Kurda 5 kuruşluk artış borç stokunu 4.5 milyar YTL büyütüyor
Güncelleme Tarihi:
ANKA
Oluşturulma Tarihi: Haziran 22, 2006 09:58
Borçlarının yüzde 40'ı döviz ve dövize endeksli olan merkezi yönetimin borç stoku, bu kompozisyonu nedeniyle dolar kurundaki her 5 kuruşluk artışta yaklaşık 4.5 milyar YTL'lik bir büyüme kaydediyor.
Hazine Müsteşarlığının verilerine göre 2003 yılından sonra kamu borç stokunun yavaş artıyormuş gibi gözükmesinde önemli bir etken olan döviz kuru, YTL'nin yeniden değer kaybetmeye başlamasıyla birlikte ise borç stokunu önemli ölçüde artırmaya başladı. Dolar kurunun 1.3155 YTL'den 1.5368 YTL'yle çıktığı mayısta kur nedeniyle stokta toplam 20.1 milyar YTL'lik artış yaşandı.
Bu artışın 15 milyar YTL'lik kısmı dış borçlardan 5.2 milyar YTL'lik kısmı ise iç borçlardan kaynaklandı. Hazine'nin ödediğinden daha az borçlanması nedeniyle YTL cinsinden borçların, azalmaszı yüzünden merkezi yönetim borç stokunda mayıstaki net artış 17 milyar YTL oldu. Borç stoku 333 milyar YTL'den 350 milyar YTL'ye çıktı.
91 MİLYAR DOLARLIK DÖVİZ BORCU
Merkezi yönetimin 64.5 milyar dolarlık dış ve 26.3 milyar dolarlık kısmı da iç olmak üzere toplam 91 milyar dolarlık döviz ve dövize endeksli borcu bulunuyor. Bu toplam borç stokunun yüzde 40'ı kadar bir büyüklük oluşturuyor. Dolayısıyla döviz kurunda yaşanan her 5 Yeni Kuruşluk bir artış merkezi yönetimin borç stokunu YTL cinsinden 4.5 milyar YTL artırıyor. Bu artış da sadece borcun anapara kısmında yaşanıyor. Ayrıca söz konuszu borçlar için ödenecek faizin YTL cinsinden tutarı da artıyor.Kurdaki 5 Yeni Kuruşluk artış, iç borç stokunu 1.2 milyar YTL, dış borç stokunu ise 3.3 milyar YTL artırıyor.
Mayıs sonunda 1.5368 YTL düzeyinde bulunan dolar kurunun son günlerde 1.65 YTL'ye kadar yükselmesinin merkezi yönetim borç stoku üzerindeki artırıcı etkisi ise 10.3 milyar YTL olarak hesaplandı. Bunun da 2.7 milyar YTL'lik kısmı döviz ve dövize endeksli iç borçlardan 7.6 milyar YTL'si ise dış borçlardan kaynaklanıyor. Buna göre mayıs sonunda 139.9 milyar YLT olarak hesaplanan döviz ve dövize endeksli borçların YTL cinsinden tutarı 1.65 YTL'lik dolar kuruyla 150.2 milyar YTL'ye kadar yükseliyor. Mayıs sonunda 350 milyar YTL olan borç stoku ise yeni kurla 360 milyar YTL'lye kadar çıkıyor.
Böylece nisan sonunda 1.31 YTL düzeyinde seyreden dtolar kurunun son günlerde 1.65 YTL'ye kadar yükselmesinin merkezi yöntim borç stokuna olan artırıcı etkisi de 30 milyar YTL'ye kadar ulaştı.
DEĞİŞKEN FAİZİN ETKİSİ
Bu arada Hazine iç borçlanma faiz oranlarında yaşanan yükselişin ise doğrudan borç stokuna bir etkisi olmayacak. Bu yükseliş doğrudan iç borç stokunun faiz yükünü artıracak. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın açıklamalarının aksine, özellikle üç ayda bir ve altı ayda bir değişken faiz ödemeli tahvillerin kupon ödemeleri ve vadesi 2006'dan önce dolacak şekilde bundan sonra yapılacak borçlanmaların faizi bu yılın bütçesine yansıyacak.
Faizdeki yükselişin stoka etkisi ise artacak faiz ödemeleri nedeniyle yeni borçlanmalarla birlikte yaşanmaya başlanacak.
Bu artışın 15 milyar YTL'lik kısmı dış borçlardan 5.2 milyar YTL'lik kısmı ise iç borçlardan kaynaklandı. Hazine'nin ödediğinden daha az borçlanması nedeniyle YTL cinsinden borçların, azalmaszı yüzünden merkezi yönetim borç stokunda mayıstaki net artış 17 milyar YTL oldu. Borç stoku 333 milyar YTL'den 350 milyar YTL'ye çıktı.
91 MİLYAR DOLARLIK DÖVİZ BORCU
Merkezi yönetimin 64.5 milyar dolarlık dış ve 26.3 milyar dolarlık kısmı da iç olmak üzere toplam 91 milyar dolarlık döviz ve dövize endeksli borcu bulunuyor. Bu toplam borç stokunun yüzde 40'ı kadar bir büyüklük oluşturuyor. Dolayısıyla döviz kurunda yaşanan her 5 Yeni Kuruşluk bir artış merkezi yönetimin borç stokunu YTL cinsinden 4.5 milyar YTL artırıyor. Bu artış da sadece borcun anapara kısmında yaşanıyor. Ayrıca söz konuszu borçlar için ödenecek faizin YTL cinsinden tutarı da artıyor.Kurdaki 5 Yeni Kuruşluk artış, iç borç stokunu 1.2 milyar YTL, dış borç stokunu ise 3.3 milyar YTL artırıyor.
Mayıs sonunda 1.5368 YTL düzeyinde bulunan dolar kurunun son günlerde 1.65 YTL'ye kadar yükselmesinin merkezi yönetim borç stoku üzerindeki artırıcı etkisi ise 10.3 milyar YTL olarak hesaplandı. Bunun da 2.7 milyar YTL'lik kısmı döviz ve dövize endeksli iç borçlardan 7.6 milyar YTL'si ise dış borçlardan kaynaklanıyor. Buna göre mayıs sonunda 139.9 milyar YLT olarak hesaplanan döviz ve dövize endeksli borçların YTL cinsinden tutarı 1.65 YTL'lik dolar kuruyla 150.2 milyar YTL'ye kadar yükseliyor. Mayıs sonunda 350 milyar YTL olan borç stoku ise yeni kurla 360 milyar YTL'lye kadar çıkıyor.
Böylece nisan sonunda 1.31 YTL düzeyinde seyreden dtolar kurunun son günlerde 1.65 YTL'ye kadar yükselmesinin merkezi yöntim borç stokuna olan artırıcı etkisi de 30 milyar YTL'ye kadar ulaştı.
DEĞİŞKEN FAİZİN ETKİSİ
Bu arada Hazine iç borçlanma faiz oranlarında yaşanan yükselişin ise doğrudan borç stokuna bir etkisi olmayacak. Bu yükseliş doğrudan iç borç stokunun faiz yükünü artıracak. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın açıklamalarının aksine, özellikle üç ayda bir ve altı ayda bir değişken faiz ödemeli tahvillerin kupon ödemeleri ve vadesi 2006'dan önce dolacak şekilde bundan sonra yapılacak borçlanmaların faizi bu yılın bütçesine yansıyacak.
Faizdeki yükselişin stoka etkisi ise artacak faiz ödemeleri nedeniyle yeni borçlanmalarla birlikte yaşanmaya başlanacak.