ÖzelleÅŸtirmede, ‘ikiden sonra bedava’ modeli

ÖİB, özelleÅŸtirme tarihinde çığır açacak bir yasal düzenleme hazırladı. Buna göre, iki kez ihaleye çıkıp satılamayan kuruluÅŸlar bedelsiz olarak özelleÅŸtirilecek.ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi BaÅŸkanlığı, Türkiye'de özelleÅŸtirme hamlesinin baÅŸladığı günden bu yana uygulanmaya cesaret edilemeyen ve Türkiye'deki özelleÅŸtirmeler açısından ‘çığır açacak’ bir uygulamayı, ÖzelleÅŸtirme Kanun Taslağı'na dahil etti. Buna göre, iki kez özelleÅŸtirme ihalesine çıkıp satılamayan kuruluÅŸlar bedelsiz olarak özelleÅŸtirilecek.ÖzelleÅŸtirme Kanunu ile bazı kanunlarda deÄŸiÅŸiklik öngören taslak gerekli görüşlerin alınması için BaÅŸbakanlık'a gönderildi. Taslak yasalaÅŸtığında, sözkonusu kuruluÅŸların kullanım hakkı, üretim ve yatırım yapmaları kaydıyla isteklilere bedelsiz verilecek. Bu kuruluÅŸları alan firmaların tapularına ÅŸart koÅŸulacak. 5-10 yıl arası sürelerle anlaşılabilecek olan kuruluÅŸlar, bu süre içinde üretim ve yatırım taahhütlerini yerine getirirlerse süre sonunda mülkiyet kendilerine devredilecek. Düzenleme ÖzelleÅŸtirme Kanunu'nun özelleÅŸtirme yöntemlerini belirleyen 18'inci maddesine eklenecek ‘‘Yatırım, Ãœretim ve Ä°stahdam Usulü’’ diye yeni bir baÅŸlıkla yapılıyor ve ÖzelleÅŸtirme Yüksek Kurulu'nun (ÖYK) bedelsiz özelleÅŸtirme için yetkili kılınıyor. Düzenlemede bedelsiz verilecek kuruluÅŸun büyüklük ölçeÄŸine dair herhangi bir kısıtlama da getirilmiyor. Bu da, teklif gelmeyenlerle birlikte, çok talibi olup deÄŸeri bulunmadığı için satılamayan kuruluÅŸların da bu kapsama girmesini saÄŸlayacak kapıyı açık bırakıyor.Taslakla ayrıca, BaÅŸbakan Yardımcısı Abdüllatif Åžener'in elinden hem ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi'nin alınıp hem de ÖYK'dan çıkarılmasına neden olan özelleÅŸtirme borçlarının yeniden yapılandırılmasına yasal kılıf hazırlanıyor. ÖYK'nın borç yapılandırma yetkisi olmamasına karşın, firmalardan yeniden borçlanma program teklifi alarak pazarlığa baÅŸlayan kuruluÅŸ böylece bunu yasal çerçeve içine oturtuyor.HEMEN Ä°Åž BAÅžITaslak ile özelleÅŸtirilen kuruluÅŸlarda çalışanlar, kadroları Devlet Personel havuzuna aktarıldıktan sonra iki ay içinde yeni görevlerine baÅŸlamamaları durumunda istifa edilmiÅŸ sayılacaklar. Sözkonusu kiÅŸilerden üç il tercihi yapmaları istenecek. Bu illerden birine gönderilecek kiÅŸiler, tebligatın ardından hemen iÅŸe baÅŸlamazlarsa ‘müstafi’ (istifa eden) kabul edilecekler.Taslak, ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi ile özelleÅŸtirilmesi için idareye baÄŸlanan genel müdürlüklerdeki yönetim ve denetim birimlerinde bulunanların özelleÅŸtirme ihalelerine ortak ya da baÅŸka bir ÅŸekilde katılmalarını yasaklıyor. Düzenleme ile halka arzda tanımlanan kiÅŸiler için hisse alımının da önüne geçilmiÅŸ oluyor.Taslak ile ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi'nin dev özelleÅŸtirmelerde çok yüksek rakamlara ulaÅŸan danışmanlık hizmeti alımı Kamu Ä°hale Kanunu'ndan istisna sayılıyor. Ayrıca, özelleÅŸtirilen kuruluÅŸlarda görev temsil ya da makam tazminatı almaya hak kazananların alacağı paranın ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi'nden karşılanmasına son verilerek, ödeme Hazine ve Emekli Sandığı'na havale ediliyor. TüpraÅŸ ve Tekel ihalesi baÅŸladıÖzelleÅŸtirme Ä°daresi BaÅŸkanlığı (ÖİB), TüpraÅŸ ile Tekel'in baÄŸlı ortaklıkları Alkollü İçkiler Sanayi ve Sigara Sanayi Ä°ÅŸletmeleri'nin özelleÅŸtirme çalışmalarını, gazetelere verdiÄŸi ilanlarla baÅŸlattı. Çıkarılmış sermayesi 250 trilyon 419 milyar 200 milyon lira olan TüpraÅŸ'ın, yüzde 65.76'sına tekabül eden, her biri 1000 lira nominal deÄŸerli, 164 milyar 683 milyon 490 bin 220 adet A grubu idare hissesi, blok satış yöntemi ile özelleÅŸtirilecek. Tekel'e baÄŸlı ve sermayesi 13 trilyon lira olan Alkollü İçkiler Sanayii ve Ticareti A.Åž. ile sermayesi 35 trilyon lira olan Sigara Sanayii Ä°ÅŸletmeleri ve Ticareti A.Åž'nin de tamamı blok satılacak.Piyango'yu kim satacak tartışmasıMilli Piyango'nun özelleÅŸtirilmesini düzenleyen yasal deÄŸiÅŸiklik de ÖİB'in hazırladığı bu taslak içinde yeralıyor. DiÄŸer taraftan bu konuda, Milli Piyango ile ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi arasında, Mili Piyango özelleÅŸtirmesini kimin yürüteceÄŸine iliÅŸkin tartışma çıktı. Taslakta Milli Piyango'ya bu yetki verilirken, ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi yetkiyi almak için taslağın bu bölümünde alternatif düzenleme yapma çalışmasına baÅŸladı. Ä°ÅŸlemlerin uzun süreceÄŸi ve yeni bir mülkiyet oluÅŸturmaya neden olduÄŸu için uluslararası halka arzdan vazgeçilen Milli Piyango özelleÅŸtirmesi için taslakta, Ä°ngiliz modeli olarak bilinen lisans satışı öngörülüyor. Araç muayene istasyonları da özelleÅŸecekÖzelleÅŸtirme Yüksek Kurulu (ÖYK), araç muayene istasyonlarını özelleÅŸtirme kapsamına aldı. ÖYK'nın Resmi Gazete'de dün yayımlanan tebliÄŸine göre, araç muayene istasyonlarının özelleÅŸtirme kapsamına alınarak hazırlık iÅŸlemine tabi tutulacaklar. Hazırlık iÅŸlemleri, Bayındırlık ve Ä°skan Bakanlığı ve Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi BaÅŸkanlığı ile iÅŸbirliÄŸi içinde yürütülecek ve bu hazırlıklar sekiz ay içinde tamamlanacak.Â