Gümrükteki sistem arızasına ‘siber saldırı’ incelemesi

DEVLET Bakanı Hayati Yazıcı, sınır kapılarından ülkeye giriş çıkışları durdurarak günlük 1 milyar dolarlık dış ticaretin 2 gün botunca durmasına yol açan bilgisayar arızasının “siber saldırı” şüphesiyle incelendiğini açıkladı. Yazıcı, Amerikan gümrük sistemine ilişkin incelemelerde bulunmak üzere gittiği Washington’da, bilgisayar sistemi devre dışı kalınca “manuel” yapılan gümrük işlemlerinde kuşkulu bir durum olup olmadığını da mercek altına aldı. Yazıcı’nın, “Türkiye’nin bu alanda bugüne kadar yaşadığı en büyük olay” dediği gümrük felaketine ilişkin açıklamaları şöyle:

İlkini emekliler yaşadı

Bunun düşük yoğunlusunu beş-altı yıl önce Ziraat Bankası yaşamış ve birkaç gün emekli maaşlarını ödeyememiş. Bizde yaşananın ilginç tarafı, sorunun, bu tür olaylar yaşanabilir diye düşünülerek sistemin güvenliğini sağlamak üzere oluşturulan, felaket senaryosu dediğimiz sistemin devreye girmesini sağlayan programa da sirayet etmesi. Onun için bütün kapılarda yoğun sıkıntı yaşadık.

Her olasılığı düşünüyoruz

Bunun, İstanbul gümrüğünde başlattığımız ve savcılığın icra ettiği operasyon ile yaptığımız atamalarla aynı sürece denk gelmiş olması nedeniyle mutlaka arkasında bir takım kötü maksatlı eylemcilerin var olduğunu söylemek elbette mümkün değil, ama her olasılığı da düşünmek zorundayız. Sistemin komaya girmesine neyin neden olduğunu en iyi tayin edecek olan sistemin patent sahibi Oracle firması. Araştırıyorlar, raporlarını bekliyorum.

Sistemi sorgularız

Herhangi bir tasarrufu kendileriyle ilgili olumsuz sonuçlar doğurabileceği gerekçesiyle beğenmeyen veya başka sebeplerle birilerinin sistemi kilitleyecek derecede dahillik durumları olabiliyorsa o zaman bu sistemin tümüyle sorgulanması lazım. Her yönüyle konunun incelenmesi talimatını verdim.

Siber saldırı tatbikatı

Bir dostumun vasıtasıyla birileri bana, “İstersek Türkiye’de herhangi bir kamu idaresinin sistemini kilitler ve sonra yeniden açabiliriz. Bu, o sistemin güvenlik testidir. İsterseniz size de böyle bir test yapabiliriz” dediler. Ben de, “Peki siz kimsiniz, size nasıl güveneceğim” dedim, referanslar verdiler. Oracle’ın raporundan sonra bu tür hizmet satan kuruluşlara bir test denemesi yaptırabiliriz. Özel sektörün işletmeci kafasıyla bu denemenin içerisinde yer almasının faydasını zararını görmekte yarar var.

Sonuçlar devleti de ilgilendiriyor

İşte buna siber savaş diyorlar. Bunu birileri yurtdışından da, yurtiçinden de yapabilir. Bu tür saldırıları önleyecek güvenceleri de sağlayabiliriz diyorlar. Bu konuyu Tübitak’la da konuştuk. Burada edineceğimiz tecrübeler, vardığımız sonuçlar tümüyle devleti de ilgilendirdiğinden, bunu elbette ilgili kurullara da sunacağız.

İnsansız gümrüklere geçiş ertelenebilir

DEVLET Bakanı Hayati Yazıcı, “İnsansız-kağıtsız gümrüğün ilk pilot uygulamasını önce Kazan sonra da Esenboğa gümrüklerinde başlattık. Nisan ayında İstanbul gümrüğünde başlatıp sonra da ülke genelinde uygular hale getirecektik. Şimdi bu sorunu yaşadıktan sonra konuyu tekrar enine boyuna ele alacağız. Gerekirse dışarıdan da uzmanlar almak suretiyle konuyu bir kez daha değerlendireceğiz. Çünkü bu tür teknolojiler önemli. Etik kural ihlalinde sıfır toleranslıyım. İster memur, ister müdür, ister müsteşar kim olursa olsun gözünün yaşına bakmam, teşkilatta barındırmam. Ama performans konusunda toleranslı olurum, çünkü her insanın kabiliyeti farklıdır” dedi.

Hidayet’i izledi

DEVLET Bakanı Hayati Yazıcı, Amerikan gümrük sistemini incelemek üzere gittiği Washington’da NBA’deki başarılı temsilcimiz Hidayet Türkoğlu’nu izledi. Hidayet Türkoğlu’nun takımı Orlando Magic’ın Washington Wizards’ı 110-92 yendiği maçı izlemek için Verizon Center’a giden Yazıcı ve Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Namık Tan’a eşleri de eşlik etti.