İşsizlikte hızlı düşüş

İşsizlik oranları, işten çıkarma yasağının yürürlükte olduğu son ay olan haziran ayında, bir önceki aya göre 2.5 puanlık azalışla, yüzde 10.6’ya geriledi. Söz konusu dönemde işsiz sayısı, bir önceki aya göre 823 bin kişi azalarak 3 milyon 399 bin kişiye düştü. Aynı dönemde iş gücüne katılma oranı da aylık bazda 0.5 puan azalışla yüzde 50.2 oldu. İş gücü haziranda 222 bin kişi azalarak, 31 milyon 984 bin kişi olarak kayıtlara geçti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Haziran 2021 dönemine ilişkin iş gücü istatistiklerini açıkladı. TÜİK’in açıkladığı verilere göre, Türkiye’de istihdam edilenlerin sayısı, haziranda aylık bazda 602 bin kişi artarak, 28 milyon 586 bin kişi, istihdam oranı ise 0.9 puan yükselişle yüzde 44.9 olarak kayıtlara geçti. İstihdam edilenlerin yüzde 17.2’si tarım, yüzde 21.8’i sanayi, yüzde 6.4’ü inşaat, yüzde 54.5’i hizmet sektöründe yer aldı. TÜİK verileri, 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranının bir önceki aya göre 0.2 puanlık azalışla yüzde 22.7 olduğunu, istihdam oranının 0.4 puanlık artışla yüzde 32.6 olduğunu gösterdi. Bu yaş grubunda iş gücüne katılma oranı ise bir önceki aya göre 0.6 puan artarak yüzde 42.3 seviyesinde oldu.

KAYIT DIŞI ÇALIŞANLAR AZALDI

Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel iş gücü ve işsizlerden oluşan atıl iş gücü oranı haziranda bir önceki aya göre 4.7 puan azalarak, yüzde 22.4 oldu. Haziranda sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, geçen yılın aynı ayına göre 2.2 puan azalarak, yüzde 29.5’e geriledi. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı geçen yılın aynı ayına kıyasla 2.1 puan azalarak, yüzde 17.3 oldu.

BEKLENENDEN HIZLI GERİ DÖNÜŞ

TERA Yatırım Baş Ekonomisti Enver Erkan, “Manşet bazda düzeltilmiş işsizlik oranındaki gelişme oldukça iyi görünüyor, hem geçen yılın hem de bir önceki ayın verileriyle karşılaştırıldığında 2.5 puanın üzerinde gelişmeler var. Sektörel olarak bakıldığında da, inşaat haricinde hemen hemen bütün sektörlerde güçlü artış gözleniyor. Hazirandaki istihdam artışı hem 2021 2. çeyrek döneminin güçlü büyüme görüntüsünü, hem de mayıs ayındaki kapanmaların ardından gelen geri dönüş etkisini yansıtıyor. Bununla beraber, haziran ayında istihdam artışı ile işgücüne katılım oranında düşüş aynı anda gerçekleşmiş görünüyor. İstihdam artışı, haziranda kapanma akabinde faaliyet artışı ile açıklanabilir bir durum. Ancak büyüklük açısından oluşan bu etki, haziranda sona eren fesih yasağının kalkmasından sonra temmuzda istihdam artışı etkisini sınırlayabilir” dedi.

İşsizliğin geniş tanımlı göstergelerinde de, belli oranda iyileşme olduğunu belirten Erkan, “Özellikle pandemi döneminde önemi daha artan ve fiilen iş başında olmayanları da kapsayan geniş tanımlı işsizlik ekonomide toparlanmanın bir yansıması şeklinde okunabilir. Ancak fesih yasağının kalkması ve işsizlik teşviklerinin kullanılmaması kaynaklı işgücünde oluşacak hareketlenmeleri de hesaba katmak gerekir. Mayıs ve haziran arasındaki dalgalanmayı da kapanma ve açılma etkisine bağlamak yanlış olmaz, haziran toparlanması ve geri dönüşü beklenen doğrultuda olmakla beraber, beklentiden daha hızlı gerçekleşti. Ancak katılım oranının zayıf eğilimi, potansiyel iş arzının da sınırlı olabileceğini gösteriyor. Bu durum, işsizlik oranındaki gelişmeler bağlamında çekince unsuru olabilir” diye konuştu. 

‘ÖLÇÜMLEME ETKİSİ OLABİLİR’

TOBB ETÜ Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi Araştırmacısı Pınar Kaynak, “Yaptığımız analizlerde istihdam oranında bir artış bekliyorduk, ama işsizlik oranında artış bekliyorduk. Aynı zamanda bu dönemde eğreti olmayan istihdam oranında da ciddi bir artış görülüyor. 2014 yılından bu yana ölçtüğümüz eğreti olmayan işsizlik, kaliteli istihdamı gösteriyor. Buradaki oran yüzde 27.4’ten 29.1’e çıktı. 2 puanlık bir artış var, daha önce görülmemiş bir artış. Tam açılmanın olmadığı ve işten çıkarma yasaklarının olduğu bir dönemde istihdamda 1.5 milyonluk bir artış yaşanıyor. Şu duruma da dikkat çekmek gerekiyor. TÜİK daha önce 3 aylık hareketli ortalamalar verirken, aylık ölçümlemeye döndü. Dolayısıyla ölçümle ilgili değişikliğin de etkisi olabilir” şeklinde konuştu.