Özel işsizlik sigortalarına talep patladı

- İşsizlik sigortası ürünlerini ne zaman satmaya başladınız?

İşsizlik sigortasını 2008 yılı haziran ayında üç ayrı ürün olarak satmaya başladık. Bireysel kredi alanlara yönelik işsizlik sigortası, kredi kartı sahiplerine işsizlik sigortası ve gelir güvencesi dediğimiz işsiz kalana maaş ödeyen işsizlik sigortası.

- Talep ne zaman artmaya başladı?

İşin ivme kazanarak satışların artması ağustos sonrasına denk geliyor.

- Krizi öngörerek mi bu ürünleri çıkardınız?

Garanti Emeklilik Genel Müdürü Erhan Adalı, üç ayrı ürünle girdikleri pazarda beklentilerin çok üzerine çıktıklarını söyledi. Şu anda kredi kartına yaptıkları sigortanın en çok ilgi gören ürün olduğunu belirten Adalı, önümüzdeki dönemde ise gelir güvencesi denilen işsiz kalanlara yönelik sigorta ürününe olan ilginin çok artacağını düşünüyor. Adalı ile işsizlik sigortası pazarını tüm ayrıntıları ile konuştuk. Röportaj iki gün sürecek.

Hayır. Biz yabancı hissedarımız olan GE'nin finansal bölümü ile bu çalışmalara 2007'de başlamıştık. Çıkış noktamız şu oldu: "Bu ürünlerin artık Türkiye'de de olması lazım" dedik.

- Yaşanan kriz işlerini önemli ölçüde kolaylaştırdı galiba...

Evet, aynen. Yaşanan konjonktür bu ürünlere inanılmaz bir ivme kazandırdı. Normalde sigorta ürünleri talep edilen ürünler değildir. Biz satmaya çalışırız, özelliği odur. Şimdi ise tam tersi oldu. İlk defa müşteri bizzat talep etmeye başladı.

- Kaç satış yaptınız?

2008 için bir beklentimiz yoktu açıkçası. Ürünün tanıtım yılı olacaktı ama beklediğimiz çok üzerine çıktı. Geçen sene üç üründen toplam 130 bin civarında satış yaptık.

- En büyük ilgiyi hangisi gördü?

En çok kredi kartına yapılan sigorta ilgi gördü. Daha sonra gelir güvencesi dediğimiz, işsiz kalanlara işsizlik maaşı ödeyen ürünümüz ilgi gördü. Sonuncu da bireysel kredilere yapılan işsizlik sigortası.

- Şimdi nedir?

Sıralama yine aynı gidiyor ama mesela kredilere yapılan işsizlik sigortasında ciddi bir artış var.

- İlk iki ay satış performansı nedir?

İki ayda 100 bin adet işsizlik ürünü sattık.

- İlgi giderek artıyor o zaman?

Aslında halen direnç var işsizlik ürünlerine karşı. 'Ben işsiz kalmam' diyorlar ama özellikle son zamanlardaki işsizlik haberleri ile bu direnç ciddi bir şekilde kırılmaya başladı.

Ben önümüzdeki dönemde özellikle gelir güvencesi dediğimiz ve işsiz kalanlara maaş ödediğimiz ürüne olan talebin artacağını düşünüyorum. Zaten krizden bağımsız olarak da düşünseniz ben bunun çok doğru bir ürün olduğunu düşünüyorum. Çünkü Türkiye'de işsizlik oranları en kötü yine yüzde 9-10'larda. Dolayısıyla gelir güvencesi ürününe her zaman ihtiyaç var.

- İşsizlik sigortası ürünleri pazarında lider kim?

Biz açık ara lideriz. Bize yaklaşan bir şirket yok şimdilik.

- Bu tüketici ilgisi yeni yatırımcıları çekmez mi?

Şu anda hepsi çalışıyorlar ama bugünden yarına olacak birşey değil. Biz iki seneye yakın çalıştık bu ürünler için.

- Her kredi kullanana sigorta yapıyor musunuz?

Tabii ki. Garanti Bankası'ndan her kredi kullanana ve Garanti Bankası kredi kartı sahibine bu ürünlerimizi kullandırıyoruz.

- Ben kredi kartıma işsizlik sigortası yaptırmak istiyorum diyelim. Süreç nasıl işliyor?

Öncelikle 6 aydır aynı işyerinde çalışıyor olmanız gerekir. Ürünü aldıktan sonra 4 aylık bir bekleme süreci de var. Bunu geçirdikten sonra, işsiz kalmanız halinde biz sizin kredi kartı borcunuzu tek kalemde kapatıyoruz.

- İşverenin çıkarması halinde mi geçerli?

Evet, işverenin sizi işten çıkartması durumunda geçerli. Eğer istifa ederseniz herhangi bir ödeme yapmıyoruz.

- Limiti nedir?

10 bin liraya kadar olan harcamalarda tüm borcunuzu kapatıyoruz.

- Bu işin maliyeti nedir?

Kullandığınız kartınızla aylık harcamanızın yüzde 1'ini ödüyorsunuz. Eğer o ay hiç harcama yapmazsanız, hiç sigorta primi ödemezsiniz. Bin TL harcama yaptıysanız 10 TL ödersiniz. Bu da bir sonraki ayki ekstrenize yansır.

- Bireysel kredilerde nasıl oluyor?

5 yıla kadar olan kredilerde 12 ay boyunca işsizlik teminatını ödüyoruz, 10 yıla kadar olanlarda da 24 ay ödüyoruz.

Siz diyelim aylık 1000 lira taksit ödemeli 5 yıl vadeli kredi aldınız. Bu paradan yaklaşık olarak 27-28 TL işsizlik sigortası pirimi ödemeye başlıyorsunuz. Yani yüzde 2.5'un biraz üzerinde. İşin tüketiciye maliyeti bu.

Temel koşul yine 6 ay aynı işyerinde çalışıyor olmanız ve sigortayı yaptırdıktan sonra 4 ay beklemeniz. Eğer 4 ay sonunda işsiz kalırsanız siz iş bulana kadar aylık 1000 TL'yi  12 ay boyunca ödüyoruz. Ama siz beşinci ayda iş buldunuz diyelim, biz de ödemeyi kesiyoruz.

- Niye dört ay gibi bir limit koyuyorsunuz?

Ben bugün işsiz kalacağımı bilsem hemen gidip işsizlik sigortası yaptırırım, yarından itibaren de maaşımı almaya başlarım. Ama siz 4 ay sonra işsiz kalacağınızı çok bilemezsiniz. Bu şekilde ürünlerin kötü kullanımının önüne geçmiş oluyoruz.

- Her işsiz kalana ödüyor musunuz?

Eğer sistemi kandırma yoluna giderse ödememe hakkımız var. Ayrıca yüz kızartıcı suçtan işten atılanlara da ödemiyoruz. Diğer herkese ödüyoruz.

- Gelir güvencesi nasıl oluyor?

320 TL ile 2 bin 500 TL arasındaki geliri güvence ediyoruz. Ödediğimiz maaş miktarı bu aralıkta.

- Herkes istediği kadar maaş talep edebiliyor mu?
 
Maaaşınızın yüzde 70'ini geçmemesi gerekiyor. Yani asgari ücretle çalışan bir kişi 1500 liralık bir gelir güvencesi talep edemiyor. O gidip 320 liralık bir güvence isteyebiliyor.

- Bu sigortayı herkese yapıyor musunuz?

Evet, isteyen herkese yapıyoruz.

- Hiç başvuranın geçmişine filan bakmıyor musunuz? Mesela çok iş değiştiren birisi sizin için riskli değil mi?

Bakmıyoruz, çünkü yüzbinlerce başvurudan bahsediyoruz. Bu tip incelemeleri kolay kolay yapamazsınız.

- Peki maliyeti nedir?

Orada da yüzde 2.5'un biraz üzerinde. Mesela işsiz kalınca 320 lira maaş almak için ayda 10 lira ödeniyor. 2 bin 500 lira maaş istiyorsanız da ayda 78 TL ödüyorsunuz.

- Kaç ay işsizlik maaşı ödüyorsunuz?

6 ay boyunca maaş ödüyoruz.

- Üç sigorta da aynı anda yaptırılabiliyor mu?

Tabii ki, hiçbir sorun yok bizim için.

- En çok kim başvuruyor?

Her kesimden başvuru var. Özellikle tekstil, turizm ve otomotiv gibi sektörlerin çalışanlarının biraz daha önde olduğunu söyleyebiliriz.

- Satış hedefi nedir?

40 milyonluk bir prim üretimi gerçekleştiririz diyorduk ama muhtemelen üzerine çıkarız.