Kriz dönemi döviz rezervi8.8 milyar dolar azaldı

Devlet Bakanı Kemal Derviş, 19 Şubat'ta yaşanan mali krizin ardından döviz rezervinin yaklaşık 8.8 milyar dolar azaldığını bildirdi.

Derviş, FP Tokat Milletvekili Ergün Dağcıoğlu ve Karaman Milletvekili Zeki Ünal ile DYP Sinop Milletvekili Kadir Bozkurt'un soru önergelerini yanıtladı.

19 Şubat öncesinde 27.6 milyar dolar olan Merkez Bankası döviz rezervlerine ilişkin en son verinin 6 Nisan'a ait olduğunu kaydeden Derviş, bu tarihteki rezerv toplamını 18.8 milyar dolar olarak açıkladı. Derviş, ''Kriz dönemindeki rezervimiz, yaklaşık 8.8 milyar dolar azalmıştır'' dedi.

Türkiye'nin dış borç stokunun 2000 sonu itibarıyla 114.3 milyar dolar olduğuna dikkati çeken Derviş, 19 Şubat'ta 683 bin 159 lirayken, 16 Nisan'da 1 milyon 168 bin 420 liraya yükselen dolar kurundaki artışa göre dış borç stokunun lira cinsinden yaklaşık 55.5 katrilyon lira artış gösterdiğine işaret etti. Derviş, ''Unutulmamalıdır ki, önümüzdeki dönemde döviz kuru daha makul bir seviyeye oturduğunda bu rakam küçülecektir'' ifadesine yer verdi.

İç borç faiz oranlarının 20 Şubat'tan sonra hızla yükseldiğini, uzun dönemde maliyetlerin azaltılması amacıyla da çok kısa vadeli borçlanma yoluna gidildiğini vurgulayan Derviş, bundan ötürü 2001 yılıiçin hedeflenen iç borç faiz ödemeleri tutarının oldukça üzerinde bir itfa gerçekleştirildiğini kaydetti.

Hazine ihalesinde faiz oranlarının tekrar düşüşe geçtiğini ve vadenin uzatıldığını belirten Derviş, her ayın 20'sinde açıklanan bir önceki ayın borç stoku verilerine göre, Ocak 2001'de 44.4 katrilyon lire olan iç borç stokunun Şubat 2001'de 45.4 katrilyon liraya yükseldiğini ifade etti.

''CARİ İŞLEMLER HESABI, DENGEYE YAKIN OLACAK''
Derviş, 14 Nisan 2001 tarihinde açıklanan ''Türkiye'nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı'' nın başarıyla uygulanması sonucunda ekonomide istikrar kazanılacağını, uzun vadede sürdürülebilir bir büyüme ortamı hazırlanacağını belirterek, bu yılın tamamında Gayrı Safi Milli Hasıla'nın yüzde 3 dolayında gerilemesinin beklendiğini, ancak mevsimsel etkilerden arındırılmış bazda büyüme hızının yılın ikinci yarısında pozitif olmasının beklendiğine işaret etti.

Büyüme hızındaki düşüş ve iç talebin daralması sonucunda ithalatın gerilemesi, rekabet gücünde sağlanan iyileşmenin ihracat ve turizm gelirlerini olumlu etkilemesinin beklendiğini vurgulayan Derviş, şunları kaydetti:

''2001 yılında cari işlemler hesabı dengeye yakın olacaktır. 2000 yılında yüzde 3 civarında olan toplam kamu kesimi faiz dışı fazlasının GSMH oranı 2001 yılında yüzde 5.5'e yükselecektir. Bu çerçevede, konsolide bütçe faiz dışı fazlasının GSMH'ya oranının 2000 yılındaki yüzde 4.6'lık seviyesinden, 2001 yılında yüzde 5.1 seviyesine yükseltilmesi, başta KİT olmak üzere diğer kamu hesaplarında 2000 yılında yüzde 1.8 olan faiz dışı açığının 2001 yılında binde 4 fazlaya dönüştürülmesi hedeflenmektedir. ''

REEL SEKTÖRÜN SORUNLARI
Reel sektörün temel sorununun ekonomik istikrarsızlık olduğunu, bir yandan yüksek ve dalgalı enflasyon, öte yandan da yüksek faizlerin reel sektörün yatırım ve üretim planlarını olumsuz etkilediğine dikkati çeken Derviş, kısa vadede reel sektörün rahatlatılmasına ve ihracatın artırılmasına yönelik bir takım önlemlerin düşünüldüğünü bildirdi.

Derviş, bütçeden ve diğer kaynaklardan sağlanacak finansmanlar çerçevesinde Eximbank'ın kredi imkanlarının artırılacağını, ihracatta KDV ödemelerinin hızlandırılacağını, desteklerle ilgili uygulamalarda bürokratik işlemlerin azaltacağını bildirerek, bugüne kadar bütçe ödenekleri öne çekilerek Eximbank'a 128 trilyon lira aktarıldığını ve bu tutarın 103 trilyon lirasının son hafta içinde gerçekleştirildiğini belirtti.

YABANCI SERMAYE İÇİN DÜZENLEME
Derviş, doğrudan yabancı sermayenin Türkiye'ye girişi konusundaki sorunları giderebilmek amacıyla Anayasa'da yapılan değişiklikle getirilen tahkim imkanı ile ilgili gereken kanunun çıkartılacağını bildirdi.

Derviş, doğrudan yatırımın önündeki idari ve bürokratik engelleri ortadan kaldıracak bir eylem planı çalışmasının başlatıldığını ifade etti.

FONDAKİ BANKALARIN ŞUBE SAYISI AZALTILACAK
Devlet Bakanı Derviş, bankacılık sektörünün sağlıklı yapıya kavuşturulması için öngören politikalar çerçevesinde gerekli önlemlerin hayata geçirilmeye başlandığını hatırlattı. Derviş, kamu bankalarının verimsiz şubelerinin kapatılarak personel sayısının azaltılacağını, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'ndaki 13 bankadan Sümerbank bünyesinde birleştirilen ve Mart 2001 itibarıyla çalışan sayısı 4596'ya, şube sayısı ise 213'e indirilen 5 bankanın Haziran itibarıyla şube sayısının 134'e indirilmesinin hedeflendiğini kaydetti.

Derviş, 6 Nisan 2001 tarihine kadar teklif alınmamış olan bankaların Sümerbank veya bir diğer geçiş bankası bünyesinde birleştirilmesi ve bu bankaların şube ve çalışan sayısının rasyonel düzeye indirileceğini de bildirdi.