Türkiye, ‘borç izleme’de örnek ülke gösterildi

Güncelleme Tarihi:

Türkiye, ‘borç izleme’de örnek ülke gösterildi
Oluşturulma Tarihi: Eylül 01, 2002 02:21

Hazine Borç Yönetim Bilgi Sistemleri, Dünya Bankası ve IMF tarafından örnek gösterildi. Böylece Türkiye, borçlarını en iyi izleyen ülke oldu. Sistemde Türkiye'nin 3 bin 966 kalem dış borcunun kaydı bulunuyor.

KAMU borç portföyünü, risk faktörlerini analiz ederek yönetmeye hazırlanan Hazine Müsteşarlığı'nın ‘Borç Yönetimi Bilgi Sistemleri’nde, tam 3 bin 966 adet dış borcun kaydı bulunuyor.

Yeniden yapılanma sürecine giren borç rejiminin teknik altyapısını oluşturan ‘Hazine Borç Yönetim Bilgi Sistemleri’, Dünya Bankası ve IMF tarafından diğer ülkelere ‘örnek sistem’ olarak gösterildi. Sözkonusu sistem, yeni oluşturulmakta olan Risk Yönetim Birimi'nin sağlıklı işlemesi açısından büyük önem taşıyor.

Sistem, Temmuz ayı verilerine göre aylık 58 milyar dolar dış, 130 katrilyon liralık iç borç stokundan oluşan kamu borç stoku portföyü yönetiminin belkemiğini oluşturuyor.

Uygulamadaki başarısı ve hatasız işlemesi nedeniyle ‘Borç Yönetimi Sistemleri’ne, yurtdışından talepler gelmeye başladı. Moğolistan, ülkesinde yeni kurulacak Borç Yönetimi Bilgi Sistemleri için Hazine Müsteşarlığı'nı ihaleye davet ederken, Ukrayna ve Litvanya da sistemin lisansını satın almak istedi.

Yeni Borçlanma Kanunu ile hukuken lisans ve yazılım satabilecek konuma gelen Hazine, bu taleplere sıcak bakmasına karşın öncelikleri arasında almadı. Yetkililer, gelen ilginin sevindirici olduğunu ancak yalnızca lisans ve yazılım satmakla bitmeyeceğini, eğitim ve teknik destek sürecinin çok önemli olduğunu vurgulayarak, şimdilik bu talepleri hemen karşılayamayacaklarını belirtiyor.

Temmuz ayı verilerine göre aylık dış borç stoku 58 milyar dolar, iç borç stoku ise 130 katrilyon lira düzeyinde bulunuyor.

1.5 MİLYON DOLAR

‘Dış finansman’, ‘iç finansman’ ve ‘alacak yönetimi’ olmak üzere üç ana üniteden oluşan Borç Yönetimi Bilgi Sistemleri, yeni modüllerle sürekli genişliyor. Sistemde temel olarak bir borcun doğmasından, kapatılmasına kadar geçen süreçteki bütün işlemler (koşullar, vadeler, ödemeler) kayıt altına giriyor. Geri ödeme projeksiyonları dönemlerine göre otomatik olarak sistem tarafından yapılıyor.

Sistem, uluslararası piyasalar ile on-line bağlantılı. Bu nedenle faiz oranlarındaki dalgalanma ve kurdaki değişikliklerin, borçlanma maliyetine nasıl yansıdığı, otomatik olarak yapılıyor ve her an kontrol edilebiliyor.

Hazine Müsteşarlığı'nın, yerli ve uluslararası danışman katkılarıyla geliştirdiği sistem, 1.5 milyon dolara maloldu.

1942'de alınan borcun bile ödemesi sürüyor

GERİ
ödemesi halen devam eden en eski borç, 1942 tarihini (ABD) taşırken, portföyü oluşturan 3 bin 966 adet borcun, bir bölümünü devlet borçları oluşturuyor. Dış borç porfötüyündeki kalemlerin kalanını; hibeler, Hazine garantili borçlar, Hazine garantisiz olmasına karşın kamunun aldığı diğer borçlar ile Yap-İşlet-Devret, Yap-İşlet gibi özel sektörün aldığı krediler oluşturuyor.

Hazine’nin eylül ödemesi 12.5 katrilyon

HAZİNE, bu yıl Eylül ayında 11 katrilyon 382.3 trilyon liralık iç borç geri ödemesinde bulunacak. Bu rakam dış borç ödemesi ile birlikte 12.5 katrilyon lirayı bulacak.

Hazine Müsteşarlığı ‘‘Eylül 2002 İç Borçlanma Stratejisi’’ni açıkladı. Buna göre, eylülde en yüksek itfa 3 katrilyon 355.3 trilyon lira ile ayın 4'ünde yapılacak. En yüksek ikinci itfa ise 23 Eylül'de 3 katrilyon 259.8 trilyon lira ile gerçekleştirilecek.

Eylül ayı iç borç geri ödemelerinin 8 katrilyon 671.4 trilyon lirası piyasaya yapılacak ödemeler, 1 katrilyon 208.8 trilyon lirası kamu kurumlarına yapılan satışların geri ödemesi, 710 trilyon lirası Merkez Bankası, 792 trilyon lirası da kamu bankaları ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (TMSF) ihraç edilen senetlerin ödemelerinden oluşuyor.

Önümüzdeki ay gerçekleştirilecek iç borç geri ödemelerinin 8 katrilyon 41.6 trilyon lirası Türk Lirası cinsinden, 3 katrilyon 340.6 trilyon lirası da döviz cinsi ödemelerden oluşuyor.

Öte yandan geçmişte olduğu gibi piyasaların uygun olması durumunda dış borçlanmanın yapılacağını belirten Hazine, Eylül ayında 0.8 katrilyon lira dış borç ödemesi ile birlikte toplam 12.5 katrilyon liralık geri ödeme gerçekleştirecek.

Bu ödemelerin finansmanına bakıldığında ise 7 katrilyon liralık bölümü piyasadan borçlanma ile 5.5 katrilyon liralık kısmı da diğer finansman yöntemleri ile karşılanacak.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!