Ankara'da ekmek zammı 1 Kasım'da yürürlükte

Yaralı,  Ankara Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği tarafından onaylanan tarife değişikliğinin ardından bugünkü yönetim kurulu toplantısında konuyu değerlendirdiklerini ve yeni fiyatların 1 Kasım'dan itibaren uygulanmasına karar verdiklerini söyledi.

Fiyatların, fırınlar açısından zorlayıcı olmadığına işaret eden Yaralı, isteyen fırıncının, belirlenen gramajlardaki ekmeği daha düşük fiyata satabileceğini ama daha yüksek fiyat uygulayamayacağını kaydetti.

Buna göre, 1 Kasım'dan itibaren, daha önce 25 YKr olan 150 gram ekmeğin fiyatı 30 YKr, 50 YKr olan 300 gram ekmeğin fiyatı 60 YKr, 75 YKr olan 450 gram ekmeğin fiyatı da 90 YKr olarak uygulanacak.
Yaralı, un fiyatlarındaki hızlı artış nedeniyle zammı uygulamak durumunda olduklarını belirtti.

-EKMEK FİYATI, UN VE BUĞDAY FİYATINDAN FAZLA ARTTI

Diğer taraftan, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından yapılan hesaplamada, fırıncıların, ekmeğe zam için un fiyatlarındaki, un sanayicilerinin de buğday fiyatlarındaki artışıgerekçe gösterirken, bu konuda “abartılı” davrandığı ortaya konmuştu.

TMO'nun hesaplamalarına göre, buğdayın ekmek içindeki maliyeti dikkate alınarak, “buğday fiyatlarındaki artış nedeniyle” geçen yıldan bu yana ekmeğe yüzde 5-6 zam yapılması gerekirken, gerçekte zam oranı yüzde 30'un üzerine çıktı.

Unda da buğday fiyatlarındaki artış nedeniyle yüzde 17,5 zam yapılması yeterli olacakken, gerçekte zam oranı yüzde 21 oldu.

TMO yetkilileri, “piyasa rakamları ile yapılan hesaplamaya göre, fırıncıların ve un sanayicilerinin, ürünlerinin fiyatlarındaki artışı sadece buğday fiyatlarındaki artışa bağlamakta biraz abartılı davrandığını” belirtiyorlar.

TMO'nun hesaplamasına göre, geçen yıl ortalama 40 Ykr olan ekmeklik buğdayın ortalama satış fiyatı, bu yıl 43 YKr oldu. Ancak, Ekim ayında ekmeklik buğdayın ortalama satış fiyatı 50 YKr'ye çıktı. Ekmeklik buğdayın satış fiyatı, Eylül ayına kadar son bir yılda yüzde 8 artarken, Ekim ayında bu artış yüzde 25'e çıktı.

Sadece ekmeklik buğday fiyatlarındaki artış dikkate alınarak, un fiyatına yüzde 17,5 , ekmek fiyatına da yüzde 5-6 zam yapılması gerekirken, gerçekte, un fiyatları yüzde 21, ekmek fiyatları ise yüzde 33 düzeyinde artırıldı. Geçen yıl 1,5 YTL olan ekmeğin ortalama fiyatı, bu yıl 2 YTL'ye çıkarıldı.

TMO'nun hesaplamalarına göre, ekmek maliyetleri içinde buğdayın payı yüzde 21 düzeyinde. Buna göre piyasada 50 YKr'ye satılan 300 gramlık ekmeğin içinde 10 YKr'lik buğday var.

Hesaplamalara göre, unun maliyetinin yüzde 70'ini buğday oluşturuyor. Ekmeğin maliyeti içinde unun payı ise yüzde 30. Geri kalan yüzde 70'lik maliyeti, genel imalat giderleri, işçilik giderleri, fırıncı karı, bayi ücreti oluşturuyor.
Fırınlar, 50 kg'lik bir çuval undan, 300 gramlık 260 adet ekmek üretiyor.

TMO, buğdayda spekülatif fiyat hareketlerini önlemek için Ekim ayında stoklarındaki 60 bin ton buğdayı satışa açarken, Bakanlar Kurulu da 800 bin ton buğdayın gümrüksüz ithalatı için TMO'ya yetki vermişti. Ofis ayrıca, AB'den tarife kontenjanı kapsamında 300 bin ton buğday ithalatı yetkisini de aldı.

Diğer taraftan TMO, bu ay başında 280 bin ton ekmeklik buğdayın ithali için uluslararası ihale açtı. Ancak ihalede 380-400 dolar teklif gelirken, bu fiyatlar yüksek bulunarak ihale iptal edildi. Bunun üzerine TMO, ikili görüşmeler ile daha uygun şartlarda buğday alımı için firmalarla görüşmelere başladı.

Dahilde İşleme Rejimi kapsamında özel sektör firmalarının 350 dolar civarında fiyatlarla buğday getirmesi dikkate alınarak, piyasadaki spekülatif beklentilerin kırılması amacıyla, özel sektöre de ithalat kolaylığı sağlanması gündeme geldi. Bu amaçla, gümrük vergilerinde kısmi indirim yapılabileceği, çalışmaların sürdüğü belirtiliyor.