Kiralık işçi yasası yeniden
Güncelleme Tarihi:
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından veto edilen ‘kiralık işçi yasası’ yeniden gündeme geliyor.
Hükümet, kamuoyunda kiralık işçi yasası olarak bilinen Özel İstihdam Bürolarıyla ilgili vetolu yasayı, yenilenmiş haliyle TBMM gündemine getiriyor. Türk-İş tüm milletvekillerine vetolu yasayı neden kabul etmemelerini anlatan bir rapor gönderdi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer, Cumhurbaşka’nının veto gerekçelerini dikkate alarak yasa üzerinde değişiklikler yaptıklarını söyledi. Bakan değişikliklerin ardından yasayı yeni haliyle TBMM’ye gönderdiklerini açıkladı. Sorularımızı yanıtlayan Dinçer, “Sayın Cumhurbaşkanı, bir iş yerinde çalışanlar ile özel istihdam bürosundan gönderilen çalışanlar arasında eşitsizlik olabileceği uyarısında bulunmuştu. Gerçi iş yasası buna ilişkin hükümler içeriyor ama biz bu uyarılar doğrultusunda yeni yasaya da benzer hükümler koyduk” dedi.
AKP’den üst düzey bir yetkili ise vetolu yasanın Perşembe günü Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Cuma günü de TBMM genel kurulunda görüşülmesini planladıklarını söyledi.
Sendika tepkisi sürüyor
Yasanın yeniden Meclis gündemine geleceğini öğrenen Türk-İş tüm milletvekillerine yasayı neden kabul etmemelerini gerektiğini içeren bir rapor gönderdi. Yeni kölelik düzeni olarak adlandırdığı ‘kiralık işçilik’in kabul edilemez olduğu savunuldu. Bakanlık’ın yeni düzenlemesinin kiralık işçi düzeninin yaratacağı sorunları ortadan kaldırmadığı vurgulandı. Düzenlemenin, Cumhurbaşkanı’nın veto gerekçelerini de karşılamadığı belirtirilerek şöyle denildi:
“Emek ticaretini yasal hale getiren bu düzenleme, tüm işleri ve işkollarını kapsar nitelikte geniştir. Hiçbir iş ya da işkolu istisna edilmemektedir. Bu yeni düzende işçilerin işverenlerden korunması mümkün değildir. İşçiler fiilen örgütlenme ve grev haklarından mahrum edilmektedir. İşçilerin çalışma ve sözleşme özgürlükleri göstermelik bir sözleşmeye emanet edilmekte ve örtülü olarak kısıtlanmaktadır. İşçinin hür iradesi ile imzaladığı varsayımına dayalı olarak kurulacağı düşünülen “Geçici İş İlişkisi Sözleşmesi”, ülkemizdeki yoksulluk ve iş bulma zorlukları göz önüne alındığında ayağı yere basmayan bir sözleşmedir.
Bu hal Anayasa’nın “Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti” başlıklı 48. maddesindeki “irade özgürlüğüne” uymamakta, onu yok etmektedir. Anayasaya göre; “herkes dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir”. Ancak mesleki anlamda geçici iş ilişkisi özü itibari ile bu Anayasa hükmüne aykırıdır. İşçinin yaptığı sözleşme ile iradesi elinden alınmakta, herhangi bir üretim unsuru gibi değişik işverenlerin elinde dolaştırılmaktadır. Yani “insan işçi”, “meta işçiye” çevrilmektedir.
Reddedin
Raporda düzenlemenin yaratacağı sorunlar tek tek sayılarak, “İşte tüm bu nedenlerle yüce Meclisimizden kiralık işçi düzenini bu ülkenin işçisine reva görmemelerini, cumhurbaşkanımızın uyarısını dikkate alarak bu düzeni reddetmelerini istiyoruz” denildi.
Torba yasa
Özel istihdam bürolarıyla ilgili düzenlemenin yeraldığı yasa bir torba kanun olarak çıkarıldı. Cumhurbaşkanı Gül, sadece özel istihdam bürolarıyla ilgili maddeyi veto ederken, diğer hükümleri ‘onamış’ oldu. Torba yasada İşsizlik Fonu’ndan bütçeye 2009’da 3 milyar; 2010’da 3 milyar ilave kaynak aktarılmasına ilişkin düzenleme de bulunuyor.