Çin’den japonika, Kırgızistan’dan battal, Mısır’dan horoz
Güncelleme Tarihi:
Kilosu 10 lirayı aşan kuru fasulye fiyatlarındaki artış devleti harekete geçirdi. Devlet gümrük duvarlarını yüzde 20 aşağı çekerken ithalatçılara gün doğdu. Türkiye Kırgızistan’dan gelen Battal, Çin’den gelen Japonika ve Mısır’dan gelen Horoz tipi fasulyeyle sofralarını donatacak.
Türkiye son günlerde gıda fiyatlarına yapılan zamları konuşuyor. Patatesin kilosu muzla yarışırken kuru fasulye ise son dönemde yüzde 40’ı aşan zam gördü. Devlet kuru fasulyede fiyatları dengelemek için ithalattan alınan vergi oranlarını yüzde 20 oranında düşürdü.
Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis Türkiye’deki kuru fasulye zamlarının global fiyat artışlarıyla bağlı olduğunu söyledi. Fiyat artışlarının tüm dünyada sorun olduğunu belirten Reis, gümrük duvarlarının indirilmesinden sonra fiyatlarda 1 TL’lik bir indirim olabileceğini söyledi. Reis şöyle devam etti: “Fiyat sorunu sadece bizim ülkemizde olan bir sorun değil. 6 ay öncesinden yüzde 30-40 civarında yapılmıştı. Çünkü Arjantin olmak üzere Çin’de fasulye üretimi hava koşullardan dolayı düştü. Çin’in son yıllarda tarımdan uzaklaşmaya belirttiğini ifade eden Reis kendi firmalarında dışarıdan ithalat yapmadıklarını söyledi.
EN ÇOK DERMOSON ÜRETİLİYOR
Türkiye’de dermoson tipi fasulye üretiliyor. Avrupa’da ise bu türe Great Northern ismi veriliyor. Türkiye’deki üreticilerden mal aldıklarını belirten Reis henüz ürün fiyatlarında bir değişim olmadığını söyledi. Reis şöyle devam etti, “Uygun fiyata aldığımız ürünü uygun fiyata yansıtırız. Fiyatları bir anda söyleyemeyiz. Fasulyede kalite ve yöre çok önemlidir. Yörede de kalite, irilik ufaklık ve cins öne çıkar” diye konuştu.
Konuyla ilgili olarak konuşan Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı İbrahim Yetkin de Türkiye’nin Hindistan, Kanada, Çin, Brezilya ve Nijerya gibi ülkelerden de kuru fasulye ithal ettiğini söyledi. Bakliyat anlamında Hindistan’ın yılda 20 milyon ton tüketim yaptığını açıklayan Yetkin dünya baklagillerinin yüzde 25’nini bu ülkeden çıktığını belirtti.
İTHALATI TMO GERÇEKLEŞTİRMELİ
Fiyat artışlarının önüne geçilebilmesi için alınacak tedbirlere değinen Yetkin daha önceki açıklamalarında ithalatın Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO) tarafından yapılması gerektiğini söyleyip, şunları kaydetmişti: "Kısa vadede acil olarak alınması gereken önlem, ithalatın zorunlu olduğu durumlarda TMO devreye girerek ithalatı gerçekleştirmesi ve ithal ürünü kendisinin pazarlamasıdır. TMO'nun piyasadan çekilmek yerine, daha fazla piyasaya girmesi ve stokçuların hesaplarının bozacak stok miktarını elinde bulundurması gerekiyor. Orta vadede de bütçeden tarıma ayrılan desteğin ve bakliyat ürünlerine verilen desteğin arttırılmasıdır. Uzun vadede ise üretim alanlarının arttırılması gerekmektedir.”
Öte yandan fiyatındaki artışla son dönemde gündeme gelen kuru fasulyeyi, pirinç ve mercimek yalnız bırakmadı. Ağustos ayından bu yana fiyatı sürekli artan kuru fasulyenin toptancı fiyatı yüzde 100'e yakın artarken, son iki ayda kırmızı mercimek yüzde 50, pirinç ise yüzde 40 oranında zamlandı.