‘20 yıllık ilaç’ krizi çıktı, bakanlık ‘Çözüm yakın’ dedi

SOSYAL Güvenlik Kurumu (SGK) ve eczacılar arasındaki sular henüz durulmamışken yeni bir kaos da Sağlık Bakanlığı İlaç Eczacılık Genel Müdürlüğü ve ilaç şirketleri arasında başladı. 40 üyesi olan Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği Başkan Yardımcısı Engin Güner, 18 Eylül 2009’da yayınlanan, 4 Aralık 2009’da yürürlüğe giren yeni fiyat kararnamesi ile fabrika çıkış fiyatları 6.79 TL’nin üzerinde olan 20 yıllık ürünlerin fiyatlarının referans fiyatlara göre yeniden düzenlenmesi zorunluluğunun bulunduğunu belirtti. Sağlık Bakanlığı ile İlaç Eczacılık Genel Müdürlüğü arasındaki görüşmelerin sürdüğünü söyleyen Güner, “Avrupa’daki referans ilaç fiyatlarının ayrıntılı incelemesini içeren çalışma henüz tamamlanamadı. Bu fiyatlar belli olmadan ilaç şirketleri fatura kesilemiyor. Bu nedenle söz konusu kategorideki ilaçlar için eczanelere yeni sevkiyat yapılamıyor. Fatura kesmemek gelir kaybına yol açıyor” dedi.
İki sebebi var
Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürü Saim Kerman ise ilaç şirketlerinin tutumunun çok doğru olduğunu belirterek, şöyle konuştu: “Bir fiyat eğer satın alma bedeli üzerinde anlaşılmışsa cari olur uygulanmaya başlarsa sonradan onu değiştirmek imkansız oluyor. Firmaları savunmak adına söylemiyorum ama ürünün fiyatını 10 lirayken 8 liradan satmaya başlarlarsa ondan sonra kamuda görev yapan kişi 8’i 10’a çıkarmak istemiyor. Başına bir iş gelir korkusuyla. Çok doğru bir korku bu da. Hem firma hem yapan kişi haklı. Bir matematik hatasını bile düzeltmemiz zaman alıyor maalesef. Belgelendirdikten sonra içimiz rahatlıyor.”
Nihayet sonuna geldik
İlaç şirketleri ile tartışmaların yaklaşık üç haftadır sürdüğünü ifade eden Saim Kerman, şunları dile getirdi: “Bizim Avrupa’da incelediğimiz beş referans ülke var. Hastalıkları bize benzer, iklimleri bize benzer, ilaç pazarları bize benzer Akdeniz kıyısı ülkeleridir. Yunanistan, İtalya, Fransa, İspanya ve Portekiz. Beş referans ülkenin fiyatlarını ilan ettik fakat firmaların bu beş ülke dışında getirdikleri altıncı ülkeler var. Biz ibre bir eşdeğeri bulunmayan bir üründe oranlamayla fiyat vermişsek bu da tartışma konusudur. İncelemelerin nihayet sonuna geldik. Halk kesinlikle mağdur olmuyor. Mide ilacı yok deniliyor. Türkiye’de 100’den fazla mide ilacı markası var. Ben bu işi anlamıyorum.”

İlacın fiyatı kurtarmıyor zararına ‘fatura’ kesmem

ECZACILAR adına görüştüğümüz bir yetkili, Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği’nin yaptığı açıklamanın özünde, “Biz zararına satış yapmayız” görüşünün yer aldığını belirtti. 20 yıllık ilaçların fiyatlarının referans fiyatlara göre yeniden düzenlenmesi sürecini anlatan yetkili şu ifadelere yer verdi: “18 Eylül 2009’da alınan kararda 1 Ocak’tan itibaren Avrupa’daki belirlenecek referans fiyatıyla ayarlanacağı belirtiliyordu. Bu çalışmayla ilaç firmalarının satacağı fiyatların belirlenmesi gerekiyordu. Bu listedeki birçok ilacın fiyatı kendini kurtarmıyor. Doğal olarak ilaç şirketleri depolara ‘Sakın fatura kesmeyin’ yazıları yolluyor. Hasta ilacı eczacının vermediğini düşünüyor ama işin aslı öyle değil. Beş büyük firmanın gönderdiği yazıda ‘Bu ilaca fatura kesersen parasını benden isteme’ diyor. AİFD’nin yaptığı açıklamanın en net ifadesi ‘Zararına fatura kesmem’ şeklinde.”

‘Piyasada yok’ deniyor ama depolarda ilaçlar mevcut

TÜRK Eczacılar Birliği (TEB) Genel Sekreteri Özgür Özer, sahada yaptıkları araştırmalarda piyasada olmadığı söylenen ilaçların ecza depolarında olduğunu tespit ettiklerini belirtti. “İthalatçı ya da imalatçılar tarafından bazı ürünlerin depolara sevkiyatı şu anda yapılmıyor” diyen Özgür Özer, 18 Eylül’de alınan karardan sonra birçok firmanın TEB’e ilaçları üretemeyeceğini ve ithal edemeyeceğini bildirdiğini hatırlattı. Firmaların sorununun maliyetlerden kaynaklandığını belirten Özgür Özer, şöyle konuştu: “Bir de yurtdışından alınan referans fiyatların da bu konuyla ilgisi var. Eczacılar ellerinde biten ilaçları yerlerine koyamıyorlar. Eczacı ne yapsın? Çok büyük sıkıntı çekiyoruz. Hastalar durumun SKG ve TEB arasındaki sıkıntıdan kaynaklandığını düşünüyor. Ama işin aslı öyle değil. Bu konuda kriz masası oluşturulmalı. Biz hergün depoları izleyip rapor alıyoruz. Eczacılar mağdur duruma düştü.”