2002'de krizden kurtulacaksınız
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 08, 2001 01:48
Dünya Bankası Türkiye Direktörü Ajay Chhibber, ‘‘Türkiye 2002 yılında bu krizden kurtulacak. Bunun işaretleri şimdiden görülüyor’’ dedi. Chhibber, Dünya Bankası'nın 2002’de Türkiye'ye 3 milyar dolarlık destek vereceğini de bildirdi.
Dünya Bankası Türkiye Temsilcisi Ajay Chhibber bir ekonominin iyileşmesi için en az üç çeyreğin geçmesi gerektiğini, Türkiye'nin de bu süreyi tamamladığını ve krizden çıkmaya başladığını söyledi. Chhibber, Dünya Bankası'nın Türkiye hakkında her zaman olumlu düşündüğünü, kendisinin de çok iyimser olduğunu söyledi.
YASED ve Finans Dünyası tarafından Hürriyet Gazetesi'nin iletişim sponsorluğu ile İstanbul'da düzenlenen ‘‘Uluslararası Yatırımların Değişen Yüzü, Türkiye İçin Yeni Fırsatlar’’ konulu toplantıda konuşan Chhibber, iyimserliğinin nedeni olarak Türkiye'nin ekonomik politikaları kararlı bir şekilde oluşturup uygulamasını gösterdi.
Chhibber, Kemal Derviş'in ve hükümetin başarılı olduğunu, Dünya Bankası'nın da her zaman olduğu gibi yardımlar konusunda sözünü tutacağını belirtti. Chhibber, ‘‘2001 yılında Türkiye'ye 3 milyar dolar yardım yaptık. 2002'de de 3 milyar dolar daha yardım yapacağız’’ dedi.
Chhibber, Türkiye'nin krizden çıkmaya başladığını, ancak dünya ekonomisinin yavaşladığını belirterek, şöyle konuştu:
‘‘Dünya ekonomisinde ihracat ve ithalat yüzde 4 azaldı. Türkiye'nin ihracatı yüzde 12 arttı. Ekim ayında bu artış yüzde 18 oldu. Bu herşeyin iyi olacağı anlamına gelmiyor. Ancak ekonomi ekibinin yaptığı çalışmalar sonuç verecek ve Türkiye 2002 yılında bu krizden kurtulacak. Biz bunun orta vadeli çalışmalarla desteklenmesini istiyoruz. Bu iyileşmeyi orta vadede nasıl sağlayacağız, bu önemli.’’
Chhibber, orta vadeli planın beş önemli unsurunu ise şöyle sıraladı:
Kamu sektörünün birtakım ayarlamalar yapması lazım. Kamu sektörü harcamaları çok yüksek.
Vergi reformu yapılmalı. Türkiye vergi tabanını mutlaka genişletmeli.
Bankacılık reformu ve reel sektör yapılandırılması hızlandırılmalı.
İhracatın artırılması için orta vadeli önlemler alınmalı. Ayrıca Türkiye'nin turizm potansiyeli henüz tam anlamıyla kullanılmıyor. Turizm gelirini artırmak için önlemler alınmalı.
Tarım alanı ve kırsal kesimde düzenlemeler yapılmalı.
Gurbetçileri Türkiye için göreve çağırın
Türkiye'de sosyal yardımın da geliştirilmesi gerektiğini belirten aJAY Chhibber, ‘‘Türkiye bir sosyal devlet. Büyük bir aile dayanışması var. Ancak kriz anında bu aile dayanışması daha çok devreye giriyor. Bu yeterli değil. Dünya Bankası olarak modern bir yardımlaşma sisteminin Türkiye'de hayata geçmesi için çalışıyoruz’’ dedi. Chhibber yurtdışında bulunan Türkler'in birikimlerinden ve ilişkilerinden yararlanılarak Türkiye'ye yabancı sermaye getirebileceklerini belirtti.
Nasıl yabancı sermaye çekemezsiniz anlamıyorum
Dünya Bankası Türkiye Direktörü Ajay Chhibber, ‘‘Türkiye herşeyi ile serbest ticaretin olduğu bir ülke. Türkiye'nin kapalı olduğu tek alan, uluslararası ekonominin en yararlı olduğu yabancı sermaye alanı. Bu akıllara durgunluk verecek bir şey. Çünkü Türkiye'nin yabancı sermayeyi çekmek için her türlü özelliği var’’ dedi. Türkiye'nin liberal yasaların yanısıra eğitilmiş işgücüne de sahip olduğunu belirten Chhibber, ‘‘Ayrıca Türkiye AB üyesi olmadan Avrupa ülkeleriyle Gümrük Birliği anlaşması olan tek ülke. Bu da Türkiye'ye ayrı bir avantaj kazandırıyor’’ diye konuştu. Chhibber, yabancı sermayenin Türkiye'ye getirilmesi için şu önerilerde bulundu: ‘‘Acilen bir Yatırım Teşvik Kurulu kurulabilir. Yabancı yatırımcıların tapu alması 2 yıl sürebiliyor, bu süre kısaltılabilir. Şirketlerin kayıt süreleri bile 2 ay sürüyor, bu süre de kısaltılabilir.’’
25 milyar dolar gelebilir
İstanbul Milletvekili Prof.Dr. Aydın Ayaydın, Türkiye'nin gerekenleri yapması halinde dünyadaki doğrudan yabancı yatırım stoğundan asgari 25 milyar dolarlık bir pay alabileceğini söyledi. 2000'lerde Türkiye'de yaklaşık 900 milyon dolar doğrudan yabancı sermaye girişinin yapıldığını hatırlatan Ayaydın, bu rakamın Çek Cumhuriyeti'nde 5 milyar dolar, Meksika'da 15 milyar dolar olduğuna işaret etti. Yabancı sermaye izin belgeleri alınsa bile Türkiye'ye doğrudan giren yabancı sermaye rakamının çok düşük olduğunu belirten Aydın Ayaydın, şöyle konuştu: ‘‘Yabancı sermaye öncelikle ülkede saydamlığı arıyor. Yapacağı yatırımın hiç değilse 10 yıllık geri dönüş süreci içinde ne gibi bir ortamda üretime devam edeceğini bilmek istiyor. İktisadi ve ekonomik çalkantıların olmadığı bir ortam arıyor. Liberal devlet ve liberal ekonomi yönetimi görmek istiyor.’’
IFC, Türkiye için prensiplerini bozdu
IFC Türkiye temsilcisi Sujata Lamba, kriz döneminde de IFC'nin Türkiye'de çok etkin olduğunu ve normal rolünün dışına çıktığını kaydetti. Bu dönemde birçok Türk şirketine sermaye desteği vermeye başladıklarını söyleyen Lamba, ‘‘Biz bunu normalde yapmıyoruz. Daha çok uzun vadeli yatırımları destekliyoruz. Ama Türk şirketlerinin kriz döneminde de çalışabilmeleri için bunu yaptık. Krizin ortasında bile bir beyaz eşya firmasına sendikasyon sağladık’’ dedi. Lamba, kredi veren diğer kuruluşlara da örnek olabilmek için Türk şirketlerine verilen kredilerin vadesini de uzattıklarını vurguladı.
YASED ve Finans Dünyası tarafından Hürriyet Gazetesi'nin iletişim sponsorluğu ile İstanbul'da düzenlenen ‘‘Uluslararası Yatırımların Değişen Yüzü, Türkiye İçin Yeni Fırsatlar’’ konulu toplantıda konuşan Chhibber, iyimserliğinin nedeni olarak Türkiye'nin ekonomik politikaları kararlı bir şekilde oluşturup uygulamasını gösterdi.
Chhibber, Kemal Derviş'in ve hükümetin başarılı olduğunu, Dünya Bankası'nın da her zaman olduğu gibi yardımlar konusunda sözünü tutacağını belirtti. Chhibber, ‘‘2001 yılında Türkiye'ye 3 milyar dolar yardım yaptık. 2002'de de 3 milyar dolar daha yardım yapacağız’’ dedi.
Chhibber, Türkiye'nin krizden çıkmaya başladığını, ancak dünya ekonomisinin yavaşladığını belirterek, şöyle konuştu:
‘‘Dünya ekonomisinde ihracat ve ithalat yüzde 4 azaldı. Türkiye'nin ihracatı yüzde 12 arttı. Ekim ayında bu artış yüzde 18 oldu. Bu herşeyin iyi olacağı anlamına gelmiyor. Ancak ekonomi ekibinin yaptığı çalışmalar sonuç verecek ve Türkiye 2002 yılında bu krizden kurtulacak. Biz bunun orta vadeli çalışmalarla desteklenmesini istiyoruz. Bu iyileşmeyi orta vadede nasıl sağlayacağız, bu önemli.’’
Chhibber, orta vadeli planın beş önemli unsurunu ise şöyle sıraladı:
Kamu sektörünün birtakım ayarlamalar yapması lazım. Kamu sektörü harcamaları çok yüksek.
Vergi reformu yapılmalı. Türkiye vergi tabanını mutlaka genişletmeli.
Bankacılık reformu ve reel sektör yapılandırılması hızlandırılmalı.
İhracatın artırılması için orta vadeli önlemler alınmalı. Ayrıca Türkiye'nin turizm potansiyeli henüz tam anlamıyla kullanılmıyor. Turizm gelirini artırmak için önlemler alınmalı.
Tarım alanı ve kırsal kesimde düzenlemeler yapılmalı.
Gurbetçileri Türkiye için göreve çağırın
Türkiye'de sosyal yardımın da geliştirilmesi gerektiğini belirten aJAY Chhibber, ‘‘Türkiye bir sosyal devlet. Büyük bir aile dayanışması var. Ancak kriz anında bu aile dayanışması daha çok devreye giriyor. Bu yeterli değil. Dünya Bankası olarak modern bir yardımlaşma sisteminin Türkiye'de hayata geçmesi için çalışıyoruz’’ dedi. Chhibber yurtdışında bulunan Türkler'in birikimlerinden ve ilişkilerinden yararlanılarak Türkiye'ye yabancı sermaye getirebileceklerini belirtti.
Nasıl yabancı sermaye çekemezsiniz anlamıyorum
Dünya Bankası Türkiye Direktörü Ajay Chhibber, ‘‘Türkiye herşeyi ile serbest ticaretin olduğu bir ülke. Türkiye'nin kapalı olduğu tek alan, uluslararası ekonominin en yararlı olduğu yabancı sermaye alanı. Bu akıllara durgunluk verecek bir şey. Çünkü Türkiye'nin yabancı sermayeyi çekmek için her türlü özelliği var’’ dedi. Türkiye'nin liberal yasaların yanısıra eğitilmiş işgücüne de sahip olduğunu belirten Chhibber, ‘‘Ayrıca Türkiye AB üyesi olmadan Avrupa ülkeleriyle Gümrük Birliği anlaşması olan tek ülke. Bu da Türkiye'ye ayrı bir avantaj kazandırıyor’’ diye konuştu. Chhibber, yabancı sermayenin Türkiye'ye getirilmesi için şu önerilerde bulundu: ‘‘Acilen bir Yatırım Teşvik Kurulu kurulabilir. Yabancı yatırımcıların tapu alması 2 yıl sürebiliyor, bu süre kısaltılabilir. Şirketlerin kayıt süreleri bile 2 ay sürüyor, bu süre de kısaltılabilir.’’
25 milyar dolar gelebilir
İstanbul Milletvekili Prof.Dr. Aydın Ayaydın, Türkiye'nin gerekenleri yapması halinde dünyadaki doğrudan yabancı yatırım stoğundan asgari 25 milyar dolarlık bir pay alabileceğini söyledi. 2000'lerde Türkiye'de yaklaşık 900 milyon dolar doğrudan yabancı sermaye girişinin yapıldığını hatırlatan Ayaydın, bu rakamın Çek Cumhuriyeti'nde 5 milyar dolar, Meksika'da 15 milyar dolar olduğuna işaret etti. Yabancı sermaye izin belgeleri alınsa bile Türkiye'ye doğrudan giren yabancı sermaye rakamının çok düşük olduğunu belirten Aydın Ayaydın, şöyle konuştu: ‘‘Yabancı sermaye öncelikle ülkede saydamlığı arıyor. Yapacağı yatırımın hiç değilse 10 yıllık geri dönüş süreci içinde ne gibi bir ortamda üretime devam edeceğini bilmek istiyor. İktisadi ve ekonomik çalkantıların olmadığı bir ortam arıyor. Liberal devlet ve liberal ekonomi yönetimi görmek istiyor.’’
IFC, Türkiye için prensiplerini bozdu
IFC Türkiye temsilcisi Sujata Lamba, kriz döneminde de IFC'nin Türkiye'de çok etkin olduğunu ve normal rolünün dışına çıktığını kaydetti. Bu dönemde birçok Türk şirketine sermaye desteği vermeye başladıklarını söyleyen Lamba, ‘‘Biz bunu normalde yapmıyoruz. Daha çok uzun vadeli yatırımları destekliyoruz. Ama Türk şirketlerinin kriz döneminde de çalışabilmeleri için bunu yaptık. Krizin ortasında bile bir beyaz eşya firmasına sendikasyon sağladık’’ dedi. Lamba, kredi veren diğer kuruluşlara da örnek olabilmek için Türk şirketlerine verilen kredilerin vadesini de uzattıklarını vurguladı.