İthal otomobile fren

HÜKÜMET, otomobil ithalatındaki patlamayı frenlemek için bir dizi önlem alıyor. Sanayi Bakanı Ahmet Kenan Tanrıkulu, bir ay içinde tüketici kredisi maliyetlerinin artırılacağını, Servis Ağları Yönetmeliği'nin sıkılaştırılacağını ve otomobil için İhtisas Gümrüğü oluşturulacağını açıkladı.

HÜKÜMET, cari işlemlerde hızla büyüyen artışın en büyük nedeni olarak gördüğü, ithal otomobilin önünü kesmeye hazırlanıyor. Sanayi ve Ticaret Bakanı Ahmet Kenan Tanrıkulu, hızla artan otomotiv ithalatını caydırmak için alınması planlanan önlemlerin bir ay içinde çıkabileceğini söyledi.

Tanrıkulu, Kocaeli Sanayi Odası'ndaki TOBB Sanayi Odaları 1. Konsey toplantısında Reuters'in sorularını yanıtladı. Tanrıkulu, bu amaçla Otomotiv İhtisas Gümrüğü kurulması, Servis Ağları Yönetmeliği'nin sıkılaştırılması ve tüketici kredileri maliyetlerinin artırılması gibi önlemlerin üzerinde durulduğunu anlattı.

Tüketim malları ithalatının toplam ithalat içindeki payının yükselmekte olduğunu ifade eden Tanrıkulu, ‘‘Bu gelişme yatırım malları ithalatında yaşansaydı bunu izah edebilirdik, karşılığını alacağız derdik’’ dedi ve şöyle devam etti:

‘‘İthalat içinde daha çok artan çok lüks tüketim malı ile otomotiv görünüyor. Otomotivdeki artış tüketici kredilerindeki kolaylaşma ve faizlerin düşmesinden kaynaklandı. Bir neden de otomotivde gümrük girişlerinin kolaylaşmasıdır.’’

Otomotivcilerin karşılarına hem üretici, hem de ithalatçı kimlikleri ile çıktığını da vurgulayan Tanrıkulu, otomotivcilerden öncelikle üretici kimliklerini takınmalarını istediğini ifade ederek, ‘‘Bu çelişkiyi sektörün kendi içinde aşması gerektiğini söyledim. Bu konuda hem yedek parçacı hem de otomotiv ana sanayii ile konuştum’’ dedi.

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı olarak otomotiv ithalatıyla ilgili servis montaj yönetmeliğini sıkılaştırma çalışmaları yaptıklarını bildiren Tanrıkulu, şöyle konuştu:

‘‘Bunu sıkılaştırınca caydırıcı bir noktaya getirmiş olacağız. Bir de Otomotiv İhtisas Gümrüğü kurulması gerekir. İthalatçı otomobili İstanbul'dan değil de örneğin Van Gürbulak kapısından sokacaktır. Bu da maliyet artırıcı ve dolayısıyla caydırıcı olacaktır. Bu engelleri hem Avrupa Birliği (AB) hem de Dünya Ticaret Örgütü (DTO) kural ve normlarına uygun yapmak gerekiyor. Bunu zorlaştıralım diyorum ama zorlaştırırken dünya bu konuda ne kullanıyorsa biz de onları kullanalım diyorum. Bu arada Hazine de tüketici kredilerine vergi ve fonları artırmak için çalışma başlattı. Bu tedbirlerin alınması bir ay içinde tamamlanacaktır. Bizim yönetmelikte sıkılaştırma önlemlerimiz zaten tamamlanmak üzere.’’

Tanrıkulu, ithalattaki hızlı ve ihracattaki yavaş artışın nedenlerinden birinin de dolar/Euro paritesindeki gelişmeler olduğuna işaret ederek, dış ticarette yaşanan sorunların çözümü için bir yandan ithalatı caydırırken ihracatı artırıcı önlemlerin de alınacağını anlattı. Tanrıkulu şöyle konuştu:

‘‘Bir de yalnızca 1998 ve 1999 yıllarını karşılaştırarak bir neticeye ulaşmak zor. 1999 zaten çok büyük ölçüde daralmış bir yıl. O nedenle bu yılı ithalat açısından değerlendirirken 1998 yılına da bakmak gerekir. Birden sanki bu olay ilk defa oluyor gibi bir panik havası yaratılıyor. Oysa 1998 yılına bakılsa arada büyük bir fark yok. Bu nedenle 1998, 1999 ve 2000 yıllarını yan yana koymak gerekiyor. Kıyaslama yaparken bir sene geriye gitmek gerekir.’’

İthalat nasıl kısılacak?

Otomobil ithalatı için ihtisas gümrüğü kurulacak. İstanbul'daki şirket ithalatını Van'daki gümrükten yapacak ve böylece maliyeti artacak.

Hazine, otomobil tüketiminin en büyük finans kaynağı olan tüketici kredilerinin maliyetini artırıcı önlemler alacak.

Sanayi Bakanlığı, otomobil ithalatçılarının servis hizmetlerini düzenleyen yönetmelikte yükümlülükleri artıracak.

2000'de kim kaç oto ithal etti?

(6 aylık)

Marka İthalat

Opel 22.188

Volkswagen 18.889

Renault 13.625

Ford 13.568

Lada 6.849

Peugeot 6.667

Seat 2.951

Nissan 2.600

Skoda 2.212

Citroen 1.995

Kia 1.557

BMW 1.509

Suzuki 1.496

Volvo 1.353

Mazda 1.280

Mercedes 1.246

Honda 1.031

Diğer 5.741

TOPLAM 106.757

100 otomobilin 52'si ithal

1995 1996 1997 1998 1999 2000

YERLİ 84.939 79.754 94.383 93.317 66.634 99.653

İTHAL 6.779 19.467 46.135 51.474 51.954 106.757

İTHALAT (%) 7.4 19.6 32.8 35.5 43.8 51.7

5 aylık faturası 12.7 milyar dolar

YAKALADIĞIhızlı büyüme trendi ile endişe kaynağı olan ithalatta, ilk beş ayda yaşanan 5.6 milyar dolarlık artışın yarıya yakın bölümü ham petrol, petrol ürünleri ile otomobil ithalatından kaynaklandı. Beş aylık dönemde kara taşıtları ile bunların aksam ve parçalarının ithalatı yüzde 74.9 oranında artarak 1 milyar 707.9 milyon dolar oldu. Böylece, ithalat artışının 731 milyon doları başta otomobil olmak üzere kara taşıları ithalatındaki büyümeden kaynaklandı.

Yerli otoculara sürpriz oldu

OTOMOTİV Sanayi Derneği (OSD) Yönetim Kurulu Başkanı Ali İhsan İlkbahar, Sanayi ve Ticaret Bakanı Ahmet Tanrıkulu'nun otomotiv ithalatını caydırıcı önlemlerin bir ay içinde tamamlanacağına ilişkin açıklamasının kendileri için sürpriz olduğunu söyledi. İlkbahar, önceden defalarca önlem alınmasını istediklerini ancak iç talepteki canlanma nedeniyle son bir ayda bu taleplerini yinelemediklerini belirtti.

Bakan'ın açıklamasıyla ilgili Reuters'in sorularını yanıtlayan İlkbahar, bu gelişmeden haberi olmadığını belirterek, ‘‘Bu talebimiz 10 yıldır var. Fakat son bir ay içinde böyle bir talebimiz olmadı. Çünkü talep böyle canlıyken uygun görmezler diye düşündük. Ama ithalatın büyük rakamlara ulaşması hükümeti korkutmaya başladı, hadise bu. Bizim için sürpriz oldu’’ dedi.

Taşıt aracı talebinin çok yüksek olduğunu hatırlatan İlkbahar, işlerin yoğunluğundan ana sanayicinin iç talebe yetişemediğine dikkat çekti.