Türkiye’den dünyaya “teğet geçme” formülü

Erdoğan ısrarlı 'Kriz teğet geçecek'�

G-20 toplantısına Türkiye’nin kriz deneyimini anlatan bir raporla giden Türkiye, “Güneşli günlerde denetimi artırın, fırtınada gevşetin; bankalar ile reel sektörün ortak hareketini sağlayın; şeffaf ve tarafsız olun” önerilerini sundu.

İşte BDDK tarafından G-20 zirvesine taşınan ve Türkiye’nin 2000 ve 2001 krizleri sonrasında yaşadığı deneyimleri anlatan “teğet geçme” formülü:

- Tüm uygulamalarda şeffaf ve tarafsız olun.

- Gerçek durumunuzu tespit edin ve kamuoyuna ilan edin.
 
 - Sektörel bazda finansal raporlar hazırlayın ve periyodik olarak ilan edin.

- Yürütülen program hakkında kamuoyuna bilgi verin. Çünkü genellikle kriz dönemlerinde bilgi eksikliği ve dedikodular mali piyasaların sağlıklı işlemesini engeller.

- Krizlerin tekrarını önlemek için bankalarda finansal ve operasyonel yeniden yapılandırma yapın.�

- Kamu, gerektiğinde finansal sektördeki sorunların artmasını önlemek için bankacılık sistemi bilançosunda döviz açık pozisyonu veya bilanço açısından risk oluşturan menkul kıymet varlıklarının bulunması halinde; piyasa koşullarını yansıtacak şekilde menkul kıymet değişimi yapmalı. Böylece piyasadaki spekülasyonlar azaltılmalı.

- Risk iştahının arttığı, beklentilerin iyileştiği güneşli güzel günlerde, gözetim ve denetim faaliyetleri ile düzenlemeler sıkılaştırılmalı. Kriz günlerinde ise mevzuat gevşetilmeli.

Bir başka ifadeyle ekonomilerin canlı dönemlerinde düzenlemelerin sıkılaştırılması yoluyla birikim yapılmasına, kriz dönemlerinde ise yavaş yavaş birikimlerin boşaltılarak mevzuatın gevşetilmesine çalışılmalı. Böylece beklentilerin bozulduğu dönemlerde kuralların gevşetilerek sorunların azaltılmasına imkan tanınmalı.

- Bankacılık sektöründe uygulanan bir programın başarılı olmasında reel sektör ve bankacılık sektörünün birbirleri üzerindeki önemli etkisini dikkate alan ve gönüllülük esasını dikkate alan politikalar geliştirilmeli. Türkiye’nin İstanbul ve Anadolu Yaklaşımında olduğu gibi.