Ecevit'in köykenti hayata geçiyor

Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit'in 1970'li yıllarda ortaya attığı 2köykent' projesi hayata geçiyor. ‘‘Kırsal Cazibe Merkezleri Projesi’’ adıyla uygulamaya konulacak proje kapsamında, ilk pilot bölge Şanlıurfa'nın Suruç İlçesi'ndeki Ölçektepe Köyü seçildi.

1970'lerde Bülent Ecevit tarafından ortaya atılan ‘‘merkez köyler-köykent’’ projesi, 55. hükümet tarafından yeniden gündeme getirildi. ‘‘Kırsal Cazibe Merkezleri Projesi’’ adıyla uygulamaya konulacak proje kapsamında, ilk pilot bölge Şanlıurfa'nın Suruç İlçesi'ndeki Ölçektepe Köyü seçildi.

Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkan Danışmanı ve proje için oluşturulan komisyonun başkanı Aydın Köymen'in verdiği bilgiye göre, projeye ilişkin uygulama çalışmaları, Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Bülent Ecevit'in Mart ayına kadar, bölgeye yapacağı ziyaret sırasında başlatılacak. 17 yerleşim yeri ile birlikte proje kapsamına alınan yörede, 600 hane ve yaklaşık 2 bin nüfus bulunuyor.

Şanlıurfa'ya 35 kilometre uzaklıkta olmasına karşın, Ölçektepe Köyü, her türlü altyapıdan yoksun durumda. Urfa ve Suruç'a toprak yollarla bağlanıyor. Köyden 800 ile bin kişi ise Gazientep ve Şanlıurfa'da yaşıyor. Köyde sadece kuru tarım yapılıyor. 100 dönümden büyük toprak sahipliği bulunmuyor. GAP sulama alanında olmasına karşın köy, ancak 3 yıl içinde sulamaya açılabilecek. Ancak pilot proje gerçekleşirse, daha çabuk sulu tarım başlatılacak.

‘‘Kırsal yerleşim merkezleri’’ olarak 1994'de gündeme getirilen proje için, Avrupa Sosyal Kalkınma Fonu'ndan 250 milyon dolar kredi istenmiş, ancak, ‘‘bir asimilasyon projesi’’ olarak değerlendirildiği için kredi verilmemişti.

Aydın Köymen'in verdiği bilgiye göre, projenin gerçekleştirilmesi için yaklaşık 2 trilyon lira gerekiyor.

Köymen, proje için tekrar Avrupa Sosyal Kalkınma Fonu'ndan kredi istenebileceğini, ya da Geliştirme ve Destekleme Fonu, Acil Destek Fonu'ndan karşılanabileceğini söyledi.

Aydın Köymen, proje konusunda köyde büyük bir isteklilik bulunduğunu, arazi toplulaştırılması konusunda bir sorun çıkmaması için köylülerin taahhütname verdiğini kaydetti. Pilot projenin 1,5 yılda tamamlanması öngörülüyor.

Köymen'in verdiği bilgiye göre, cazibe merkezlerinin oluşturulmasında iki model uygulanacak. Ölçektepe'de mevcut yerleşim yerlerinin toplulaştırılması projesi yanında hazine arazilerinde yeni yerleşim yerlerinin oluşturulması modeli üzerinde çalışılıyor. Bu model kapsamında ilk uygulama, Van Erciş'teki Devlet Üretme Çiftliği arazileri üzerinde yeni bir yerleşim merkezi oluşturulacak ve istekli köyler burada toplanacak.

Çağdaş köyde neler var?

PROJE kapsamında, Ölçektepe Köyü'nün yeri, tarım arazisi olmayan bir yere, 300-400 metre ileriye taşınacak. Toplulaştırılmış bir nüfusa göre yerleşim alanı planlanacak. Yerleşim alanının imar planı, konut ve diğer sosyal tesisler TOKİ tarafından yapılacak. Yapılar ilk aşamada finanse edilecek ama daha sonra konutların bedeli uygun taksitlerle köylülerden geri alınacak.

Konutlar, yöresel yaşam alışkanlıklarına uygun olarak, 150 metrekarelik parseller üzerine, 50 metrekare tabanlı yapılacak. Konutlarda hayvan bulunacak ve gerektiğinde üst katlar çıkabilecek.

Köyde halen tek bir bakkal bile olmamasına karşın, yeni yerleşim yerinde sağlık merkezi, cami, atölyeler, orta ölçekte bir alışveriş merkezi bulunacak. Şanlıurfa ve Suruç'a bağlantı yolları yapılacak. Öncelikle Tarım Reformu Genel Müdürlüğü tarafından bir arazi toplulaştırması gerçekleştirilecek. Kadastro işlerini ise Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü yapacak. Tarımsal üretim deseni çeşitlendirilecek. Çiftçiler eğitilecek. Hayvancılığı desteklemek amacıyla her haneye bir süt ineği verilecek. Ortak makina parkı oluşturulacak. Tarımsal kredi ve tarımsal satış kooperatifleri kurulacak.