Devletin borçlanma yoluyla kaynak yaratmasında belirli ilke ve limitler getiren "Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı", bu hafta Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülecek.Tasarıya göre, ilgili kamu kurum ve kuruluşları, belli ilkeler çerçevesinde, o yılki bütçe kanununda belirtilen ödenekler toplamı iletahmin edilen gelirler arasındaki miktar kar net borç kullanabilecek. Bu limit, borç yönetiminin ihtiyaçları ve gelişimi dikkate alınarak yıl içinde en fazla yüzde 5 oranında artırılabilecek.Bu miktarın yeterli olmadığı durumlarda, ilave yüzde 5'lik tutar, Hazine Müsteşarlığı'nın görüşü ve ilgili Bakan'ın teklifiyle Bakanlar Kurulu'nca artırılabilecek. Bütçenin denk olması durumunda da borçlanma, anapara ödemesinin en fazla yüzde 5'i kadar yükseltilebilecek.Borçlanma limiti, yıl içinde özel tertip devlet iç borçlanma senedi için ek ödenek alınması ve doğal afetler ile ağır ekonomik krizortamından doğan haller dışında ek bütçe kanunuyla değiştirilemeyecek.Vadesinde nakden ödenenler hariç, çeşitli kanunlara dayanılarak ikrazen ihraç olunan özel tertip devlet iç borçlanma senetleri bu limitin hesaplanmasında dikkate alınmayacak. Mali yıl içinde ikrazen ihraç edilecek özel tertip devlet iç borçlanma senetleri ile garantiliimkanın limiti, her yıl bütçe kanunlarında belirlenecek.İÇ VE DIŞ BORÇLANMAÇıkarılacak devlet iç borçlanma senetlerinin çeşit ve koşulları ile devlet dış borcu sağlama ve mali koşullarını belirleme yetkisi, Hazine'den sorumlu Bakan'da olacak.Özel tertip devlet iç borçlanma senetleri geçmiş valörlü olarak ihraç edilemeyecek. Daha önce ihraç edilmiş olan bu senetlerin faiz oranları değiştirilemeyecek, faiz ödemeleri yerine yeni senet çıkarılamayacak.Dış borçlanma konusundaki her türlü hazırlık, temas ve görüşmeler Hazine Müsteşarlığı'nca yürütülerek sonuçlandırılacak. Müsteşarlık, sağlanan dış finansman imkanını genel ve katma bütçe dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ile yatırım ve kalkınma bankalarına bir ikraz anlaşmasıyla aktarabilecek. Bu durumda, ikraz tutarı üzerinden bir defalık binde 5 oranında ''ikraz ücreti'' alınacak. Bu oran ilgili Bakan tarafından beş katına kadar artırılabilecek.HAZİNE GARANTİLERİHazine'nin kamu-özel kurum ve kuruluşlarının yurt içi piyasalardanyapacağı borçlanmalarda garanti veya kefalet verilemeyeceği kuralı getiriliyor. Ancak, tasarının amaç ve kapsamı çerçevesinde kısmen veyatamamen Hazine garantisi verilebilecek.Hazine'nin projeler için sağlayacağı geri ödeme ve yatırım garantisinden önce Devlet Planlama Teşkilatı'ndan görüş alınmasını öngören tasarıya göre, bu şekilde lehine garanti sağlanan taraftan birdefalık binde 1 oranında ''garanti ücreti'' alınmasını hükme bağlıyor.Buna ilişkin yönetmelik, 2003 yılına kadar çıkarılacak.Kamu kurum ve kuruluşlarının Hazine garantisi olmadan yurt dışından sağlayacağı finansman, Hazine Müsteşarlığı'nın ön iznine tabiolacak.Hibe konusunda da denleme getiren tasarı, bir dış finansman kuruluşunca Türkiye'ye verilecek hibeler konusunda Hazine'den sorumlu Bakanı yetkili kılıyor. Türkiye'nin vereceği hibeler ise Hazine Müsteşarlığı'nın görüşü ve Bakan'ın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu'nca yapılacak.İç ve dış borçlanmalar çerçevesinde vadesinde ödenmeyen Hazine alacaklarına Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanacak.UZLAŞMA OLANAĞITasarının geçici maddesiyle, yasanın yürürlüğe girdiği tarih itibariyle var olan Hazine alacalarına tahakkuk eden gecikme faiz ve cezalarının miktarlarına, ilgilinin 6 ay içinde Hazine Müsteşarlığı'nayazılı başvurması halinde uzlaşma yoluna gitme olanağı sağlanıyor.Öngörülen esaslar çerçevesinde yürütülecek uzlaşma talebi, 3 kişilik komisyonca değerlendirilerek, uzlaşılacak miktar ilgili Bakan tarafından belirlenecek.Yasal düzenlemenin yürürlük tarihinden önce, kamu kurum ve kuruluşlarının iç piyasa borçlanmaları için verilen Hazine garantisinden doğan alacaklar, kamusal hizmet ve ilişkilerden doğmuş sayılacak. Bu alacakların koşullarının belirlenmesi, tahsili, takibi ve her türlü finansal tekniğin kullanılması yoluyla yönetimi konusundaHazine'den sorumlu Bakan yetkili olacak.RİSK YÖNETİMİTasarı, makroekonomik dengeler ve optimum borçlanma düzeninin sağlanması amacıyla gerekli altyapının güçlendirilmesi konusunda, ilgili Bakanın verdiği yetki çerçevesinde, Hazine Müsteşarlığı'nı yetkili kılıyor.Nakit akışlarının yönetiminin gerektirdiği anapara ve faiz ödemeleri ile borç risk ve yönetimi kapsamındaki finansal tekniklerin kullanılmasından kaynaklanan ödemeler, Müsteşarlık bütçesine bu amaçlakonulan ödeneklerden karşılanacak.Hazine garantileri kapsamında Müsteşarlık tarafından ödenen tutarlar ile risk yönetimi kapsamında önceden öngörülmesi mümkün olmayan ödemeler,
Merkez Bankası nezdinde MüsteÅŸarlığa ait ''Risk Hesabı''ndan karşılanacak. Hesaba giren tutarlar gelir kaydedilecek vehesaptan yapılan ödemeler o yılın bütçe ödeneÄŸiyle iliÅŸkilendirilecek.Yıl bütçesine bu amaçla konulan ödenek bir baÅŸka tertibe aktarılamayacak.Devlet borcunun muhasebesiyle ilgili esas ve usuller Maliye Bakanlığı ile Hazine MüsteÅŸarlığı tarafından birlikte belirlenecek.YETKÄ°Türkiye adına iç ve dış borç almaya, Hazine garantisi verme ve verilen garantilerin koÅŸullarında deÄŸiÅŸiklik yapmaya, hibe almaya, dışfinansman imkanlarını dış borcun devri, ikrazı, tahsisi yoluyla kullandırmaya ve yeni mali yükümlülük yaratmaya, bu borç yükümlülükleri ile bunlardan kaynaklanan Hazine alacaklarını yönetmeyeHazine'den sorumlu Bakan yetkili olacak.Bu yetki, ilgili bütçe yılında geçerli olmak üzere Hazine MüsteÅŸarlığı'na devredilebilecek, ancak bu devir Bakan'ın sorumluluÄŸunu ortadan kaldırmayacak.Hazine MüsteÅŸarlığı, kamu kurum ve kuruluÅŸlarının kendisinin ilgili anlaÅŸmalara taraf olmadan yapılan borçlanmalardan sorumlu tutulamayacak.KAMU KURULUÅžLARITasarı, genel ve katma bütçeli kurum ve kuruÅŸları, KÄ°T'leri, sermayesinin yüzde 50'sinden fazlası kamuya ait özel hukuk hükümlerinetabi kuruluÅŸları, fonları, kamu bankaları ile yatırım ve kalkınma bankalarını, belediyeler ile baÄŸlı kuruluÅŸları, sivil toplum örgütlerini, yap-iÅŸlet-devret ve benzeri finansman modelleri çerçevesinde gerçekleÅŸtirilmesi öngörülen projelerle ilgili ödeme yükümlülükleri garanti edilen kuruluÅŸları kapsıyor.Tasarı, 20 Kasım Salı günü, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda ele alınacak. Â
button