5. Vites

Ufuk SANDIK

39 bin kişi krediyle otomobil satın aldı

Bordrolu için otomobile sahip olmanın yolu banka kredisinden geçiyor. Türkiye Bankalar Birliği raporuna göre, yılın ikinci üç ayında bankalar 116 trilyon 475 milyar lira tutarında taşıt kredisi kullandırdılar. Nisan-Haziran aylarında toplam 39 bin 679 kişi krediyle otomobil satın aldı. Toplam tüketici kredisi kullananların yüzde 9.6'sı bu kredileri taşıt alımı için kullandılar.

Türkiye Bankalar Birliği'nin 28 bankanın verilerini içeren raporuna göre, Nisan, Mayıs, Haziran aylarında 414 bin 40 kişi, 273 trilyon 899 milyar lira tutarında tüketici kredisi kullandı. Kullanılan tüketici kredilerinin 262 trilyon 122 milyar lirası Türk Lirası, 11 trilyon 777 milyar lirası da dövize endeksli kredilerden oluştu.

Kredi kullananların yüzde 61'ini ücretli kesim oluşturuyor. Krediyle alışveriş yapanların gelir düzeyi incelendiğinde ise yüzde 18.1'inin 50 milyon lira ile 100 milyon lira arasında gelir elde ettiği görülüyor. Kredi kullananların yüzde 36'sı 12 ay vadeyi tercih ediyor.

Trafik levhalarına kurşun zararı 1.2 trilyon

Trafik levha ve işaretleri, trafiği düzenlemek ve sürücüleri yönlendirmek için kullanılır. Ancak Türkiye'de trafik levhaları başka bir amaca da hizmet ediyor. Bu levhalar, silahlı sürücülerin yolda canları sıkılmadan seyahat edebilmeleri için atış talimi yapmalarını sağlıyor.

Karayolları Genel Müdürlüğü verilerine göre, gerçek amacı dışında kullanılan trafik levhaları ve işaretlerinin büyük bir bölümü bu nedenle zarar görüyor. Yurt genelinde mevcut düşey trafik işaret levhalarının yüzde 15'i sert cisimle çizilme, çalınma, bükülme, kurşunlanma ve çarpılmadan dolayı zarar görürken, yüzde 15'i de çevre koşullarından etkileniyor. Bu nedenlerle trafik levhalarının yüzde 30'u her yıl yenileniyor.

Yola ilişkin bilgiler vererek trafiğin güvenli bir şekilde akışını sağlayan bu levhaların yüzde 30'unun değiştirilmesi, Karayolları Genel Müdürlüğü'ne 1997 fiyatlarıyla yılda 1,2 trilyon lira maliyet getiriyor. Tam reflektif standart trafik işaret levhasının tanesi 1997 fiyatları ile 6-8 milyon lira, bilgi levhasının metrekaresi ise 16,5 milyon liraya maloluyor. Bu durumda, araç ve işçilik giderleri hariç trafik işaret levhalarında 2,5 trilyon lira, bilgi levhalarında 1,5 trilyon lira olmak üzere toplam 4 trilyon lira maliyet ortaya çıkıyor.

İstanbul'da kamyon şov

Ünlü Fransız akrobat Patrick Bourney, Ticari Araçlar Fuarı için İstanbul'a geliyor. Temsa Otomotiv sponsorluğunda Türkiye'ye gelen Patrick Bourney, özel tasarımlı araçlarıyla 12-15 Kasım tarihleri arasında CNR Dünya Ticaret Merkezi'nde düzenlenecek Uluslararası Ticari Araçlar Fuarı'nda çeşitli gösteriler yapacak. Dünyaca ünlü akrobat Bourney, takla atan kamyonlar, alev çıkaran kamyonlarıyla ilginç gösteriler gerçekleştiriyor.

24 saat süren yarışma

Dünyadaki en önemli uluslararası motor sporları yarışlarından biri olan ‘‘Le Mans 24 Hour Racing’’e katılan otomobilciler, kendilerini bu yarışta test ediyorlar. 24 saat boyunca süren bu zorlu yarışı bitiren otomobiller, hız, dayanıklılık ve güvenilirlik testinden geçmiş oluyorlar.

Audi yeni geliştirilen spor modeline dayanılarak üretilen iki otomobille 1999 yılında Le Mans'a katılmayı hedefliyor. Audi Sport'un ‘‘R8’’ kod adlı proje altında ürettiği üstü açık otomobillerle katılacağı bu yarışmada bundan önceki başarılarıyla tanınan Reinhold Joest'in ekibi yer alacak. Reinhold Joest, Le Mans'da 1984, 1985, 1996 ve 1997 yıllarında olmak üzere 4 kez kazanmıştı.

7 otomobil firması 55 farklı model üretiyor

ÜRETİM KAPASİTESİ

(OSD 98 rakamları)

Opel 25.000

Ford Otosan 25.000

Toyotasa 100.000

Oyak Renault 160.000

Tofaş 250.000

Honda 30.000

Hyundai 34.000

Toplam: 594.000

Yeni yatırımlar

Ford Otosan 110.000

TOPLAM 704.000

Daewoo ve Kia, daha önce Türkiye'de yapmayı planladığı 100 bin kapasiteli yatırımları Uzakdoğu'da yaşanan kriz nedeniyle askıya aldılar.

1963 yılında sadece tek bir üretici firmanın bulunduğu ve tek bir modeli ürettiği günler artık çok eskilerde kaldı. Bugünün Türkiye'si hem üretici sayısı hem de üretilen modellerin çokluğu bakımından, birçok ülkeden daha ileri durumda.

1990'lara kadar küçük bir sanayii görünümünden kurtulamayan Türk otomobil sektörü, bu yıllarda hızla değişti. 1997 yılında üretici sayısı 5, üretilen model sayısı ise 55 adete çıktı. 1997 yılı sonunda ise yeni katılan üreticilerle, sektörde faaliyet gösteren firma sayısı 7'ye ulaştı.

Sektörün 1963 yılında 7 bin adet olan kapasitesi 1971 yılında 87 bin adete, 1987 yılında ise 102 bin adete çıktı. Üretim kapasitesi 1990'lı yıllarda hızlı bir şekilde yükseldi. Otomotiv Sanayii Derneği rakamlarına göre, 1990 yılında 220 bin adet olan üretim kapasitesi, 1993'te 295 bin adete, 1994 yılında 395 bin adete, 1995 yılında ise 495 bin, 1998 yılında ise 594 bin adete çıktı.

Sektörde Tofaş, Renault, Ford-Otosan, Opel, Toyotasa, Anadolu Honda ve Hyundai faaliyet gösteriyor. Mevcut üreticilerin yeni yatırımlarıyla birlikte üretim kapasitesi gelecek iki yıl içinde en az 100 bin adet büyüyecek.

Daha önce Türkiye'de üretim yapmayı planlayan Güney Koreli üreticiler Kia ve Daewoo, Uzakdoğu krizi başta olmak üzere çeşitli nedenlerden dolayı bu yatırımlarını askıya aldılar. Her iki firmanın da kurmayı planladıkları 100 bin kapasiteli fabrikalar, faaliyete geçseydi, 2000'li yıllarda Türkiyenin üretim kapasitesi 1 milyon sınırını zorlayacaktı.

BİRÇOK ÜLKEYİ SOLLADI

Türkiye'nin bu kapasiteyle yılda yaklaşık 1.5 milyon adet üretim yapan Kore, İspanya, İngiltere, İtalya ve Brezilya gibi ülkeleri kısa dönemde yakalaması zor görünüyor. Ancak, Türk otomobil sektörü bugün sahip olduğu üretim kapasitesiyle zaten birçok ülkeyi sollamış durumda. Yılda 200 ile 400 bin arasında üretim yapan Belçika, Meksika, Polonya, Avustralya, İsveç, Çekoslavakya gibi ülkeleri ise çoktan geride bıraktı.

NİSSAN servis ve yedek parça kampanyası düzenledi. 7-21 Kasım tarihleri arasında düzenlenecek olan kampanyada, 1990 model ve üstü tüm Nissan araçları ücretsiz check-up'tan geçirilecek ve egzoz emisyonları ayarlanacak. Ayrıca periyodik bakım parçalarında ve servis işçiliğinde yüzde 25 indirim yapılacak.

PİRELLİ, bu yıl 6'ıncısı düzenlenen Auto Show'98 otomobil fuarına katıldı. Pirelli fuarda, P3000 Energy, P6000, P7000, PZero ve P5000 Drago, Ceat ve 4x4 lastiği Scorpion serisini tanıttı.

AUDİ'nin Adana yetkili satıcısı Aykan Otomotiv'in yeni showroom'u hizmete girdi. 1996 yılından bu yana Audi yetkili satıcılığını yapan Aykan Otomotiv'in yeni showroom'u 250 metrekarelik bir alan üzerinde kuruldu.

Hipermarkette amortisör satışı

Koç Holding bünyesinde yer alan amortisör üreticisi Beldesan, sektörde ilk kez hipermarkette amortisör satışına başladı. Denizli'de açılan EGS Grubu'na bağlı Nokta Hipermarket'te amortisör satışına başlayan Beldesan'ın bu uygulaması büyük ilgi gördü. Hipermarketten Beldesan-Gabriel markalı amortisör satın alanlara, anlaşmalı servislerde, servis hizmeti ücretsiz olarak veriliyor. Beldesan, ilk olarak Denizli'de başlatılan bu uygulamaya başta İstanbul olmak üzere tüm Türkiye'de yaygınlaştırmayı amaçlıyor. Türkiye'de Tofaş-Fiat, Ford Otosan, Otoyol, Chrysler, Otokar, MAN, Temsa, Beldeyama şirketlerine amortisör satan Beldesan, üretiminin yüzde 30'unu ihraç ediyor.

10 bin sürücüye lastik eğitimi

Lassa, her yıl gerçekleştirdiği, ‘‘Lassa Yol Güvenliği Kampanyası’’nda bu yıl 9 bin 630 sürücüye lastik konusunda bilgi verdi. Denizli, Antalya, İzmir, İstanbul, Bursa ve Ankara'da araç trafiğinin yoğun olduğu Shell benzin istasyonlarındaki Lassa ekipleri, araçlardaki lastiklerin aşınma derecelerini ölçtü ve sürücülere bu konuda bilgi verdi.