Enflasyon, aylıkta sıfıra doğru gidiyor

TÜRKİYE, yıllar sonra nihayet aylık yüzde 1'in altında enflasyon rakamını yakaladı. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), haziran ayında Tüketici Fiyatları Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 0.7, Toptan Eşya Fiyatları Endeksi'nin ise yüzde 0.3 oranında arttığını açıkladı. Böylece, aylık enflasyon tüketici fiyatlarıyla 6, toptan eşya fiyatları ile ise 8 yıl sonra ilk kez yüzde 1'in altına indi.

TÜRKİYE, yıllar sonra nihayet aylık yüzde 1'in altında enflasyon rakamını yakaladı. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), haziran ayında Tüketici Fiyatları Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 0.7, Toptan Eşya Fiyatları Endeksi'nin ise yüzde 0.3 oranında arttığını açıkladı. Böylece, aylık enflasyon tüketici fiyatlarıyla 6, toptan eşya fiyatları ile ise 8 yıl sonra ilk kez yüzde 1'in altına indi.

Aylık bazda enflasyon rakamları, bu yıl mayıs ayına göre de azalış gösterdi. Bir önceki ay toptan eşya fiyatları yüzde 1.7, tüketici fiyatları ise yüzde 2.2 oranlarında artmıştı. Geçen yılın haziran ayı rakamlarına göre de, toptan eşya fiyatları 1.5 puan, tüketici fiyatlarında 2.6 puan altında gerçekleşti.

YAZ DOPİNGİ

Haziran ayında aylık enflasyonun hızla sıfıra doğru inmesi, yıl sonu için hedeflenen yüzde 25'lik TÜFE, yüzde 20'lik TEFE hedefine ulaşma umudunu güçlendirdi. Haziran ayı, enflasyonun bu ay eksiye inebileceğini gösterdi. 1999 haziran ayında, toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzde 1.8, tüketici fiyatlarındaki artış ise yüzde 3.3 olmuştu.

Haziran ayı itibariyle son bir yıllık enflasyon ise toptan eşyada yüzde 56.8, tüketici fiyatlarında yüzde 58.6 olarak belirlendi. Buna göre yıllık enflasyon haziran ayında, geçen yılın aynı ayının toptan eşyada 6.5 puan üstünde, tüketici fiyatında ise 5.7 puan altında gerçekleşti. 1999 haziran ayında yıllık enflasyon toptan eşyada yüzde 50.3, tüketici fiyatlarında yüzde 64.3 olmuştu.

Bu yılın 6 aylık enflasyon rakamları ise toptan eşya fiyatlarında yüzde 18.5, tüketici fiyatlarında yüzde 17.8 oldu. Bu yılın 6 aylık enflasyon rakamları ise toptan eşya fiyatlarında yüzde 18.5, tüketici fiyatlarında yüzde 17.8 oldu. Geçen yıl aynı dönem itibariyle enflasyon toptan eşyada yüzde 23.2, tüketici fiyatlarında yüzde 25.4 idi.

Öte yandan haziran ayı itibariyle 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon, toptan eşyada yüzde 59.7, tüketici fiyatlarında ise yüzde 65.2 olarak hesaplandı. 1999 yılı haziran ayında, 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon, toptan eşyada yüzde 55.2, tüketici fiyatlarında da yüzde 69.5 olmuştu.

TARIM AŞAĞI ÇEKTİ

Tarımdaki yüzde 4.8'lik düşüş fiyatları mayıs ayındaki artışı 1.2 puan aşağı çekerken, imalat sanayi fiyatlarındaki artış 1.3 puan yukarı çıkardı. Madencilik sektörünün katkısı 0.2 puan, enerji sektörünün katkısı 0.1 puan oldu.

Haziranda kamu sektörü imalat sanayi fiyatları yüzde 1.2 oranında artarken, özel sektör fiyatlarındaki artış yüzde 2.2 oldu. İmalat sanayi fiyatlarındaki artış mayıs ayının altında kaldı.

Tarım fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak tüketici fiyatları endeksinin en ağırlıklı harcama grubu olan gıda,içki ve tütün harcamalarında haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 3.7 oranında azalış yaşandı. Haziran ayında TÜFE'yi oluşturan harcama gruplarından giyim ve ayakkabı harcamaları yüzde 2.3 oranında artarken, konutla ilgili harcamalar yüzde 2.6, ev eşyası harcamaları yüzde 2.6, sağlık harcamaları yüzde 1.2, ulaştırma harcamaları yüzde 2.1, eğlence ve kültür harcamaları yüzde 1.1 oranında arttı.

İTO'YA GÖRE DE DÜŞÜŞ VAR

İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) 1995 bazlı yeni İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi'ne göre, haziran ayında perakende fiyatlar yüzde 1.6, toptan fiyatlar yüzde 2.3 oranında arttı. İTO'dan yapılan açıklamaya göre, haziran ayı itibariyle son bir yılda perakende fiyatlar yüzde 57.2, toptan fiyatlar ise yüzde 57.6 arttı. 12 aylık ortalamalara göre yıllık artış ise perakende fiyatlarda yüzde 59.4, toptan fiyatlarda yüzde 54.2 şeklinde gerçekleşti.

Son 10 yılın

haziran enflasyonu

Yıl TÜFE TEFE

1990 1.4 1.5

1991 3.0 1.4

1992 0.5 0.2

1993 1.8 2.3

1994 0.9 1.9

1995 2.5 1.3

1996 2.5 2.7

1997 2.9 3.4

1998 2.4 1.6

1999 3.3 1.8

2000 0.7 0.3

5 il enflasyonda eksiye geçti

HAZİRAN ayında, seçilmiş iller içerisinde yer alan Adana ve Diyarbakır'da fiyatlar yüzde 0.8, Kocaeli ve Denizli'de yüzde 0.5 ve İçel'de ise yüzde 0.2 oranında düştü. Antalya'da ise fiyatlar bir önceki aya göre değişmedi. İller itibariyle en yüksek artış ise yüzde 1.9'la Samsun'da yaşanırken Ankara'da yüzde 1.1, İstanbul'da yüzde 1.2, Kayseri'de yüzde oranında fiyat artışı oldu.

Bölgeler itibariyle geçen ay Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde fiyatlar yüzde 0.7 oranında geriledi. Geçen ay tüketici fiyatlarındaki artış, İç Anadolu Bölgesi'nde yüzde 0.9, Karadeniz Bölgesi'nde yüzde 1.5, Ege Bölgesi yüzde 0.6, Doğu Anadolu Bölgesi'nde yüzde 0.3, Marmara Bölgesi'nde yüzde 1.1 olarak gerçekleşti.

Öte yandan haziran ayı itibarıyla yıllık enflasyon, Ege'de yüzde 56.2, Marmara'da yüzde 57.8, İç Anadolu'da yüzde 60.7, Akdeniz'de yüzde 59.3, Doğu Anadolu'da yüzde 60.4, Karadeniz'de yüzde 59.8, Güneydoğu Anadolu'da yüzde 60.5 olarak belirlendi.

Sivri biber ucuzladı

TÜKETİCİ fiyatları endeksine göre, Haziran ayında domates ve sivri biberin fiyatı ucuzladı. Bu ayda fiyatı en fazla düşen bu ürünleri, salatalık ve kuru soğan izledi. DİE verilerine göre, Haziran ayında bir önceki ayla karşılaştırıldığında, seçilmiş maddeler içinde en fazla fiyat azalmaları sebze fiyatlarında görüldü. Haziran'da domates fiyatları yüzde 55.3, enflasyonu düşürme kampanyasının simgesi olan sivribiber fiyatları yüzde 35.3 oranında geriledi.

Enflasyon indi, reel kazanç arttı

HAZİRAN ayında enflasyonun yüzde 0.7 (TÜFE) çıkması yatırımcılar açısından da olumlu sonuçlar verdi. Haziran'da enflasyondan arındırılmış veriler itibariyle Cumhuriyet Altını en çok kazandıran yatırım aracı oldu. Net getirileri itibariyle Cumhuriyet Altını her bir milyar liraya 63 milyon lira kazandırdı. Markta ise bu kazanç 20 milyon 854 bin lira oldu. Aylık mevduat ise hir bir milyar lira için 16 milyon 931 milyon liralık, enflasyondan arındırılmış net getiriyle üçüncü oldu. Dolar, her bir milyar liraya sağladığı 7 milyon 547 bin liralık reel getiriyle dördüncü oldu. Haziranda sadece borsa yatırımcısı zarar etti.