Yemek konusu Türkleri çok mutsuz ediyor

- Yaşanan kriz bayram satışlarını etkiler mi?

Biz tur ilanlarına ve satışlara başladık ama asıl satışlar kasım ayının ilk haftasından itibaren kendini gösterir. O süreye kadar da dövizin belli bir banta oturacağını düşünüyoruz. Eğer euro 2 YTL civarında kalırsa yükselişin bizi pek etkileyeceğini sanmıyorum.

Ama kalkıp da euro 2.5 YTL olursa, bırakın tur şirketlerini köşedeki büfeyi bile etkileyecek.

-  Şeker Bayramı nasıldı?

Vatandaşların 'kriz mi tatil mi' diyeceği henüz belirsiz ama biz şimdiden bu krizin sektörü ve turları ne kadar etkileyebileceğini Türkiye'nin en büyük tur operatörü olan ETS Turizm'in Yurtdışı Operasyonlar Müdürü Cenk Okumuş ile konuştuk... Krizin olası etkilerinin yanında Türklerin tatil tercihlerini, son moda güzergahları, şikayetleri, fiyatları ve önerileri de iki gün sürecek olan bu röportajda bulabilirsiniz...

Şeker Bayramı iyi geçti, beklentilerin üzerine çıktı. Herkes yaz tatilinden döndü şimdi pek kimse gitmez diye düşünüyorduk ama güzel bir hareket oldu. Özellikle uzun turlar iyi satıldı.

- Kurban'da Şeker Bayramı'nı geçer misiniz?

Normal hallerde Kurban Bayramı Şeker'den daha iyi gider. Biz de tam 'Şeker böyle gittiğine göre Kurban çok daha iyi olacak' diye düşünüyorduk ki, bu kriz heyecanımızı biraz söndürdü.

Ama bizim piyasada çok büyük bir karamsar tablo yok. Geçen bayramın iki katı kadar iş bekliyoruz.

- Nasıl bu kadar umutlu olabiliyorsunuz?

Bir kere çok güzel bir döneme denk geldi. Avrupa'da ve dünyada kimsenin seyahat etmediği bir dönem. Herkes Noel'de seyahat etmeye başlar. Aralık başında gezen tek millet, milli bayramlarının olması nedeniyle İspanyollar...

- Fiyatlar düşecek anlamına mı geliyor bu?

Ekim ayı, yani Şeker Bayramı'nın olduğu dönem Avrupa'da otel fiyatlarının en pahalı olduğu dönemdir. Fuarlar, seminerler ve kongreler var. Ama aralıkta tüm Avrupa makul fiyata gelir. Seyahat etmek için çok mantıklı bir dönem...

Mesela Mısır, Sharm El Seikh... 27 derece, buradan sadece 2.5 saat. Ruslar da boşaltmış olacak, Noel öncesi boşluğa denk gelecek. Bayram bir hafta sonraya denk gelseydi hiçbir şey yapamazdınız. Parasını verseniz bile kolay kolay otel bulamazdınız.

- Yurtdışına gidenlerin ortak şikayeti nedir?

Kahvaltı... Dünyanın hiçbir ülkesinde beyaz peynir ve siyah zeytin olmadığı için özellikle Avrupa'da çok mutsuz oluyoruz. İtalya'da adam açık büfe yaptım diyor, kruvasan var, ekmek var, reçel var, jambon var, daha ne istiyosun diyor...

- Bizimki gibi hiçbir yerde yok mu?

Var... Herşey bütçe olayı.. Mesela Uzakdoğu'da çok zengin bir kahvaltı bulursunuz ama Avrupa'da çok kısıtlı. Onlar zaten koştur koştur yaşıyorlar. Normalde alır bir kruvasan batırır kahveye yer.. Al sana kahvaltı..

Biz genelde yemek konusunda hep alıştığımız şeyleri arıyoruz. Ben 20 sene rehberlik yaptım. Bizi en çok mutsuz eden şey yemek. Çok azdır, 'buraya kadar geldik, buranın yemeklerini yiyelim' diyen... Biz hemen 'yok mu şöyle bir dönerci' derdindeyiz...

Bizim yoğun olarak gittiğimiz otellere zeytinleri buradan götürdüğümüz bile oluyor ...
 
- Yurtdışı tur pazarının büyüklüğü ne kadar?

100-150 bin kişiye oynuyoruz. Aslında bu rakam 70 milyonluk bir ülke için çok acı birşey. Bu pazar tam büyüyecek gibi oluyor, bir kriz, bir devalüasyon oluyor, tekrar 10 sene geriye gidiyor...

- Hiç bir gelişme yok mu?

Var tabii. 1989'da ilk yurtdışına gitiğimizde herkes zengin olmak zorundaydı ama şimdi durum değişti... Tabana yayılmaya başladı fakat seyahat mefhumu tam yayılmadı..

Benim çevremde de çok parası olan, istese dünya turu yapabilecek insanlar var ama, 'aman ne yurtdışına gidelim, Antalya'da güzel bi otele gidip keyfimize bakalım" diyorlar...

-Vize konusu...

Evet, bir de vize derdimiz var. Vize belası kalktığı zaman insanlar daha fazla gezmeye başlayacak. Birçok insanın içinde uktedir zaten. Öyle evraklar ve paralar istiyorlar ki..

Yanı başımız Yunanistan. Buradan Abant'a gidene kadar Yunanistan'a gidersin. Niye gidip haftasonu insanlar Atatürk'ün evini ziyaret edip gelmesinler ki? Ama işte yeşil pasaporta bile vize alıyorlar... Vize birçok insanın hevesini kırıyor.

YARIN: Bayramda tur fiyatları kaçtan başlıyor? Denize girmek isteyenler nereye gidebilir? En çok nereye ilgi olacak? Mısır üzerinden nasıl kaçak İsrail'e geçiliyor? Kurdaki artış tur seçimlerini etkiliyor mu? Acil eylem planı var mı? Erken rezervasyon indirimi var mı? Türkler en çok nereyi tercih ediyor?