Tekel’de 52 milyon dolarlık zarar ‘zaman aşımı’na uğradı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Kasım 22, 2005 00:00
Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı’na 9 yıl önce gelen isimsiz bir ihbar mektubu, Tekel’in, ‘Tekel 2000’ sigaralarının ihracında devletin 52 milyon dolar zarar uğratıldığını, soruşturmanın da zamanaşımı süresi dolana kadar sümenaltı edildiğini ortaya çıkardı. Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı müfettişlerinin hazırladığı 96 sayfalık rapor üzerine, İstanbul Kambiyo Müdürlüğü, Tekel Genel Müdürlüğü hakkında tam 9 yıl sonra suç duyurusunda bulundu.
İstanbul Cumhuriyet Savcılığı, suçun ihbar tarihi itibariyle zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle takipsizlik kararı verirken, ‘Soruşturma raporunun Başsavcılığa intikal ettirildiği Nisan 2005 tarihine kadar suçun zamanaşımına uğramasına sebep olan görevliler hakkında’ suç duyurusunda bulundu. Kambiyo Müdürlüğü, takipsizlik kararına itiraz etti.
ÜÇ MÜFETTİŞ HAZIRLADI:
Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı Teftiş Kurulu’na gelen 24.09.1996 tarihli imzasız ihbar mektubunda, ihraç amaçlı üretilen mavi bandrollü ‘Tekel 2000’ sigaralarının, yurtdışına ihraç edilmiş gibi gösterilip yurtiçinde satıldığı, satış fiyatları arasındaki farkın bazı kişilerin cebine gittiği anlatıldı. Tüm bu olayların, ‘Tekel 2000’in ihraç fiyatının çok düşük, yurtiçi fiyatının çok yüksek olmasından kaynaklandığı vurgulanan mektupta, Tekel’in büyük zarara uğratıldığı öne sürüldü. İddiaları araştıran gümrük müfettişleri Ümit Kaya, Ramazan Metin ve Hayrettin Coşkun, 24.6.2003 tarihli 96 sayfalık rapor hazırladı. Raporda, yurtiçi fiyatı yüksek olan ‘Tekel 2000’in zararına ihraç edildiği, Türkiye’deki gümrüksüz satış firmalarının da ihraç edilmiş gibi gösterilen sigarayı yurt içinde sattığı tespit edildi. İhracatın, 52 milyon dolarlık zarara yolaçtığı vurgulanan raporda, şu tespitlere yer verildi: ‘Gerçek dışı kaşe ve mühürlerle çıkış beyannamesi tanzim edilen sigaralar hiç gümrük muamelesine tabi tutulmadan, ihraç edilmiş gibi gösterilerek ülke içinde doğrudan satılıyor. Gerçek gümrük çıkış beyannamesi düzenlenmiş, sigara yüklü konteyner, gece mührü kırılarak açılıyor. İçindeki sigaralar boşaltılıp, paçavra, tuvalet kağıdı dolduruluyor ya da boş bırakılan konteyner, mühür taklit edilerek kapatılıyor. Bu şekilde sigara yüklü sanılan konteyner ihraç ediliyor. Diğer yöntem ise yurtdışına usulüne uygun gönderilen sigaralar, gümrük muamelesine tabi tutulmadan aynı konteynerlerle Türkiye’ye dönüyor.’
BAKAN DANIŞMANI DA SUÇLANDI:
Raporda, aralarında dönemin Tekel’den sorumlu Devlet Bakanı’nın danışmanı Salih Babayiğit’in de bulunduğu yolsuzluk zanlısı firma yetkilileri hakkında kaçakçılık suçundan dava açılması istendi.Dönemin Tekel Genel Müdürü Mehmet Akbay, yardımcısı Hüseyin Çetin, yönetim kurulu üyeleri Hüseyin Niyazi Adalı, Sadullah Aygün, Fuat Çilingiroğlu, Avni Akkan, Gürkan Suner, Ünal Kılınç, İsmet Çalışkan, Hürriyettin Yar, Mustafa Sarsık hakkında, alınan kararlar, yapılan yönlendirme ve uygulamalarla, ‘Tekel idaresince gerçeğe aykırı beyanda bulunulmasını organize edip, firmalarla teşekkül oluşturup kaçakçılık fiilini işlemiş olmaları’ nedeniyle takibat yapılması istendi.
Mutlu KOSER
ÜÇ MÜFETTİŞ HAZIRLADI:
Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı Teftiş Kurulu’na gelen 24.09.1996 tarihli imzasız ihbar mektubunda, ihraç amaçlı üretilen mavi bandrollü ‘Tekel 2000’ sigaralarının, yurtdışına ihraç edilmiş gibi gösterilip yurtiçinde satıldığı, satış fiyatları arasındaki farkın bazı kişilerin cebine gittiği anlatıldı. Tüm bu olayların, ‘Tekel 2000’in ihraç fiyatının çok düşük, yurtiçi fiyatının çok yüksek olmasından kaynaklandığı vurgulanan mektupta, Tekel’in büyük zarara uğratıldığı öne sürüldü. İddiaları araştıran gümrük müfettişleri Ümit Kaya, Ramazan Metin ve Hayrettin Coşkun, 24.6.2003 tarihli 96 sayfalık rapor hazırladı. Raporda, yurtiçi fiyatı yüksek olan ‘Tekel 2000’in zararına ihraç edildiği, Türkiye’deki gümrüksüz satış firmalarının da ihraç edilmiş gibi gösterilen sigarayı yurt içinde sattığı tespit edildi. İhracatın, 52 milyon dolarlık zarara yolaçtığı vurgulanan raporda, şu tespitlere yer verildi: ‘Gerçek dışı kaşe ve mühürlerle çıkış beyannamesi tanzim edilen sigaralar hiç gümrük muamelesine tabi tutulmadan, ihraç edilmiş gibi gösterilerek ülke içinde doğrudan satılıyor. Gerçek gümrük çıkış beyannamesi düzenlenmiş, sigara yüklü konteyner, gece mührü kırılarak açılıyor. İçindeki sigaralar boşaltılıp, paçavra, tuvalet kağıdı dolduruluyor ya da boş bırakılan konteyner, mühür taklit edilerek kapatılıyor. Bu şekilde sigara yüklü sanılan konteyner ihraç ediliyor. Diğer yöntem ise yurtdışına usulüne uygun gönderilen sigaralar, gümrük muamelesine tabi tutulmadan aynı konteynerlerle Türkiye’ye dönüyor.’
BAKAN DANIŞMANI DA SUÇLANDI:
Raporda, aralarında dönemin Tekel’den sorumlu Devlet Bakanı’nın danışmanı Salih Babayiğit’in de bulunduğu yolsuzluk zanlısı firma yetkilileri hakkında kaçakçılık suçundan dava açılması istendi.Dönemin Tekel Genel Müdürü Mehmet Akbay, yardımcısı Hüseyin Çetin, yönetim kurulu üyeleri Hüseyin Niyazi Adalı, Sadullah Aygün, Fuat Çilingiroğlu, Avni Akkan, Gürkan Suner, Ünal Kılınç, İsmet Çalışkan, Hürriyettin Yar, Mustafa Sarsık hakkında, alınan kararlar, yapılan yönlendirme ve uygulamalarla, ‘Tekel idaresince gerçeğe aykırı beyanda bulunulmasını organize edip, firmalarla teşekkül oluşturup kaçakçılık fiilini işlemiş olmaları’ nedeniyle takibat yapılması istendi.
Mutlu KOSER