Serdengeçti: Güçlü büyüme 2004'te de sürecek

Merkez Bankası BaÅŸkanı Süreyya Serdengeçti, 2002 ve 2003 yıllarında gösterilen güçlü büyüme performansının 2004'de de devam edeceÄŸini söyledi.Merkez Bankası BaÅŸkanı Serdengeçti, Bakanlar Kurulu'na, bugün, ekonomik gidiÅŸat, para politikaları ve Merkez Bankası'nın faaliyetlerini içeren ''Ekonomik Görünüm'' baÅŸlıklı bir sunumda bulundu.  Serdengeçti'nin Merkez Bankası'nın internet sitesinde de yer alan sunumuna göre, özel sektöre dayalı büyümenin, finans piyasalarında istikrar ile ekonomide artan güvenin, reel faiz oranlarında azalmanın ve verimlilik artışının büyümeyi desteklemesi bekleniyor. Kamu sektöründe önemli oranda küçülmenin, tüketim harcamalarındaki sınırlı artışın, enflasyonist baskı olmamasının, istihdam oranının düşük olmasının yurtiçi talebi kontrol altında tutması öngörülüyor. Ayrıca verimlilik artışının devam etmesi, yönetiÅŸim göstergelerinde iyileÅŸme, niteliÄŸi deÄŸiÅŸen yabancı sermaye sürdürülebilir büyümeyi temin edecek.   Ekonomik istikrar programı ile ilgili ve ulusal programda net bir ÅŸekilde ifadesini bulan unsurlara bakıldığında bugün hangi noktaya gelindiÄŸini görmenin ve hedeflere ulaşılabilmek için neler yapılması gerektiÄŸini tespit etmenin son derece önemli olduÄŸu vurgulanan sunuma göre, fiyat istikrarı, kamu borç stokunun azaltılması, sürdürülebilir büyüme konularında sonuç alınmaya baÅŸlandı. Sunumda, bundan sonra  verimlilik, iyi yönetiÅŸim, yabancı sermaye konularında ilerleme kaydedilmesi gerektiÄŸi belirtildi.      YÃœKSEK VE SÃœRDÃœRÃœLEBÄ°LÄ°R BÃœYÃœMESunuma görme, büyüme bekleyiÅŸleri istikrar programının büyüme tahmininin üstünde seyrediyor. Sanayi üretimi ile ilgili veriler büyüme hedefini doÄŸrular nitelikte bulunuyor. Toplam dış ticaret hacminin, ilk defa 100 milyar doları geçmesi beklendiÄŸi kaydedilen sunuma göre, söz konusu veriler Türkiye'nin küresel ekonomi ile bütünleÅŸmekte olduÄŸunu yansıtıyor.  Sunuma göre, dış ticarete daha yakından bakılınca, ara malları ithalatında hızlı bir atış, tüketim malları ithalatında sınırlı bir artış görülüyor. Dış ticaret hacmi Eylül 2002'den beri yükselme eÄŸiliminde bulunuyor. Ä°hracat fiyatları ithalat fiyatlarından daha iyi bir performans gösteriyor.     BANKACILIK SEKTÖRÃœNÃœN KATKISISunuma göre, bankacılık sektörünün büyümeye katkısı henüz istenilen düzeyde olmamakla beraber artıyor. Bankacılık sektörünün toplam kredi hacminde belirgin bir canlanma görülmemekle beraber öncü gösterge olan tüketici kredileri ve kredi kartları reel olarak artış gösteriyor. Sektörle iliÅŸkin reformların aksamadan sürdürülmesi büyük önem taşıyor.     Åžirketler sektörünün karlılık oranlarında kriz sonrasında hızlı bir iyileÅŸme eÄŸilimi göstermesinin ileriye dönük olarak son derece olumlu bir geliÅŸme olarak nitelendirildi.          BÃœYÃœMESunuma göre, 2003 yılı büyüme tahminin gerçekleÅŸmemesi için bir sebep yok. Ä°lgili göstergelere bakıldığında  ekonomin 2004 yılında da benzer bir performans göstermesi bekleniyor. Bundan böyle Türkiye'nin yüksek ve sürdürülebilir büyümeyi saÄŸlama yolunda ilerlemesi gerektiÄŸi belirtilen sunumda, sürdürülebilir ve aynı zamanda yüksek büyüme hazlarına ulaÅŸmak için verimlilik artışının gerekli olduÄŸu ifade edildi. Ä°malat sanayi kısmı verimlilik endeksinin son dönemlerde daha hızlı arttığının görüldüğü kaydedilen sunuma göre, bununla sürdürülebilir yüksek büyüme hızlarına ulaÅŸmak için, ekonomide tüm sektörlerde verimliliÄŸin çok daha üst düzeylere çıkarılması ve sürdürülebilir bir nitelik kazanması ÅŸart. DoÄŸrudan yabancı yatırımı destekleyici ortamın saÄŸlanması da yurtiçi tasarruf açığının kapatılması için ÅŸart.    Sunumda, ''Bundan sonra reel ekonomi ile ilgili yapılması gerekenler ekonomiye daha uzun bir bakış açısından bakmak ve fiyat istikrarının saÄŸlandığı bir ortamda verimlilik, yabancı sermaye ve yönetiÅŸim göstergelerinde dünya standartlarına eriÅŸerek sürdürülebilir yüksek hızlarına ulaÅŸmaktır'' denildi. FÄ°YAT Ä°STÄ°KRARIMerkez Bankası'nın temel hedefinin fiyat istikrarını saÄŸlamak ve sürdürmek olduÄŸu belirtilen sunuma göre, fiyat istikrarı ile büyümenin birbiri ile çeliÅŸmiyor ve fiyat istikrarı, sürdürülebilir büyüme için gerekli bir önkoÅŸul olarak yer alıyor.      Bugün artık enflasyondaki düşüşün kalıcı bir hal aldığı kaydedilen sunumda, şöyle denildi: ''Gelecek dönemde de bu düşüş devam edecektir. Ancak bundan sonra da gelirler ve maliye politikalarındaki disiplinin tavizsiz sürdürülmesi, yerel idarelerin gelirleri ile uyumlu politikalar izlemeleri ve kamu maliyesinde saÄŸlanan disiplinin yarattığı olumlu etkileri tehlikeye atacak yaklaşımlardan kaçınılması, kamu fiyat ayarlamaları politikalarının hedeflenen enflasyona uyumlu bir ÅŸekilde devam etmesi, programın ve yapısal reformların kararlılıkla uygulanması ve bunun sonucunda döviz kurlarında saÄŸlanan istikrarın devam etmesi, mali piyasalarda dalgalanmalara yol açacak geliÅŸmelere izin verilmemesi, geçmiÅŸ enflasyona endeksli veya ekonomik canlanma ile kar marjlarını artırmaya yönelik fiyatlama davranışlarının ortadan kalkması, tüketim mallarında görülen canlanmanın kontrollü  bir biçimde devam etmesi ve enflasyon üzerinde baskı yaratmaması gerekmektedir.     Bu hususlar saÄŸlandığında 2004 yılı enflasyon hedefi de tutacak ve fiyat istikrarı saÄŸlanması yönünde önemli bir mesafe alınacaktır."Sunuma göre, belirsizliÄŸin karar alma süreçlerini etkilediÄŸi doÄŸru, ancak belirsizliÄŸin tek ve en önemli kaynağı, döviz kuru deÄŸil. Ekonomik kesimlerin göreli olarak küçük ve yönetilebilir bir risk olan döviz kuru riskine karşı kendilerini korumayı öğrenmelerinin kaçınılmaz olduÄŸu kaydedilen sunuma göre, firmaların varlık ve yükümlülüklerini dikkatli bir ÅŸekilde düzenlemeleri gerekiyor. Vadeli iÅŸlemler piyasalarını kullanarak firmaların bilançolarındaki döviz riskinden korunmaları gerekiyor.  Vadeli piyasalar firmalara döviz kurundaki oynaklığa karşı geniÅŸ bir yelpazede riskten korunma enstrümanları sunuyor.       DÖVÄ°Z KURU  Döviz kurunun rekabetin tek ve en önemli unsuru olmadığı bildirilen sunuma göre, tüm bunların yanı sıra, firmaların dünya piyasalarında rekabet edebilmeleri için girdi maliyetlerinin dünya ölçeklerinde makul seviyelerde olması gerekiyor.  Sunuma göre, enflasyon sorununun öncelikli olarak çözülmesiyle kısır döngü kırılır, saÄŸlıklı bir ekonomik ortam oluÅŸur, kur makro ekonomik göstergelere uygun bir denge seviyesine gelir, ekonomiyi tahrip etmeden ihracata destek olur.       CARÄ° DENGE RÄ°SKÄ°Sunuma göre, cari denge son dönemlerde artan miktarda açık verme eÄŸilimi gösteriyor. Ancak koÅŸulların farklı olduÄŸu belirtilen sunumda, şöyle denildi: "Bankacılık reformu sonrasında, finans sistemindeki açık pozisyon miktarı çok daha azdır. Türk Lirası Merkez Bankası'nın döviz satması suretiyle suni olarak deÄŸerli tutulmamaktadır. Tam tersine Merkez Bankası döviz almıştır.      Kısa vadeli sermaye teÅŸvik edilmemektedir, döviz kuru riski vardır. Merkez Bankası döviz rezervi geçmiÅŸe göre oldukça yüksek seviyededir. Maliye politikası program çerçevesinde sıkı bir ÅŸekilde uygulanmaktadır.''  TÃœRK LÄ°RASI PORTFÖY DEĞİŞİMÄ°Sunuma göre, Türk Lirası yanlısı portföy deÄŸiÅŸimi, ekonomik ve siyasi perspektifin güvenirliÄŸi ile iliÅŸkili durumda bulunuyor. Merkez Bankası'nın doÄŸrudan enflasyon hedeflemesi için gerekli kurumsal ve teknik hazırlıkları tamamladığı belirtilen sunuma göre, mevcut koÅŸullar altında ekonomi politikasını oluÅŸturanlarca kontrol edilebilir tek deÄŸiÅŸken faiz dışı bütçe fazlası. Borcun sürdürülebilirliÄŸinin bir stok sorunu olduÄŸu kadar, aynı zamanda bir akım sorunu olduÄŸu belirtilen sunumda, şöyle denildi:  ''Sonuç olarak yapılması gerekenler enflasyonla mücadelede kararlılık, sıkı maliye politikalarının uyumluluk ve kararlılıkla uygulanması, ekonomik programın da öngördüğü yapısal reformların titizlilik ile hayata geçirilmesi, ekonomik programı tehlikeye atacak uygulamalardan kaçınılmasıdır.''  Paradan altı sıfır atılmasına iliÅŸkin deÄŸerlendirmenin de yer aldığı sunumda, piyasaya yeni banknot sürmenin zaman gerektirdiÄŸini, enflasyonla mücadelede olduÄŸu gibi siyasi irade önemli olduÄŸu kaydedildi.Â