Doğalgaz yaşamı değiştiriyor

Türk insanı, doğalgazın gelişi ile birlikte, yaşam tarzında da önemli değişiklikler yaşamaya başladı. Her ne kadar, doğalgaz kuşağında yer alan iller; tüm Türkiye geneli ile kıyaslandığında henüz yeterli değilse de, nüfus yoğunlukları göz önüne alındığında, insanlarımızın önemli bir bölümü bu değişiklikleri doksanlı yılların başından itibaren görüyor.

Bir zamanlar geleneksel yakıt tipleri ile ısıttığımız konutlarımız, işlerlerimiz, doğalgaza geçiş ile birlikte, kömürlü sobalarını veya fuel-oil kazanlarını, doğalgaz ile çalışan ve hem kullanım hem de ısıtma için gerekli olan sıcak suyu tedarik eden, bireysel ısınmaya yönelik kombilerle, veya kollektif ısınmaya yönelik merkezi sistem doğalgaz kazanları ile değiştirmeye başladılar.

Apartman yöneticilerinin kömür kuyruklarında saatler süren çileli bekleyişi sona ererken, apartman sakinleri de aidatlar yetersiz olduğu gerekçesiyle bazen yanan bazen yanmayan kaloriferler yüzünden kış ayları süresince sık sık yaşanan ve genellikle yöneticiyi suçlayan gerginlikleri unuttular. Kimi zaman aidatlarını ödemiyor diye mimlenen dairelere yönelik ve çoğu zaman hukuki kanallara yönelen anlaşmazlıklara da yol açan apartman içi şiddet de tarihe karışmaya başladı.

Çalışan çiftlerin çoğu zaman dile getirdiği ‘‘biz parayı ödüyoruz, elalem ısınıyor’’ tarzındaki serzenişleri sona ererken, ‘‘dilediğin zaman yak ve yaktığın kadar öde anlayışı, en küçük sosyal çevremiz olan apartmanlardaki komşuluk ilişkileri üzerinde olumlu etkiler yaratmaya başladı.

Isınmak için gerekli olan kömürü taşıyan veya fuel-oil kazanının bakımını yapmakla mükellef apartman hizmetlilerinin ise görev tanımı ise; en köklü değişimi geçiren kavramların başında yer aldı. Ekmeklerin dağıtılması ve çöplerin toplanması mertebesine inen bu yeni görev tanımı sebebi ile zaman zaman iki-üç apartman tek bir hizmetli ile yetinmeye başladılar.

Gazetelerde sıkça görmeye alıştığımız, soba zehirlenmeleri, büyük kentlerde yaşanan hava kirliliği ise doğalgazın gelişi ile gazete manşetlerinden düşmeye başladılar.

Bu önemli değişikliklerin sosyal ve çevresel dünyamızda yarattığı bu olumlu gelişmeler doğalgaza olan talebi de doğal olarak arttırdı. Arz kısmında ise doğalgaz arzı ile yükümlü olan devlet kuruluşları ile doğalgaz ekipmanlarının üretim, satış ve pazarlama faaliyetleri ile uğraşan özel sektör firmaları yer alıyor.

Talebin oldukça gerisinde kalan doğalgaz arzı ile ilgili ortaya çıkan problemler, devletin genel enerji politikasında mevcut olan plansızlık ile kendini bir kez daha gösterdi. Enerji darboğazından geçen Türkiye, şimdi bu virajdan geçebilmek için yeni yatırımları devreye sokuyor.

Doğalgazın Türkiye'ye gelişi ile hareketlenen ısı sektöründe imalatçı/ithalatçı firmalar süratle bu pazara yönelik kombi cihazlarını, merkezi sistem doğalgaz kazanlarını Türk tüketicisinin beğenisine sunmaya başladılar. TSE'nin belirlediği normlar çerçevesinde, firmaların piyasaya sunduğu kombi cihazları arasında teknik özellikler bakımından bir yeknesaklık sağlanınca, sektör oldukça sert bir fiyat rekabetine girdi. Tüketicinin doğalgaz ekipmanlarındaki temel beklentileri piyasadaki mevcut tüm kombiler tarafından karşılanır hale gelince, gözler fiyatlara çevrildi ve ‘‘doğalgaza dönüşüm maliyetleri’’ diye yeni bir kavram sık sık komşular arasında veya apartman yönetim kurulu toplantılarında tartışılmaya başlandı. ‘‘Hepsi aynı işi yapıyor, neden daha fazla ödeyelim’’ anlayışı Türk tüketicisinin doğalgaz ekipmanları seçiminde en önemli kriter oldu ve yerleşti.

Böylesine büyük bir doğalgaz pazarı olan Türkiye, hızla artan doğalgaz ekipmanları ve montaj, mühendislik hizmeti veren dönüşüm firmaları ile birlikte, yavaş yavaş kombi çöplüğü olma riskini hissetmeye başladı.

Uzun yıllardır ısı sektöründe hizmet veren firmalar, tüketici nezdindeki güvenilirliklerini; yerli imalatçı olmanın verdiği yaygın teknik servis avantajı ve yedek parça arzındaki hızlı tedarik ile sürdürürken, bir taraftan da reklam ve promosyon dünyasındaki rekabet hergün gazetelerde ve diğer mecralarda karşımıza çıkmaya başladı.

Artan rekabet, her sektör ve her ürün için geçerli olduğu gibi, doğalgaz ısı sektöründe de, tüketiciye; kalite, teknik servis ve fiyat konusundaki olumlu gelişmelerle kendini hissettirmeye devam ediyor.

Cumhuriyetin 75'inci yılını kutlamaya hazırlandığımız şu günlerde; ısınmadan kaynaklanan apartman tartışmalarını giderek unutuyoruz. Ancak, bir zamanlar toplu iğnesini üretemeyen Türk sanayiinin ısınma sistemlerinde dışa bağlı olmaksızın, kaliteli ve daha ucuz ürünler üretebilme gücüne kavuştuğunu unutmuyoruz.