Petrol toto

BİR yıl öncesine kadar “Ucuz petrol çağı”nın sona erdiği sloganı tekrar ediliyor, üç haneli petrol fiyatlarına alışılması gerektiği kaydediliyordu. Malum brent petrol son yıllarda ortalama 110 dolar/varil seviyelerinde seyretti. Derken, dengeler değişti, petrol fiyatları geçtiğimiz haziran ayında ani bir düşüşe geçti. Ve bugünlerde haziran ayından yaklaşık yarı yarıya daha ucuz. Diğer yandan, dünya çapında açıklanan veriler doğrultusunda petrol fiyatları ani iniş ve çıkışlar da sergiliyor. Nitekim, ABD’deki petrol kuyusu sayısında azalma olduğu ve sektördeki yatırımlarda kesintiye gidildiği haberleri yüzünden, ABD’deki üretim miktarının düşebileceği beklentisiyle ham petrol fiyatları son 17 yıldaki en büyük iki haftalık artışı kaydetti. Tüm bu gelişmeler yaşanırken, ekonomistler ve enerji sektörü uzmanlarından gelen tahminler de baş döndürüyor. Tahminler 20 dolardan, 200 dolara geniş bir yelpazede seyrediyor.

20 Mİ, 200 MÜ OLACAK?

Geçtiğimiz haziran ayında 115 doları gören brent petrol 6 ay gibi kısa bir sürede 45 dolar seviyesine geriledikten sonra son bir ay içinde toparlanarak, varil başına 60 dolara yaklaştı. Bloomberg Business, “Uzmanlar petrol fiyatlarının nereye gideceğini kesin biliyor: Varil başına 20 dolar ila 200 dolar arasında bir yere” konulu haberinde, petrol fiyatlarına yönelik yapılan tahminleri de tiye alıyor. Durumun çalkantılı olduğu ve her yerden tahmin yağdığı vurgulanan haberde, bu tahminlerin büyük farklılık gösterdiğine işaret ediliyor. Son olarak Citigroup yayınladığı raporda, aşırı arz ve ekonomik sıkıntıların etkisi ile petrol fiyatının 40 dolar/varil seviyesinin çok altına inebileceğini ve bir ara 20 dolar/varil bandını görebileceği tahminini ortaya attı. Diğer yandan, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Genel Sekreteri Abdullah El-Bedri ise üreticilerin yeni arz için yatırım yapmakta başarısız olmaları halinde varil başına 200 dolarlık bir fiyatın dahi mümkün olduğunu belirtti.

Son dönemde yapılan tahmİnlerden bazıları

Goldman Sachs Group Inc. Başkanı Gary Cohn’a göre petrol fiyatları yüksel ihtimalle düşüşü sürdürecek ve petrolün varil başına fiyatı 30 dolar seviyesine gerileyebilir. Eski bir petrol traderı olan Cohn verdiği bir röportajda, “Muhtemelen uzun vadeli bir düşüş dönemindeyiz” dedi.
Rusya’nın en büyük petrol şirketlerinden Lukoil Başkanı Vagit Alekperov, Ocak ayı ortalarında yaptığı açıklamada petrol varil fiyatlarının 25 dolara kadar gerilemesinin ihtimal dışı olmadığını belirterek, bu yıl fiyatlarda önemli dalgalanmalar yaşanabileceğini dile getirdi. Bu anlamda petrol fiyatlarında günlük yüzde 10’luk bir hareket bandı oluşumuna dikkat çeken Alekperov, benzer bir durumun daha önce hiç yaşanmadığını hatırlattı.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, 2015 ve 2016 yıllarına ilişkin petrol fiyatı tahminlerini düşürdü. Moody’s açıklamasında “Brent petrolün varil fiyatı için beklentimizi 2015 yılı için 55 dolara, 2016 yılı için de 65 dolara düşürdük” denildi.
OPEC Genel Sekreteri El-Bedri, petrol fiyatlarında 200 dolarların görülmesinin mümkün olduğunu belirtti. Genel Sekreter Abdullah El-Bedri herhangi bir zaman aralığı vermeden “Eğer petrol ve doğalgaza yatırım yapmazsanız, 200 doları aşan fiyatları görürüz” diye konuştu.
Zurih’te UBS AG analisti Giovanni Staunovo, “Üretim ayarlamalarını mümkün olduğunca çabuk görmek isteyen sabırsız bir petrol piyasası, WTI petrol fiyatlarını varil başına 40 dolara itebilir,” dedi ve henüz petrol fiyatlarında dibin görülmediğini dile getirdi.
St Louis’teki Confluence Investment Management’ta baş piyasa stratejisti Bill O’Gradyi “Uzun vadede 60 dolar muhtemelen pivot noktası olacaktır. Genelde fiyatın nerede olması gerektiği konusunda anlaşmazlık olduğu zaman fazla oynaklık görülür” şeklinde konuştu.
Bloomberg’de The Pulse programına konuk olan Barclays emtia analisti Miswin Mahesh, fiyat hareketlerine bağlı olarak küresel petrol arzı hakkında konuşurken, petrolün 30 dolara kadar düşebileceğini çünkü arz fazlalarının bir gecede ortadan kalkmayacağını söyledi.
İngiliz enerji devi BP’nin CEO’su Bob Dudley, petrol fiyatının üç yıla kadar 60 dolar/varil seviyesinin altında seyredebileceğini söyleyerek, “Tekrar 100 doları görmeden uzun bir süre geçecek” dedi.
Tokyo merkezli Marubeni Corp. CEO’su Fumiya Kokubu, petrol fiyatının 30 dolar/varil aralığına inebileceğini söylerken, önümüzdeki iki-üç yılda büyük bir fiyat ribaundu beklemediğini ifade etti.
Chicago merkezli Price Futures Group’un Yatırım Danışmanı Phil Flynn, AA’ya verdiği demeçte “Ben hala petrol fiyatlarının 44 dolarla dibi gördüğünü düşünüyorum. Tekrar bu seviyeyi test edemez miyiz, edebiliriz. Ancak, petrol piyasası kesinlikle en dibi görmüş gibi işliyor” dedi.
Citigroup Küresel Emtia Araştırmaları Direktörü Edward Morse petrolün varil fiyatının 20 dolara kadar inebileceğine işaret etti. Morse, “Petrol fiyatlarındaki düşüşte sona gelindi demek imkansız. Piyasadaki aşırı arzdan dolayı ham petrolün fiyatı 40 doların bile altına, bir süre 20 dolara kadar bile düşebilir” dedi.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), “Orta Vadeli Petrol Piyasası Raporu”nda 2015 ortalama Brent petrol fiyat beklentisini 55 dolar olarak duyurdu.

IEA: Petrol baskı altında kalmaya devam edebİlİr

ULUSLARARASI Enerji Ajansı (IEA), arz bolluğu nedeniyle ham petrol stoklarının arttığını, bu nedenle petrol fiyatlarının yıl içinde toparlanmadan önce baskı altında kalmaya devam edebileceğini belirtti. IEA’nın yayımladığı aylık raporda üreticilerin yatırım azaltma kararlarının petrol arzı üzerinde belirgin bir etki yapmasının zaman alacağına ve bunun da fiyatların düşük kalmasına yol açacağına dikkat çekildi. Sanayileşmiş ülkelere enerji politikası alanında danışmanlık veren kuruluşun raporunda, “Piyasada 2015 sonuna kadar dengelerin kurulması beklentilerine rağmen, piyasadaki aşağı yönlü baskının sonuna gelmemiş olabiliriz. Öngörülemeyen bir kesinti olmaması halinde OECD stokları Ağustos 1998’da ABD ham petrol fiyatlarının aylık en düşük düzey olan 11.22 doları gördüğü dönemden kısa süre önce görülen ve tüm zamanların zirvesi olan 2.83 milyar varil düzeyine 2015 ortasında yaklaşabilir” denildi.

AKARYAKITTA ZAM FURYASI

ÖNCEKİ gün motorine gelen 10 kuruş zamdan sonra dün benzinle birlikte motorine bir zam daha yapıldı. Motorinin litresi 6 kuruş, benzinin litresi 11 kuruş zamlandı. Zamlı fiyatlar dün gece yarısından itibaren geçerli. Fiyat artışlarından sonra İstanbul’da 95 oktan benzinin litresi yaklaşık olarak 4,32 TL seviyelerinden 4,43 TL’ye; Ankara’da 4,33 TL’den 4,44 TL’ye yükseldi. Motorin ise İstanbul’da yaklaşık olarak 3,84 TL’den 3,90 TL’ye; Ankara’da 3,89 TL’den 3,95 TL’ye çıktı.