Kaçakla mücadele için düzenleme beklentisi
Güncelleme Tarihi:
SİGARA üreticileri, enflasyon ve maliyet artışları nedeniyle ocak ayında yapılacak zammı hesaplamaya çalışırken, tiryakinin kaçağa yönelmemesi için Maliye’den vergi düzenlemesi bekliyor.
JTI Türkiye Kurumsal İlişkiler ve İletişim Direktörü Zeynep Öztürk, mevcut yapıda üreticinin maliyetlerini yansıtmak üzere bir paket sigarada 1 liralık artış yapmasının yüksek fiyatlı sigara grubunda satış fiyatını 7 lira artırdığını söyledi. .
NİSPİ VERGİ DÜŞSÜN MAKTU ARTSIN
Öztürk, vergi yapısının sürdürülemez noktaya geldiğini hem kamunun hem de üreticinin kazanması için sigaradan alınan nispi vergi oranının düşürülerek, maktu verginin artırılması gerektiğini belirtti. Japan Tobacco International’ın (JTI) davetiyle gittiğimiz Cenevre’de Öztürk’ün, Türkiye’de tütün piyasası üzerine yaptığı sunumu dinledik.
Sigaradan alınan KDV’nin yüzde 20’ye yükseldiğini, maktu ve asgari maktu ÖTV’nin yılda iki kez, ocak ve temmuzda, 6 aylık ÜFE oranında arttığını anımsatan Öztürk, yüksek nispi vergiyle birlikte bu vergi yapısının tütün endüstrisi için sürdürülemez bir model olduğunu söyledi. “Yüksek nispi vergi yapısı, üretici fiyat artışlarını gerektirmesinden ötürü tüketiciye zarar vermekte, bu da daha yüksek enflasyon oranlarına, satın alma gücünün kötüleşmesine, yasa dışı ticaret baskısına yol açmaktadır” diyen Öztürk, devletin ÖTV tahsilatını da riske attığını ifade etti. Öztürk, mevcut ÖTV modelinin değişmesi gerektiğini belirterek, şu tespitleri yaptı:
YASADIŞI ÜRÜNLERE YÖNELİMİ AZALTIR
“Bu modelde vergi yükünde ya da maliyetlerde küçük bir artış bile fiyatlara kat be kat yansıyor. Örneğin bugün 1 liralık maliyet artışı yüksek nispi ÖTV nedeniyle, yüksek fiyatlı sigara grubunda bir paket sigaranın fiyatını 7 lira artırıyor. Bu da enflasyonist bir etki yarattığı gibi yüksek fiyatlar, yasa dışı ticareti artırıyor, yasal pazarı daraltıyor. Kamunun ve endüstrinin birlikte kazanması için maktu ÖTV’nin payının yükselmesi gerekir. Bu yapıda, vergi yükünde ve maliyetlerdeki değişikliklerin fiyat üzerindeki etkisi daha azdır, dolayısıyla yasadışı ürünlere yönelim azalır. Türkiye AB ülkeleriyle kıyaslandığında yüzde 2.5 ile toplam vergi içinde maktu özel tüketim vergisinin en düşük paya sahip olduğu ülkedir. AB Tütün Tüketim Vergisi Direktifi uyarınca maktu vergi, ağırlıklı ortalama fiyat üzerinden hesaplanan toplam verginin yüzde 7.5’i ile yüzde 76.5’i arasında olmalıdır ki bu oran Türkiye’de yüzde 2.5’tir.”
EN DÜŞÜK SİGARA OCAKTA 50 LİRA
- JTI’ın yaptığı tahmine göre mevcut vergi yapısıyla, 6 aylık ÜFE artışının yansıtılması sonrası ocakta en düşük sigaranın fiyatı 45 liradan 49-50 liraya çıkacak. Firmalar ÜFE artışına, maliyet artışlarını da eklemeleri halinde ise en düşük sigaranın fiyatı daha da yükselecek.
SİGARADA HER 100 LİRANIN 82 LİRASI VERGİ
- Türkiye’de satılan 55 liralık bir paket sigaranın 44.94 lirası ÖTV ve KDV’den oluşuyor. Geri kalan 10.06 lirası ise firma ve perakende payını oluşturuyor. Bir başka ifadeyle her 100 liralık sigaradan 81.7 lira vergi alınıyor. Yapılan tahminlere göre ise 2023 yılında tütün ve tütün ürünlerinden alınan ÖTV geliri 146 milyar 423 milyon TL olacak.