Enerji için ‘rekabetçi piyasa’ oluşturma planı

ENERJİ Bakanlığı, enerji sektörüyle ilgili yasal alt yapıda köklü değişiklikler yapacak. Bu yılın ilk yarısında çıkarılması planlanan yeni yasalar ve kurumsal operasyonlarla ‘‘rekabetçi bir enerji piyasası’’ oluşturulması planlanıyor.

Enerjide neler değişecek?

TEAŞ üç ayrı şirkete bölünecek.

Elektrik Piyasası Kurulu kurulacak.

Petrol Yasası'nda değişiklik yapılacak.

Doğalgazın patronu BOTAŞ üçe ayrılacak.

ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, enerji alanında, kamu ile özel sektörün bugünkü rollerini ve işlevlerini tamamen değiştirecek yasal değişikliklerin, yılın ilk yarısında çıkarılmasını planlıyor. Bakanlık ilk adım olarak, Türkiye Üretim ve İletim Şirketi (TEAŞ)nin üçe bölünmesine olanak veren bir kararname taslağı hazırlayarak Başbakanlığa gönderdi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, ‘rekabetçi bir enerji piyasası’ oluşturmak amacıyla, TEAŞ ve BOTAŞ'ın ayrı ayrı üçe bölünmesi, piyasaya giriş-çıkış'ı kontrol edecek, kural koyacak ve lisans verme yetkisine sahip bir Düzenleyici Kurul oluşturulması gibi bir dizi radikal değişikliği içeren yasa değişikliği için bir takvim belirledi.

Bakanlık, hazırladığı bu takvimi, Dünya Bankası'nın enerji sektörüne dönük önerilerine karşı yazdığı cevap niteliğindeki raporda yer vererek Hazine Müsteşarlığı'na gönderdi. Rapora göre, 2000 yılı Haziran ayını referans alan, yasal altyapı hazırlıkları şöyle:

TEAŞ ÜÇE BÖLÜNÜYOR: Türkiye Elektrik Üretim ve İletim A.Ş, ‘elektrik üretim şirketi, elektrik iletim şirketi, ticaret ve taahhüt şirketi’ olmak üzere üç ayrı şirkete bölünüyor.Bununla ilgili kararname teklifi, 3 Ocak 2000 tarihinde Başbakanlığa gönderildi.

ELEKTRİK PİYASASI KURULU: Dünya Bankası, 2000 Mayıs'ına kadar, AB 96/92 EC direktifi ile uyumlu bir yasa çıkarılması ve asada yeni modelin uygulamaya girmesi için 1 Ocak 2002 hedef tarihinin yer almasını istedi. Bakanlık, yasa taslağını Haziran ayında TBMM'ye gönderileceğini bildirdi, Bu konudaki çalışmaların AB Direktifi ile uyum içinde şekillendirildiği belirtilen raporda, DPT ve Hazine Müsteşarlığı'ndan görüş alınacağını ve bu görüşler ışığında gerekli revizyonların yapılacağını kaydetti.

PETROL YASASI'NDA DEĞİŞİKLİK: Dünya Bankası, Petrol Yasası'nda elektrik sektörü için öngörülen yapıyı ve sonuçları sağlayacak değişikliklerin bu yıl Mayıs ayında çıkarılmasını, yeni gaz piyasa modelinin de 1 Temmuz 20001'de uygulamaya konulmasını istedi. Bakanmık cevabında, sözkonusu değişiklik çalışmalarının büyük ölçüde tamamlandığı belirtilerek, değişiklik tasarısının, Mayıs 2000 sonuna kadar TBMMM'ye sunulacağı bildirildi.

BOTAŞ ÜÇE BÖLÜNÜYOR: Dünya Bankası BOTAŞ'ın, Ağustos ayına kadar, ‘‘Gaz ve Petrol İletim Şirketi, Gaz Dağıtım Şirketleri ve Gaz Ticaret Şirketi’’ şeklinde üçe bölünmesini istedi. Bakanlık çalışmasına göre kamu sermayeli Gaz Ticaret Şirketi, 1 Temmuz 2001 tarihinden başlayarak, yeni bir gaz alım/ithalat sözleşmesi yapmasına izin verilmeyecek.

DÜZENLEYİCİ KURULLAR: Dünya Bankası Temmuz ayına kadar, elektrik ve gaz sektörleri için düzenleyici kurumlar oluşturulmasını istedi. Bakanlık ise Elektrik Piyasası kanunu çıktıktan sonra Düzenleyici Kurum'un kurulması için 1.5 yıl gibi bir süreye ihtiyaç duyulacağını, bu sürenin, danışman firma Deloitte&Touche tarafından iletildiğini bildirdi.