Koç, Tüpraş’la dünyanın 200 devi arasına girecek

KOÇ Holding, 2000 yılında kendine önemli bir hedef koydu:‘Dünyanın 200 şirketi arasına gireceğiz.’Başta şimdi artık Şeref Başkanı olan Rahmi Koç olmak üzere hem aile bireyleri, hem de Koç Holding’in profesyonel yöneticileri, o dönemde 5-15 yıllık bir süreçte dünyanın 200 dev şirketi arasına girmeyi hayal etmeye başladı.Koç Holding’in CEO’su Bülend Özaydınlı, geleneksel bilgilendirme toplantılarından birinde hedefleriyle ilgili şu mesajı verdi: ‘Türkiye iyi yönetilirse, bizler de doğru ve planlı işler yapabilirsek iddialı görülen bu hedeflere ulaşmak hayal değil.’Koç Grubu, 2000 yılından itibaren önüne koyduğu bu hedefe ulaşmak için bir yandan Türk ekonomisinin koşulları elverdiğince kendi yatırımlarını sürdürdü, diğer taraftan da hem yurt içinde, hem de yurt dışında şirket alımlarına yöneldi.Arçelik bünyesine Avrupa’da yeni şirketler katması, Beko Elektronik üzerinden Avrupa televizyon pazarının önemli markası Grundig’i alması hep bu çerçevede atılan adımlar oldu.Koç Grubu, son Tüpraş ihalesine kadar daha önce girdiği özelleştirme ihalelerinde de pek öne çıkmadı. Girdiği ihalelerde de genelde yarışı erken bıraktı. Bu yüzden de, Koç-Shell konsorsiyumunun ihalede ‘atak’ davranması beklenmiyordu.Ancak, televizyon ekranlarından izlediğimiz gibi Koç Holding Enerji Grubu Başkanı Erol Memioğlu ve Shel Türkiye Genel Müdürü Canan Ediboğlu’nun önderlik ettiği ekip, sakin sakin Tüpraş’ın yüzde 51’i için 4 milyar 140 milyon dolara kadar çıkıp, ipi göğüsledi. Konsorsiyumda yüzde 90’la lider olan Koç Grubu’nun kararlı tavrı, bu sonuca ulaşılmasında etkili oldu.Tüpraş, yıllardır İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) ‘Türkiye’nin En Büyük Sanayi Kuruluşları’ sıralamasında zirvede bulunuyor. Tüpraş’ın 2004 yılı net satışları 8 milyar 558 milyon dolar düzeyinde görünüyor.Koç Grubu’nun net satışları da yine 2004 yılı sonuçlarına göre (Fortune 500 sıralamasında da bu rakam yer alıyor) 15 milyar 578 milyon dolar düzeyinde bulunuyor.Koç Grubu’nun cirosuna Tüpraş gibi bir dev eklenince, ‘Dünyanın 200 dev şirketi arasına girme hayali’ gerçek olabiliyor mu? Soruyu Koç’tan bir üst düzey yöneticiye yönelttim, keyifliydi: ‘2004 yılı sonuçlarımıza göre Fortune 500’de 389’uncu sıradayız. Tüpraş’la birlikte dünyanın ilk 200 büyük şirketi arasına girmiş oluyoruz.’Aslında 2004 yılı sonuçlarına göre bakınca, Koç-Tüpraş net satışları toplamı 24 milyar 136 milyon dolara ulaşıyor. Bu durumda Koç Grubu’nun ünlü Fortune Dergisi’nin yaptığı ‘Global 500’ listesinde 221’inci sıraya yükselebiliyor ve 24 milyar 106 milyon dolarlık cirosu olan Mitsubishi Heavy Industries’i yerinden ediyor.Ama Koç Grubu yönetimi, ‘Tüpraş’ı da alınca konsolide ciromuz 26 milyar doları aşacak, Fortune 200’e gireceğiz. Böylece 15 yıllık hedefimizi bir Tüpraş’la gerçekleştirmiş olacağız’ heyecanı yaşanıyor.Koç Grubu, Tüpraş’ı bünyesine katarak, ‘Dünyanın 500 Dev Şirketi’ liginde 168-189 basamak birden atlayacak...Koç, Shell’le birlikte Tüpraş’ın yüzde 51’i için 4 milyar 140 milyon doları ödeyerek belki de 2015’de ulaşabileceği hedefi şimdiden yakalamış olacak...Yani Koç, Tüpraş sayesinde ‘sınıf’ atlayacak...Rafineri sıkıntısını gördük, Tüpraş’ı aldıkTÜPRAŞ’ın yüzde 65.7’sinin satışa çıkarıldığı ilk ihalede teklif bile sunmayan Koç Grubu, neden bu ihalede sürpriz yapıp öne çıktı. İlk ihaleden bugüne ne değişti de Koç Grubu bu atağı yaptı?Koç Holding’in Nakkaştepe’deki merkezinde bu sorulara şu yanıtlar konuşuluyor:Petrol fiyatları 60-70 dolar arasında gidip geliyor. Petrolün bir süre daha yüksek seyredeceği görünüyor.Dünyada petrol rafinerisi sıkıntısı vardı. New Oerleans’ta yaşanan Katrina Kasırgası felaketi bu sıkıntıyı daha da artırdı.Dünyada petrol rafinerilerinin öneminin ne kadar arttığı, zaten piyasa değerlerinin artmasıyla da anlaşılıyor.Kısaca Koç Grubu, ‘Rafineri sıkıntısını gördük, Tüpraş’ı almaya karar verdik’ diyor...Yapı Kredi’de pürüz yok 28 Eylülde iş bitecekKOÇ Holding yönetimi, ‘Yapı Kredi Bankası’nın devir işlemleri 28 Eylül’deki genel kurula yetişmeyebilir’ yorumlarına alınıyor:‘Yapı Kredi Bankası’nı iştirakleriyle birlikte düşününce çok girift bir konu. Çok ince eleyip, her şeyi yerli yerinde yapmaya çalışıyoruz. Bu girift işler zaman alıyor ama 28 Eylül’e yetişecek.’Bu arada bir düzeltme... Pazartesi Çukurova Grubu’nun süresinin 1 Ekim’de dolacağını yazmıştım... Daha önce son tarihin 31 Ekim olduğun defalarca yazmış olmama rağmen, bir yetkiliyle konuşurken ‘ortak yanılgı’ya düştüm...Yani, Çukurova Holding’in önünde 28 Eylül’den sonra 1 ay 2 günlük süre daha kalmış olacak...Ancak, Koç’tan yansıyan görüntüye göre işler 28 Eylül’de bitecek, devir tamamlanacak...