‘Atık kağıt balyalama’yla 25 ülkeye gitti, dünyaya ‘ayıklama’ tesisi satıyor

TÜRKİYE’nin bir türlü ‘ayrıştırılamayan ve yeteri kadar değerlendirilemeyen’ çöplerine yerli çözümler çoğalıyor. İstanbul’da atık ayıklama ve otomatik presleme makineleri üreten Disan Hidrolik Makina Sanayi ve Ticaret Ltd., (Disan) daha önce Türkiye’ye 4 kat fiyatla ithal edilen ‘otomatik atık kağıt balyalama’ preslerini sessiz sedasız üretiyor. Bugüne kadar bu preslerden 400’e yakın ürettiğini söyleyen Disan’ın sahibi Hayrettin Can, bunların 120’sini 25 ülkeye sattığını belirtiyor. Anahtar teslimi ‘ayıklama tesisleri’ de kurmaya başladığını anlatan Can, “S. Arabistan, Yunanistan, İran ve Suriye’ye anahtar teslimi ‘ayıklama’ tesisleri kurduk. Şimdi tam otomatik ayıklama hatları da yapmaya başladık. Optik okuyucularla petleri renklerine göre bile ayırabiliyoruz. İlkini Uşak’ta kurduk 1 aydır çalışıyor. Yakında bunların da sayısı artacak” diyor. “Trabzon Çaykaralıyım. Liseyi Ankara’da okudum ve 1977’de Yıldız Makine’yi kazanıp İstanbul’a geldim” diye söze başlıyor Hayrettin Can ve öğrenciyken takım tezgah üreticisi bir firmada çalışmaya başladığını söylüyor. 1983’te mezun olup askere gittiğini ve döndüğünde bu firmada işe devam ettiğini anlatan Can, şöyle konuşuyor: “Sonra Cevahir İnşaat’ta tesisat mühendisliği yaptım. Sonra da Disan Dingil Sanayii’ne girdim yani bu firmanın önceki versiyonuna. Kamyonlara üçüncü dingili takıyorduk. O zamanlar kamyonar dingilsiz 6 teker çıkardı. Damper de yapardık.”
Kıdem tazminatı patron yaptı
1993’te Disan’ın patronunun, “Biz işi bırakıyoruz devam edecekseniz tazminatlarınız karşılığı makine veririz” şeklinde teklifte bulunduğunu belirten Hayrettin Can, “Biz de 5 arkadaş tazminatlarımız karşılığında tezgah makina aldık. Firmanın adını değiştirmedik, işe göre faaliyetini değiştirdik. Habipler Köyü’ne taşındık ve kamyonlara yükleme vinçleri üretimine başladık. Bir süre sonra geri dönüşüm sektöründen talepler gelmeye başladı. Şu anda bu firmanın yüzde 62’si benim” diyor.
Full otomatik balya presi
Can şöyle devam ediyor: “Bir hurdacı arkadaş atık kağıtlar için ‘kağıt balya presi’ istedi. Biz fiyat verdik, pahalı kaldı. Başka yere yaptırdı ama o pres pek işine yaramadı. Biz ilk kağıt balya presini 1994’te yaptık. Asıl çıkışımızı sağlayan full otomatik pres için ilk 1999’da sipariş aldık. 4 misli fiyata ithal edilen bu presi dörtte bir fiyata satmaya başladık. Presimiz atık kağıtları otomatik balyalıyor ve atık kağıt üretime çok düşük maliyetle naklediliyor. 4 kamyonluk kağıt bu sayede 1 kamyonla taşınabiliyor.”

‘Pet’i rengine göre ayıklayan gözler de takıyoruz

DİSAN Genel Müdürü Hayrettin Can, Alman ve İngiliz firmalarla bazı projelerde ortak çalışmaya başladıklarını da söylüyor ve şu bilgileri veriyor: “Metal kesen balyalayan otomotik presler, atık toplama maliyetini düşüren ‘kanca vinç’ler de yapıyoruz. Tam otomatik ayrıştırma için optik uygulamalara da başladık. Ürün konveyörden geliyor, optik algılayıcı gözler ve hava sistemi sayesinde kendi yerine atılıyor. Optik gözler çok hassas. Pet’i renklerine göre bile ayırıyor. Çerkezköy’de ve Çorlu’da kuruyoruz. 1 ay sonra 3-4 tesisimiz çalışmaya başlayacak. Optik okuyucu Almanya’dan geliyor. Geri kalanı biz yapıyoruz. Optik okuyucuyu satan firma da projelerinde bizim ekipmanları kullanıyor. Bitmiş bir tesisimiz 1 aydır Uşak’ta çalışıyor.”

Riyad’a dev ayıklama tesisi kurduk, en iyi müşterimiz Yunanistan

DİSAN Genel Müdürü Hayrettin Can, 110 kişinin çalıştığı şirkette, 2009’da 17 milyon lira ciro yaptıklarını belirtiyor ve şunları anlatıyor: “Suudi Arabistan’da Riyad’a tam entegre bir çöp ayıklama tesisi kurduk. Bütün ekipmanı yaptık, anahtar teslimi uyguladık ve işletmeye aldık. Bir hat 1.9 milyon Euro’ydu, 4 hat yaptık. Saatte 180 ton çöpü ayrıştıran bir tesis oldu ki bizim de bu ölçekte ilk tesisimizdi. Kurduğumuz tesis kağıt, naylon, pet, cam, demir, alüminyum, bakır hepsini ayıklıyor. Daha küçük ölçeklerde Gebze, Bolu ve Zonguldak’ta da yaptık. Yurt dışında, Selanik’te 1, Atina’da 4 tesis kurduk. Mora Yarımadası’nda 1 tane kurduk. En iyi müşterimiz de Yunanistan. Tahran’da da bir tane kurduk, Tartus’ta (Suriye) ise yeni kuruyoruz. Bugüne kadar sadece atık kağıt balyalama presinden 400’e yakın ürettik ve bunların 120’ye yakınını ihraç ettik.Selimpaşa’da 21 dönümlük bir arsa aldık. 12 bin metrekare kapalı alanı olan bir fabrika kuracağız. Üretimi orada birleştireceğiz.”

Dubai’de tarçınlı tatlı gördü, kendi markasıyla zincir kurdu

İSTANBUL’da alışveriş merkezlerinde (AVM) stantlarda satılmaya başlanan Tarchy İzmir ve Malatya’da da tüketiciyle buluşuyor. Öziş Gıda San. Tic. Ltd. Şti. ve Tarchy’nin kurucusu Can Öziş ve nişanlısı Nurtaç Ateş, şu bilgileri veriyor: “2008’de Dubai’ye gittik. Orada tarçınlı tatlı yedik ve çok beğendik. Önce distribütörlüğünü almaya çalıştık, sermayemiz yetersiz kaldı. Internetten araştırarak deneme yanılma yoluyla evlerimizi imalathaneye çevirerek kendimiz üretmeye karar verdik. Şirketimizi ve Ataşehir’deki imalathanemizi 2009’da kurduk. İlk anlaştığımız AVM, Paladyum oldu (Temmuz 2009). Paladyum’da stand önünde kuyruklar oluşmaya başladı ve talep bizi teşvik etti. Kanyon (Mart 2010) ardından Optimum’da (Haziran 2010) açtık. İzmir’e (İzmir-Kipa), Eylül 2010 itibariyle de Malatya’ya (MalatyaPark) franchise verdik. Hedefimiz Türkiye’de yayılmak. Şu anda 5 şubemizde 15 kişi çalışıyor.”

Tavukta yeni marka yarattı Ataşehir’e restoran açtı

ONUR Baş ve Özgür Akyol isimli girişimciler, Hen Coops adıyla yeni bir tavuk restoran zinciri kurmak için ilk adımı attı. 200 bin dolarlık yatırımla ilk şubeyi Batı Ataşehir’deki Andromeda Residance’ta açan girişimciler, 1 yıl içinde de yaklaşık 2.5 milyon dolarlık yatırım yapmayı planlıyor. İlk restoranın açılışına, restoranlarda ürünleri kullanılacak Şeker Piliç’in Yönetim Kurulu Üyesi Kaan Bor ve işadamı Ali Ağaoğlu da katılarak destek verdi.