Kredi kartı borcu ‘saldırgan bankalar’ yüzünden tırmandı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Eylül 30, 2005 01:58
BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, ‘Sorunlu kredi kartı alacaklarının 1 katrilyon 164 trilyon liraya çıkması, bankaların saldırgan ve yanlış pazarlama yöntemi uyguladıklarını gösteriyor. Bu rakam, sokakta kredi kartı pazarlamanın da yanlışlığını gösteriyor’ dedi.
Bilgin, yeni yasa tasarısıyla, ‘Kredi kartını öldürmeyi değil, sistemi disipline etmeyi hedeflediklerini’ söyledi.
BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, geçen yılsonu, 734 trilyon lira düzeyinde olan sorunlu kredi kartlarının, sekiz ayda 1 katrilyon 164 trilyon liraya yükselmesine ‘bankaların agresif pazarlama yöntemlerinin’ yol açtığını söyledi. Bilgin, ‘Maalesef, geçen sene yapılan saldırgan ve yanlış pazarlama yaklaşımlarının sonuçları bu yılın sekiz aylık rakamlarından okunabilir’ dedi. Bilgin, Bakanlar Kurulu’nda imzaya açılmak üzere olan Kredi Kartları Kanun tasarısı taslağı ve konut kredileri ile ilgili sorularımızı yanıtladı. Türkiye’de 28 milyon kredi kartı bulunduğunu ve böyle bir enstrümanı ‘öldürmek’ gibi niyetlerinin bulunmadığını vurgulayan Tevfik Bilgin, ‘Amaç bu enstrümanı daha da geliştirmek. Ama pazarlama yöntemlerine de çekidüzen getirilmesi gerekiyor’ dedi. Bilgin’in değerlendirmeleri şöyle:
FAİZLER İKİ NEDENLE YÜKSEK:
Kredi kartı faizlerinin yüksek olmasının iki nedeni var. Kredi kartları, bankalar için en teminatsız kredidir. Çoğu, kefil bile aramıyor. Bu bir risk. İkinci önemli sebep de, bankaların belli bir oranın batacağını veya takibe dönüşeceğini önceden varsaymaları. Ortama ve trende bakarak bir oran belirliyorlar. Takibe dönüşecek sorunlu kredi oranı baştan belli olunca, faiz de buna göre belirleniyor. Ve kredi kartı borcunu düzenli ödeyen müşteriler, bu faizle ödememe ihtimali bulunanları finanse etmiş oluyor. Ama, bileşik faize baktığınızda ortaya çıkan 100 puanlık farkın sebebini de izahını da bankacılara sormakta yarar var. Aradaki fark çok yüksek.
DÜŞÜK FAİZLİ KART ALIN:
Çözüm, tüketicilerimizin düşük faiz uygulayan kredi kartı veren bankalara başvurmasıdır. Buna bir engel yok. Mevcut tüketici mevzuatına göre önleri açık. Tasarıyla da çıkmak isteyenlere kolaylık sağlanıyor. Banka faizi arttırdığında müşteri karttan çıkmak istiyorsa, bu artış belirli bir süre işlemeyecek. Kredi kartı limiti konusunda bizim ilk dizaynımız, gelirin üç katını aşamayacağı yönündeydi. Hem de bankacılık sisteminin tamamı açısındandı. Tepkiler gelince, gelirin iki katı oldu, ama herbir banka açısından. Bu önemli bir değişikliktir.
Konut kredisinde faiz hesabını dikkatli yapın
BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, ‘Bazı bankaların topladığı mevduattan daha düşük faizle konut kredisi verdiği görülüyor. Bazı bankalar faizlerin gelecekte daha da düşeceğini tahmin ederek bugünden piyasada dominant olmak istiyor. Aradaki boşluk böyle açıklanabilir. Ama bu zarar yaratan bir boşluk anlamına gelmiyor. Bankalarımız, belli alanda, belli dönem için beklentiyi satın alarak kárdan feragat ediyor. ‘Faizi bugünden indirip, piyasayı domine edeyim’ diye bakıyor’ dedi. Bilgin, konut kredilerini şöyle değerlendirdi:
STANDART FAİZ LİMİTİ OLAMAZ:
Konut kredilerinde ‘inilebilecek en düşük eşik’ diye standart bir faiz oranı olamaz. Çünkü her bankanın maliyet yapısı, birbirinden farklı. Kiminin şube sayısı, kiminin personeli, kiminde duran yüklü vadesiz mevduat gibi parametreler, bu faizi belirliyor. Her bankanın maliyet yapısını ayrı ayrı analiz etmek lazım. Bankaları dikkatle izliyoruz. Piyasaya çok müdahaleci olmak istemiyoruz. Bizim için önemli olan, bankaların mali bünyesinin sağlamlığı ve bazı enstrümanların sürdürülebilirliği. Konut kredisi güdük kalan bankacılık sistemini açmakta en önemli anahtar olacak. Bu kredileri gözbebeğimiz gibi dikkatli izlemek durumundayız.
KONUT BANKALARIN BÜYÜK RİSKİ:
Konut kredisini vaktiyle yüzde 2’den kullanmış tüketici, isterse şimdi 1.20’e düşüren bankaya gidebiliyor. Bu konu pazarlığa açık. Çünkü mevzuat açık. Tüketiciyi Koruma Kanunu’nu iyi analiz etmek lazım. Bu, tüketici lehine. Ama bankalar için konut kredisinde önümüzdeki dönem için en büyük risk, o günün koşullarıyla kullandırılan belli faiz oranlarının, diğer bankaların rekabetiyle düşük faiz oranlarına dönüştürülmesi. Bankalar geleceğe yönelik hesaplarında hep belli veri tabanını baz alır. Dolayısıyla kredi tutarları yükseldikçe, bu şekilde belirsizleşen portföyle bankayı yönetmek, projeksiyon yapmak zor. O nedenle bu gibi kredilerde, sabit faizin yanında, değişken faizin de sunulması lazım.
Tan: Karta iki maaş limiti Türkiye gerçeklerine aykırı
BİRLEŞMİŞ Markalar Derneği (BMD) Başkanı Saruhan Tan, hükümetin perakende sektörünün taleplerini dikkate almasının kendilerini mutlu ettiğini belirterek, ancak iki maaşla sınırlandırılan limitle, kredi kartlarına uygulanan faize ilişkin bir düzenleme yapılmamasının eksiklik olduğunu bildirdi. Saruhan Tan, yaptığı yazılı açıklamada, hükümetin hazırladığı Kredi Kartları Yasa Taslağı’nın genel hatlarıyla perakende sektörünün taleplerini karşıladığını vurgulayarak, limite getirilen kısıtlamaların ise Türkiye gerçekleriyle örtüşmediğini kaydetti. Tan, faiz oranları, bileşik faiz uygulaması, gecikme faizinin son ödeme tarihi yerine hesap kesim tarihinden alınması gibi daha pek çok yanlış konusunda hükümeti uyardıklarını ve konuyu BDDK yetkilileriyle görüştüklerini hatırlattı.
BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, geçen yılsonu, 734 trilyon lira düzeyinde olan sorunlu kredi kartlarının, sekiz ayda 1 katrilyon 164 trilyon liraya yükselmesine ‘bankaların agresif pazarlama yöntemlerinin’ yol açtığını söyledi. Bilgin, ‘Maalesef, geçen sene yapılan saldırgan ve yanlış pazarlama yaklaşımlarının sonuçları bu yılın sekiz aylık rakamlarından okunabilir’ dedi. Bilgin, Bakanlar Kurulu’nda imzaya açılmak üzere olan Kredi Kartları Kanun tasarısı taslağı ve konut kredileri ile ilgili sorularımızı yanıtladı. Türkiye’de 28 milyon kredi kartı bulunduğunu ve böyle bir enstrümanı ‘öldürmek’ gibi niyetlerinin bulunmadığını vurgulayan Tevfik Bilgin, ‘Amaç bu enstrümanı daha da geliştirmek. Ama pazarlama yöntemlerine de çekidüzen getirilmesi gerekiyor’ dedi. Bilgin’in değerlendirmeleri şöyle:
FAİZLER İKİ NEDENLE YÜKSEK:
Kredi kartı faizlerinin yüksek olmasının iki nedeni var. Kredi kartları, bankalar için en teminatsız kredidir. Çoğu, kefil bile aramıyor. Bu bir risk. İkinci önemli sebep de, bankaların belli bir oranın batacağını veya takibe dönüşeceğini önceden varsaymaları. Ortama ve trende bakarak bir oran belirliyorlar. Takibe dönüşecek sorunlu kredi oranı baştan belli olunca, faiz de buna göre belirleniyor. Ve kredi kartı borcunu düzenli ödeyen müşteriler, bu faizle ödememe ihtimali bulunanları finanse etmiş oluyor. Ama, bileşik faize baktığınızda ortaya çıkan 100 puanlık farkın sebebini de izahını da bankacılara sormakta yarar var. Aradaki fark çok yüksek.
DÜŞÜK FAİZLİ KART ALIN:
Çözüm, tüketicilerimizin düşük faiz uygulayan kredi kartı veren bankalara başvurmasıdır. Buna bir engel yok. Mevcut tüketici mevzuatına göre önleri açık. Tasarıyla da çıkmak isteyenlere kolaylık sağlanıyor. Banka faizi arttırdığında müşteri karttan çıkmak istiyorsa, bu artış belirli bir süre işlemeyecek. Kredi kartı limiti konusunda bizim ilk dizaynımız, gelirin üç katını aşamayacağı yönündeydi. Hem de bankacılık sisteminin tamamı açısındandı. Tepkiler gelince, gelirin iki katı oldu, ama herbir banka açısından. Bu önemli bir değişikliktir.
Konut kredisinde faiz hesabını dikkatli yapın
BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, ‘Bazı bankaların topladığı mevduattan daha düşük faizle konut kredisi verdiği görülüyor. Bazı bankalar faizlerin gelecekte daha da düşeceğini tahmin ederek bugünden piyasada dominant olmak istiyor. Aradaki boşluk böyle açıklanabilir. Ama bu zarar yaratan bir boşluk anlamına gelmiyor. Bankalarımız, belli alanda, belli dönem için beklentiyi satın alarak kárdan feragat ediyor. ‘Faizi bugünden indirip, piyasayı domine edeyim’ diye bakıyor’ dedi. Bilgin, konut kredilerini şöyle değerlendirdi:
STANDART FAİZ LİMİTİ OLAMAZ:
Konut kredilerinde ‘inilebilecek en düşük eşik’ diye standart bir faiz oranı olamaz. Çünkü her bankanın maliyet yapısı, birbirinden farklı. Kiminin şube sayısı, kiminin personeli, kiminde duran yüklü vadesiz mevduat gibi parametreler, bu faizi belirliyor. Her bankanın maliyet yapısını ayrı ayrı analiz etmek lazım. Bankaları dikkatle izliyoruz. Piyasaya çok müdahaleci olmak istemiyoruz. Bizim için önemli olan, bankaların mali bünyesinin sağlamlığı ve bazı enstrümanların sürdürülebilirliği. Konut kredisi güdük kalan bankacılık sistemini açmakta en önemli anahtar olacak. Bu kredileri gözbebeğimiz gibi dikkatli izlemek durumundayız.
KONUT BANKALARIN BÜYÜK RİSKİ:
Konut kredisini vaktiyle yüzde 2’den kullanmış tüketici, isterse şimdi 1.20’e düşüren bankaya gidebiliyor. Bu konu pazarlığa açık. Çünkü mevzuat açık. Tüketiciyi Koruma Kanunu’nu iyi analiz etmek lazım. Bu, tüketici lehine. Ama bankalar için konut kredisinde önümüzdeki dönem için en büyük risk, o günün koşullarıyla kullandırılan belli faiz oranlarının, diğer bankaların rekabetiyle düşük faiz oranlarına dönüştürülmesi. Bankalar geleceğe yönelik hesaplarında hep belli veri tabanını baz alır. Dolayısıyla kredi tutarları yükseldikçe, bu şekilde belirsizleşen portföyle bankayı yönetmek, projeksiyon yapmak zor. O nedenle bu gibi kredilerde, sabit faizin yanında, değişken faizin de sunulması lazım.
Tan: Karta iki maaş limiti Türkiye gerçeklerine aykırı
BİRLEŞMİŞ Markalar Derneği (BMD) Başkanı Saruhan Tan, hükümetin perakende sektörünün taleplerini dikkate almasının kendilerini mutlu ettiğini belirterek, ancak iki maaşla sınırlandırılan limitle, kredi kartlarına uygulanan faize ilişkin bir düzenleme yapılmamasının eksiklik olduğunu bildirdi. Saruhan Tan, yaptığı yazılı açıklamada, hükümetin hazırladığı Kredi Kartları Yasa Taslağı’nın genel hatlarıyla perakende sektörünün taleplerini karşıladığını vurgulayarak, limite getirilen kısıtlamaların ise Türkiye gerçekleriyle örtüşmediğini kaydetti. Tan, faiz oranları, bileşik faiz uygulaması, gecikme faizinin son ödeme tarihi yerine hesap kesim tarihinden alınması gibi daha pek çok yanlış konusunda hükümeti uyardıklarını ve konuyu BDDK yetkilileriyle görüştüklerini hatırlattı.