olacak. Bu da bankaların Merkez Bankası’na olan bağımlılığını azaltacak ve gecelik repo oranlarında son günlerde görülen artış ve oynaklığı az da olsa telafi edecek. Buradan hareketle gösterge tahvilde bundan sonraki dönemde yüzde 9.5-10 bileşik aralığında dalgalanma beklenebilir. Ayrıca
bir diğer kararla TL cinsi zorunlu karşılıkta döviz tutulabilecek en yüksek miktarın yüzde 40’a çıkarılması döviz rezervinin artmasıyla Merkez Bankası’nın döviz satım ihaleleri/doğrudan müdahaleler için cephanesinin artacak, bu da TL açısından olumlu bir gelişme.”