İlk yan çizmede giderim

Kemal Derviş istifa konusunda Financial Times'a sert, içerde yumuşak konuştu

Devlet Bakanı Kemal Derviş, yapısal reformlar konusunda koalisyonda çıkmaza girilmesi halinde istifa edeceğini açıkladı. ‘‘İlk yan çizmede bırakırım’’ diyen Derviş, gönülsüz de olsa Türkiye'ye iki yılda üçüncü kez parasal yardım yapıldığına dikkat çekti. Derviş, ‘‘Türkiye'deki herkes bu desteğin önemini anlamıyor’’ diye yakındı.

Devlet Bakanı Kemal Derviş, Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) 8 milyar dolarlık ek kaynak için şart koştuğu reformları hükümetin uygulayamaması durumunda, istifa edeceğini açıkladı. Derviş, İngiltere'de yayımlanan Financial Times gazetesiyle yaptığı uzun söyleşide, ‘‘Hükümetin program konusunda göstereceği ilk yan çizmede hoşgörü gösteremem. İstifa ederim. Görevimde durmam’’ dedi. Derviş, IMF tarafından iki yıl içinde Türkiye'ye yapılan bu üçüncü yardımın gönülsüzce verildiğini kaydederek, Türkiye'deki herkesin bu desteğin dönemini yeterince anlaşılamadığını da dile getirdi.

Financial Times ile yaptığı ve ‘‘Başaramazsam giderim’’ şeklindeki çarpıcı açıklamanın da yer aldığı uzun söyleşide, pek çok noktaya değinen Derviş, bir önceki IMF destekli programın başarısız olma nedenini, ‘‘koordinasyon ve sahiplenme’’ eksikliğine bağladı. Eski programın, siyasetçilerden ziyade bürokratlarca uygulandığını hatırlatan gazete, yeni programın sürükleyicisi olarak göreve gelen Bakan Derviş'in, bu görevi Başbakan Bülent Ecevit'in talebi üzerine kabul ettiğini hatırlattı. Söyleşide, Derviş'in ‘‘Eğer program başarılı olursa, bu Türkiye için bir transformasyon (dönüşüm) olacaktır. Başarısız olursa da, bu başkalarının üzerine kalacaktır’’ dediğini yazdı.

DESTEĞİ ANLAMADILAR

Derviş, röportajda, ‘‘3 partili koalisyon, reformlar konusunda çıkmaza girerse ne yaparsınız?’’ sorusuna, ‘‘İstifa ederim’’ yanıtını verdi. Röportajında, NATO'nun önemli bir müttefiki olan Türkiye'ye iki yıl içinde yapılan bu üçüncü yardımın gönülsüzce kabul edildiğini kaydeden Derviş, böyle bir yardımın bir daha tekrarlanmasının olası görülmediğine işaret etti. IMF tarafından verilecek yardımın, Dünya Bankası'ndan Türkiye'ye 2 milyar dolarlık paketin de yolunu hazırlayacağını anlatan Derviş, ‘‘Türkiye'deki herkesin bu desteğin önemini anladığını zannetmiyorum’’ diye yakındı.

Derviş, programın başarısız olması halindeki alternatiflerin ise yıl sonunda GSYH'nın yüzde 80'ine ulaşacak olan iç borçların ödenememesi veya enflasyona karşı mücadeleden vazgeçilmesilmesi olduğunu söyledi.

Financial Times'daki söyleşiye göre, Derviş Türk ekonomisinin güçlü bir toparlanma yaşayacağı yolunda iyimser beklentilere de sahip. Dış yardımın gelmesiyle, piyasadaki birçok tıkanıklığın giderilebileceğini kaydeden Derviş, ekonomideki asıl toparlanmanın yılın ikinci yarısında turizm ve ihracat gelirlerinin gelmesiyle birlikte yaşanacağına inandığını da belirtti. Derviş'in ‘‘Ancak büyüme oranı yüzde - 3 yerine yüzde - 6 olursa bütçe hedeflerini tutturmak zor olacak’’ dedi.

Derviş, programın başarı şansının yüksek olduğunu vurgularken, uluslararası kamuoyunun aşamalı desteğinin nedenini de, her aşamanın ardından olumlu sonuçlar görme isteğine bağladı.

Çiftçi bana ‘banka batıranı yakala’ dedi

Kemal Derviş, Financial Times'e verdiği röportajda, halkın yolsuzluklarla mücadeleyi desteklemesi ve popülist politikalara destek vermemesi sayesinde programın başarı şansının yüksek olduğunu kaydetti. Derviş'in halkın ‘‘Ekonomiyi politikadan ayırmak, rant sistemi ve yolsuzluklara engel olmak’’ şeklindeki mesajlara güçlü destek verdiğini belirttiğini de kaydeden Financial Times, Derviş'in de halkın tepkilerini dikkate aldığını vurguladı. Gazete, Bakan'ın özellikle Antalyalı bir çiftçi tarafından verilen ‘‘Bankaları batıranları yakalayın ve bu paraları yeniden devletin cebine koyun ve gerçekten sorunları çözmeden bize çözdüğünüzü söylemeyin’’ şeklindeki sözlerine önem verdiğini ifade etti.

Derviş'in halkla ilişkiler konusunda başarılı bir çizgi tutturduğunu da belirten Financial Times, kamuoyu araştırmalarının, halkın yüzde 59'unun Bakan Derviş'e güvendiğini ortaya koyduğunu bildirdi. Derviş'in, özelleştirmeden bağımsız kurulların güçlendirilmesine kadar varan bir dizi yapısal reform çalışması içinde olduğunu hatırlatan gazete, bütün bunların siyasetin, devletin elindeki kurumları kendi amaçları doğrultusunda kullanmasına engel olmak için yapıldığını bildirdi.

Rant çevreleri raydan çıkarabilir

FINANCIAL Times gazetesi, Kemal Derviş'in yeni uygulanan IMF destekli ekonomik programın engellenmesi konusunda, üstü kapalı şekilde ‘‘çıkar ve rant çevrelerinden’’ kuşku duyduğunu öne sürdü. Gazete, Derviş'in ‘‘Şüphesiz bu programın başarısı verilen desteğin sosyo-politik dinamiklerine bağlı olacak’’ şeklindeki sözlerine dikkat çekerken, Bakan'ın ‘‘Bu program için en büyük tehlike, rant çevrelerinin onu rayından çıkarması olacaktır’’ dediğini bildirdi.

‘Sosyal demokratım’ demem hata değil

Ankara'ya geldikten sonra siyasi görüşleri konusunda gizli bir tavır sergilemediğini de hatırlatan Kemal Derviş, ‘‘Gazetecilerin soruları üzerine sosyal demokrat olduğumu deklare etmem bir çok kişi tarafından hata olarak yorumlandı. Ama ben her zaman sosyal demokrat olduğu söyledim. Pazar ekonomisine inanıyorum. Ama ayrıca hükümetin düzenleyici rolünede inanıyor ve destekliyorum’’ dedi.

Büyük görüş ayrılığı olursa elbette kalmam

Devlet Bakanı Kemal Derviş, Financial Times'da yer alan, ‘‘Programdan sapma olursa giderim’’ sözlerinin hatırlatılması üzerine şöyle konuştu: ‘‘Şu anda istifa yok. Biz harıl harıl, gece gündüz çalışıyoruz. Program uygulanacaktır. Ben bütün gücümle devam etmek istiyorum. Arkadaşlarım da öyle. Şu anda uzlaşma sağlıyoruz. Bunun böyle devam etmesinde Türkiye için büyük fayda var. Program uygulanacak. Başbakan Ecevit ve tüm kabine arkadaşlarıma bize destek verdikleri için teşekkür etmek istiyorum. Tartışmalar demokrasi içinde normal kabul edilebilir. Yani, öyle bir duruma gelebiliriz ki, çok büyük bir görüş ayrılığı olur, o zaman da insan başka bir görev yapar. Yani, demokraside son derecede önemlidir. Hiçbirinin görevinde ilelebet kalması diye bir şey söz konusu değildir. Şu andaki programa gerçekten inanmamız gerekiyor. Türkiye için çok önemli. Dolayısıyla başka bir şey düşünmek istemiyorum.’’

Derviş, Paris'e gidiyor

Devlet Bakanı Kemal Derviş, Türkiye'ninde üyesi olduğu Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Bakanlar toplantısına katılmak üzere bugün Paris'e gidiyor. İki gün sürecek toplantıda, çok taraflı ticaret sistemi, sürdürebilir kalkınma, ekonomik büyüme ile çevre konuları ele alınacak. Bakan Derviş'in temasları sonrası, 18 Mayıs Cuma günü Türkiye'ye dönmesi bekleniyor.