Fischer umutlu

IMF Başkan Yardımcısı iktisat profesörü Fischer, aralarında benim de bulunduğum ekonomi yazarlarının bir kısmıyla dün bir toplantı yaptı. Bütün yazarlar sırayla yaşanan ekonomik krizle ilgili düşüncelerini anlatıp, cevaplaması için Fischer'e soru sordular. Ben de Fischer'e dört soru sordum.1- Şu anda Türkiye'nin önündeki en büyük tehlike nedir?2- Yüksek enflasyonla yaşayan, azgelişmiş bir ülke olan Türkiye'de uygulanan serbest kambiyo rejimiyle ülkenin bu yapısı arasında bir çelişki var mı?3- Türkiye'de işler bugünkünden daha kötüye gitse ve iktisadi bunalım derinleşse, bu durumu gören hükümet de aşağıdaki iki radikal karardan birini almayı düşünse ve sizden tavsiyenizi istese ne derdiniz?a- Kambiyo serbestliğinden vazgeçmek.b- TL'yi ortadan kaldırıp, euro veya dolara eşit değerde yeni bir TL yaratmak (kısaca Para Kurulu Sistemi'ne geçmek).4- İç borcun döndürülmesinde bugüne kadar kısıtlı bir şekilde kullanılan dövize endeksli, TL ödemeli devlet tahvili ihracına daha fazla ağırlık vermek doğru bir politika olur mu?Fischer'in cevapları sırasıyla şöyle oldu:1- Türkiye'nin önündeki en büyük tehlike, Türk halkının asabının bozulup, TL'ye güvenini tamamen yitirmesidir. (Ancak Fischer bu cevabı ağzının içinde çok ezdi. Açık konuşmadı.)2- Azgelişmiş bir ülke olmakla kambiyo serbestliği (konvertibilite ve yurtdışına servet transfer etme özgürlüğü) arasında bir çelişki yoktur. 3- Sorduğunuz bu soru iki zehirden hangisini içersin gibi bir sual. İkisini de tavsiye etmem.4- Fischer, benim iç borcun dövize endeksli enstrümanlarla döndürülmesi sorusunu cevaplandırmadı. Ama bu soruyu kendisi katılanlara sordu.* * *Fischer'in dediklerinden akılda kalması gereken ana noktalar şunlar:1- Bundan önceki ‘‘döviz çıpa’’sı rejimi, uygulanması çok zor bir tekniktir. Mayıs 2000'de biz döviz çıpasının devam etmeyeceğini gördük. Hükümetinizi uyardık, dinletemedik. IMF, doğrudan doğruya halka konuşmaz. İkazlarını ilgili hükümetlere yapar.2- Türkiye, Avrupa'nın bir parçasıdır. Uluslararası camia sizi olağanüstü şekilde destekliyor. Bundan emin olun.3- Türkiye'nin siyaseti hakkında sadece Türkler karar verebilir. Bana bu konuda soru sormayın.4- Ekonomik programda başarı sağlanırsa, hükümete güven artar.5- Merkez Bankası enflasyon hedeflemesi sistemine doğru gitmektedir.6- Dalgalı kur demek, Merkez Bankası hiçbir döviz piyasasına kendisini angaje etmez, demektir. Ama Merkez Bankası büyük dalgalanmalarda piyasaya müdahale eder. Dalgalı kurun tanımında bu vardır.7- Çok kısa zamanda, belki de üç hafta sonra ekonomide bir toparlanma başlayabilir.8- Türk hükümetinin bugüne kadar yaptıklarından memnunuz. Sıkılsalar da, zorlansalar da gerekeni yapıyorlar.* * *Toplantının sonunda söz alan Kemal Derviş, Dünya Bankası'nın desteğiyle zora düşmüş reel sektör firmalarının yeniden yapılandırılması için çalışılacağını söyledi. Böylece, mali sektörden sonra sanayi sektörünün de yaraları sarılabilecek.İyi diyelim, iyi olsun.