Ekonomi çevreleri yeni teşvik paketini konuşuyor
Güncelleme Tarihi:
Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun bugün açıkladığı ‘istihdam ve teşvik paketi’ konuşuluyor. İş kurmak isteyenlere ciddi vergi avantajları öngören paketin bütçeye ek bir yük getirebileceği belirtiliyor. Ekonomi yönetiminden bazı yetkililer bütçe disiplininden sapılacağını bazıları ise bu paketin bütçeyi etkilemeyeceğini ifade ediyor.
Haziran'da yapılacak genel seçim öncesi düşük faiz talebi küresel gelişmeler ve liranın sert değer kaybı nedeniyle para politikasından istediği desteği alamayan hükümet, büyümeyi canlandırmak ve istihdam yaratmak için maliye politikasında gevşeme adımları atıyor.
Reuters'a bilgi veren yetkililer ve ekonomistler, geçen yılın son çeyreği ile bu yılın ilk çeyreğinde büyüme açısından umut verici bir görüntünün ortaya çıkmadığına dikkat çekerek, işsizlikte artışı engellemek ve büyümeyi 2015'te en azından yüzde 4 seviyesinde tutmak için maliye politikasında gevşeme yönlü adımlar atıldığını vurguluyorlar.
Yatırım döneminde vergi indirimi yapılacak bölgeler
Geçen yıl yüzde 2.9 ile beklentilerin altında kalan büyüme bu yıl Orta Vadeli Program'da (OVP) yüzde 4 olarak öngörülüyor. Ancak ekonomi yetkilileri ve ekonomistler bu orana ulaşmanın da zor olacağını belirtiyorlar. Reuters anketlerinde 2015 yılı büyümesi yüzde 3 seviyesinde bulunuyor. TÜİK verilerine göre işsizlik oranı 2014 yılında yüzde 9.9 olarak gerçekleşirken, ekonomistler paket ile birlikte açıklanan 120,000 kişilik yeni istihdam ile işsizliğin yüzde 9.5'e çekilebileceğini belirttiler.
BÜTÇEDEKİ BOZULMA KALICI OLMAZ
"Harcamalar artıyor, maliye politikasında bir gevşeme var; bu bir gerçek ama görünümü bozan, kalıcı tahribat yaratacak bir durum yok" diyen üst düzey bir ekonomi yetkilisi, şunları söyledi: "Bu sene de bütçede gelirler oldukça muhafazakar; 2009 hariç her yıl bütçede sonuçlar hedeflerden iyi geldi. Geçen yıl son çeyrekle bu yıl ilk çeyrekte büyümeye yönelik göstergeler çok umut vermiyor. Paket iç talebi destekleyeceği için ekonomiyi canlandıracağı, istihdam ve yatırımı artıracağı için nette daha olumlu bir katkı bekliyoruz. Verimsiz harcamaları artıran bir durum değil, özel sektörü destekleyen adımlar bunlar."
İstanbul, İzmir ve Ankara gibi iller birinci bölgenin içinde sınıflandırılmış
YÜZDE 4 MÜMKÜN DEĞİL
Yetkililer, 2015 yılındaki yüzde 4'lük hedefin yakalanması mümkün olmasa bile en azından yılın ikinci yarısından itibaren hızlı bir büyüme trendinin yakalanması ve yıl ortalamasının öngörüye yakın gerçekleşmesinin öngörüldüğünü belirtiyor. Haziran ayında yapılacak seçimler nedeniyle bu yılın ilk yarısında büyümede kayda değer bir artış beklenmezsen, yılın ikinci yarısında daha hızlı bir büyüme bekleniyor. Ekonomistler paketin çoğunlukla teşviklerden oluşmasının büyümedeki zayıf görünümün hükümetin gündeminde olduğunu gösterdiğini ve 2015 yılı bütçe açığının hükümet tahminleri üzerinde kalacağına ilişkin tahminleri güçlendirdiğini belirtiyorlar.
YATIRIM İKLİMİ ETKİLİ
Üst düzey başka bir ekonomi yetkilisi de, teşviklerin büyüme ve ekonominin canlanması için önemli olduğunu, bunların yatırıma dönmesinin katkı vereceğini ancak yatırım ikliminin daha etkili olduğunu vurguladı. "Bu düzenlemelerin bütçeye bir yükü var. Şu ana kadar Türkiye'de makro göstergelerde en sağlam kanat bütçe. Şimdi bütçede bir miktar yük oluşacak ve mali disiplinde bir gevşeme görülüyor" diyen yetkili, artan harcamaların bazı ek gelirlerle kapatılmasının gerekebileceğini de vurguladı. OVP'de bu yılın bütçe açığı 21 milyar TL öngörülüyor. Son açıklanan verilere göre yılın ilk iki ayında bütçe 1.4 milyar lira fazla verirken, FDF 13.3 milyar lira düzeyinde gerçekleşti.
TOPLAM ETKİSİ 7.5 MİLYAR TL CİVARINDA
BGC Partners Başekonomisti Özgür Altuğ, "Buradaki odak noktası istihdam ve yatırımları artırmak ve bunların finansman koşullarını özellikle de KOBİ'ler için iyileştirmek. Her ne kadar bazı adımların seçim öncesi istidamı/oyları artırmak için olduğunu düşünsek de paketin genel etkisinin orta vadede görülebileceğini düşünüyoruz" dedi ve ekledi: "Paketin toplam etkisi 7.5 milyar TL civarında, bu da GSYH'nin yaklaşık yüzde 0.4'üne denk geliyor. Mali dengede yaşanacak bu bozulma bizce kabul edilebilir bir düzeyde" dedi.