2000'lerin sermayesini çöpten çıkarma çağrısı

Cenevre're yapılan ‘‘4. Dünya Geri Kazanım Kongresi''nde, ‘‘2000'li yılların sermayesi atıklar olacak'' mesajı verildi. Kongre Direktörü Dr. Anis Barrage, ‘‘Tüketimde herkes ABD'yi örnek alsa, atıkları için dünya gibi dört gezegen gerekir'' dedi.

İsviçre'nin Cenevre kentindeki 4'üncü Dünya Geri Kazanım Kongresi'nde global tüketimin çılgınlaştığı, fırlatıp attığımız kırık camların, kağıt ve kartonların, plastik ve metallerin aslında altın değerinde olduğuna dikkat çekilip, ‘‘2000'lerin sermayesi atıklardır, Yeni yüzyıl tasarruf ve yeniden değerlendirme çağı olacaktır'' mesajı verildi. Yıllık çöp üretimi 15 milyon tonu aşan Türkiye'den geri kazanım çalışmaları yapan ÇEVKO (Çevre Koruma ve Ambalaj Atıklarını Değerlendirme Vakfı) Genel Sekreteri Dr. Erol Metin, Kongre'yi izlerken, Türkiye Şişecam Fabrikası temsilcileri ile Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nden bir araştırmacı bildiriler sundu.

Yüzyılın son önemli, çevre zirvesini Cenevre'nin dev fuar, kongre merkezi Palexpo ağırladı. 1992 Rio Zirvesi'nin Başkanı Maurice Strong, açılış konuşmasında, ‘‘Hiç kestiremediğimiz bir dünyaya hazırlıklı olmalıyız' uyarısında bulundu. Strong, 4'üncü Dünya Geri Kazanım Kongresi'nin içerik açısından Rio Zirvesi'nden bu yana en kapsamlı yeşil randevu olduğuna dikkat çekti ve ekoloji, ekonomi, fizik, psikoloji, felsefe ve politikanın çevre için el ele verdiğini, geri kazanım, geri dönüşüm gibi terminolojinin ancak netleştiğini, olgunlaştığını vurguladı.

DÖRT DÜNYA GEREKİR

Kongre Direktörü Dr. Anis Barrage ise doğal kaynakların akılcı yönetiminin ve atıkların geri kazanımının artık kaçınılmaz olduğunu söyledi. Dr. Barrage ile kahve molasındaki sohbetimizden satırbaşları şöyle sıralanıyor: ‘‘Tüketimi dizginlemek mümkün değil. Herkes Amerika'yı örnek alırsa dünya gibi 4 gezegen daha gerekli. Bu durumda geri kazanım bir zorunluluk, bir gereklilik. Romalılar, savaşlarda ele geçirdikleri zırhları eritip silah yapıyorlardı. Finikeliler cam şişeleri yeniden kullanıyorlardı. Geri kazanım tarih boyunca yararlar sağlamıştır. İsviçre zengin bir ülke ve nüfusumuz 7 milyon. Ama bizler atıklarımızın yüzde 40'ını geri dönüştürüyoruz. Bir milyon ton kağıt, 250 bin ton metal geri dönüşüyor. Plastiğin doğru teknolojiyle atık olmaktan kurtarılması daha ekonomiktir. Türkiye'ye tavsiyelerim neler olabilir? Altyapısız olmaz. Öncelikle üniversiteler ulusal, atık analizi ve geri dönüşüm prodjesi hazırlamalı. Sanayi bilime destek vermeli, hükümetler temel yasalarla devreye girmeli, halk eğitilmeli ve teşvik verilmeli. Bu bir süreçtir ve tam bir işbirliğiyle yol alınır.''

Türkiye Şişecam'dan Pazarlama Müdürü Dr. Vural Yiğit ile Cam Atık ve Değerlendirme Sorumlusu Mustafa Özcan Avrupa pazarlarında cam atığı ticareti ve ekonomisi başlıklı raporu sundu. ODTÜ Çevre Mühendisliği bölümünden Ali Azhar ise Ortadoğu'da atık su kullanılmasına tepkilere dair tezini anlattı.

Şişecam'dan Dr. Vural Yiğit, Avrupa Plastik Üreticileri Derneği Genel Direktörü Nancy Russotto, İsviçre çevre gönüllüsü Nalini Basavaraj ve Şişecam Atık ve Değerlendirme Sorumlusu Mustafa Özcan'ın Palexpo'da.

Notlar

4'üncü Dünya Geri Kazanım Kongresi'ne 66 ülkeden bine yakın bilim adamı, çevre kuruluşu, gönüllü kurum temsilcileri katıldı.

Sekiz salonda 300'e yakın bildiri sunuldu, son araştırmalar ve gelişmeler aktarıldı.

Geri kazanım önderi Almanya, katılım açısından ülkeler sıralamasında ilk sırayı alırken, İsviçre ikinci, ABD üçüncü, Türkiye 32'nciydi.

Bildirilerin toplandığı ve müthiş bir arşiv oluşturan kitaplar, broşürler 5 kg ağırlığındaydı. Bu broşürler toplam bin kişiye dağıtıldı. Yani Kongre'de bilgilendirilme amaçlı en az 5 ton atık kağıt kullanıldı.

Geri Dönüştüren Kentler Derneği tanıtım broşüründe başarılı kentimiz Bursa'nın da yer alması gurur vericiydi.

Kimyanın babası Lavoisier'in meşhur sözü ‘‘Tabiatta hiçbir şey yok olmaz. Hiçbir şey yoktan var olmaz. Herşey dönüşür'' hatırlatması dikkat çekiyordu.

Yeryüzünün bir numaralı tüketicisi ABD, değerlendirmelerde esas alınıyordu. ABD'nin yılda yaklaşık 200 milyon ton atık savurduğu, bunun ancak yüzde 27'sinin geri kazanıldığı not edildi.