Keskin: Bu vergiler bankaları zayıflatır

Bankalar Birliği Genel Sekreteri Doç. Dr. Ekrem Keskin, yeni vergi paketinin başta bankalar olmak üzere mali sistemi zayıflatacağını savundu. Keskin, ‘‘Yeni vergiler, gönüllü tasarrufları, cebri hale getirdi’’ dedi.

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi öğretim üyesi, aynı zamanda Bankalar birliği Genel Sekreteri olan Doç. Dr. Ekrem Keskin, vergi paketiyle getirilen ek vergi yükünün, birçok açıdan mali sistemi zayıflatacağını söyledi. Yeni vergilemeler ile ‘‘Gönüllü tasarrufların cebri tasarruf haline getirildiğini’’ kaydeden Keskin, bunun, harcamalarını sürdüren verimsiz kamu ve sektörlerin, verimli sektörlerce finanse edilmesi anlamına geldiğini söyledi. Doç. Dr. Ekrem Keskin, yeni vergi paketinin mali sistem ve ekonomi üzerindeki etkileri konusunda, Hürriyet'in sorularını şöyle yanıtladı:

Vergi paketiyle mali sisteme dönük yoğun değişiklikler sözkonusu oldu. Bu değişiklikler mali sistemi nasıl etkileyecek?

- Piyasanın işleyişini bozacak her türlü değişiklikler sonuçta fiyatlara ve oyuncuların davranışına yansır. Eğer bu piyasa mali piyasa ise etkilenecek en önemli fiyat faizdir. Oyuncuların davranışı ise daha az kaynak sunmak veya daha az kaynak kullanmak şeklinde ortaya çıkar. Mali sistemdeki fiyat ve davranış değişiklikleri ise doğal olarak tüm ekonomiyi etkiler. Bu arada dikkat edilmesi gereken bir başka önemli konu ise piyasa kurallarının sık sık değiştirilmesi ve bu değişikliklerden oyuncuların haberdar edilmemesi veya değişikliklerin oyun sırasında oyuncuların aleyhine kullanılmasıdır.

Paket TBMM'de görüşülürken vergi ertelemesi geçmişe yönelik olarak değiştirildi ve bu büyük tepki gördü. Bu değişiklik ne getirecek?

- Vergi ertelemesinin geçmişe yönelik olarak kurumların aleyhine değiştirilmesi, kamu kağıdına yatırım yapmış kurumları olumsuz yönde etkileyecektir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta oyunun kuralının bir tarafın aleyhine, daha oyun sırasında değiştirilmiş olmasıdır. Daha da açık söylemek gerekirse, kamu kağıtlarına yatırım yapanlar ertelemenin yapılacağını söyleyen kurala göre yatırım yapmışlar, yatırımın yarısında ise kural değişmiştir. Bunun hem hukuki, hem de etik açıdan ciddi olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu tür bir uygulama güveni sarsmıştır. Ne yerli ne de yabancı yatırımcılara bu durumu anlatmak kolay değildir. Bundan sonra hangi kuralın kimin aleyhine nasıl değişeceğini kestirmek de kolay değildir. Ne yapılacaktır? Ya bu piyasalarda risk primi yükselecektir. Çünkü bu da bir risk türüdür. Ki, bu fiyatlara yansıyacaktır. Ya da oyuncular bu piyasada olmak istemeyeceklerdir. Bu daha da kötü sonuçlara neden olabilir.

Mali piyasalara gelen bu ek vergi yükünü kim üstlenecek?

- Daima dikkat edilmesi gereken konu mali araçlara vergi yükünün piyasada yeralanlar tarafından paylaşılacağıdır. Bu yükü milyonlarca tasarruf sahibi, kredi kullanan ve bu kredilerle üretilen mal ve hizmetleri satın alanlar karşılayacaktır.

Yeni vergi yükü banka bilançolarına nasıl yansır?

- Buna bir mali açıdan, bir de görüntü açısından bakmak lazım. Mali açıdan bakarsak, getirilen yeni yüklerin kârlılığı olumsuz yönde etkileyeceği açıktır. Mali sektörde karlar zaten çok sınırlıdır. Vergi ertelemesine getirilen uygulama, geçen seneye göre karların ciddi biçimde düşmesini beraberinde getirecektir. Bu da özkaynakların güçlendirilmesini olumsuz yönde etkiler. Dolayısıyla mali yapıda bozulmaya neden olacaktır. Diğer taraftan mali araçlar üzerine getirilen yükler bilançolar üzerinde bozulmalara neden olabilmektedir. Kaynaklar önce bilanço dışına sonra da ülke dışına çıkabilmektedir.

Tasarruflar üzerindeki etkisi ne olabilir?

- Ekonomik sorunların çözümünde en son başvurulacak yöntem olan gönüllü tasarrufların cebri tasarruf haline getirilmesi, kısa dönemde olmasa bile uzun dönemde olumsuz sonuçlar getirecektir. Kamunun harcama disiplininin olmadığı bir ortamda tasarruflara vergi getirmek, kamu kesimini vergilendirmekten başka bir anlam ifade etmez.