Cari açık 5 milyar doları aÅŸtı

Cari iÅŸlemler, ÅŸubattan sonra martta da 2 milyar doların üzerinde açık verdi. Yılın ilk çeyreÄŸindeki cari iÅŸlemler açığı 5 milyar doları aÅŸarak geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 82.4 oranında büyüdü. Cari iÅŸlemler açığındaki büyümede dış ticaret açığının yüzde 113 oranında büyümesi belirleyici oldu.Mart sonu itibariyle son bir yıllık cari iÅŸlemler açığı 9.1 milyar doları aÅŸarken, 2003 yılındaki cari iÅŸlemler açığı revize edilerek da 6.6 milyar dolardan 6.9 milyar dolara yükseltildi.Merkez Bankası mart ayı ödemeler dengesi geliÅŸmelerini açıkladı. Buna göre ocakta 889 milyon dolar, ÅŸubatta 2 milyar 117 milyon dolar olan cari iÅŸlemler açığı martta 2 milyar 29 milyon dolar düzeyinde oluÅŸtu. Yılın ilk üç ayındaki açık 5 milyar 35 milyon dolara kadar çıkarak, 7.6 milyar dolar olan program hedefinin yüzde 66’sına ulaÅŸtı. 2003 yılının aynı döneminde cari iÅŸlemler açığı 2 milyar 761 milyon dolar olarak gerçekleÅŸmiÅŸti.Ocak-mart döneminde cari iÅŸlemler açığının bu ölçüde büyümesinde yüzde 40.6 olan ithalat artışına karşılık ihracat artış hızının yüzde 24.8 düzeyinde kalması sonucu dış ticaret açığının yüzde 113.9 oranında büyüyerek 5 milyar 131 milyon dolara yükselmesi belirleyici oldu. Ocak-mart döneminde ihracat (FOB) gelirleri 13 milyar 4 milyon dolar olurken, bavul ticareti gelirleri yüzde 15.9 artarak 877 milyon dolar olu. Buna karşılık altın dahil ithalat (CIF) harcamaları 20 milyar 213 milyon dolara ulaÅŸtı.Hizmetler dengesi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 41.4 oranında artarak 966 milyon dolar fazla verdi. Hizmetler içerisinde önemli bir yere sahip olan turizm gelirleri, yüzde 42.6 oranında artarak 1 milyar 713 milyon dolara, turizm harcamaları ise 555 milyon dolara yükseldi. Bunun sonucu net turizm gelirleri, söz konusu dönemde yüzde 63.1 oranında artarak 1 milyar 158 milyon dolara yükseldi. Merkez Bankası turizm gelirlerindeki bu artışın, 2003 yılının ilk aylarında Irak’taki geliÅŸmelerin etkisiyle turizm gelirlerinin düşük gerçekleÅŸmesi sonucu baz etkisinden kaynaklandığına dikkat çekti.Hizmetler kapsamında yer alan taşımacılık gelirleri 578 milyon dolara, taşımacılık giderleri ise 789 milyon dolara yükseldi. Bu nedenle net taşımacılık giderleri 108 milyon dolardan 211 milyon dolara çıktı. YATIRIM GELÄ°RLERÄ°Büyük bölümünü dış borç faiz ödemelerinin oluÅŸturduÄŸu hizmetler dengesinde geçen yıl 1 milyar 531 milyon dolar olan net açık ise bu yıl 1 milyar 463 milyon oldu. Bu kapsamda Türkiye’in yatırım gelirleri 600 milyon dolardan 768 milyon dolara yükselirken, yatırım giderleri ise 2 milyar 131 milyon dolardan 2 milyar 231 milyon dolara çıktı. Türkiye bu dönemde portföy yatırımları için 1 milyar 113 milyon dolar, dış kredi borçları için de 940 milyon dolarlık faiz ödedi. CARÄ° TRANSFERLERResmi ve özel transferler, ise yüzde 22 oranındaki artarak 593 milyon dolar oldu. Bu kapsamda resmi transfer giriÅŸleri 33 milyon, işçi gelirleri ve bedelsiz ithalattan kaynaklanan giriÅŸler sırasıyla 193 ve 367 milyon dolar olarak gerçekleÅŸti.4 MÄ°LYAR 838 MÄ°LYON DOLARLIK FÄ°NANSMAN GEREKTÄ° Cari iÅŸlemler açığının 5 milyar doları aÅŸmasına raÄŸmen bunun finansman gereksinimi 4 milyar 838 milyon dolarda kaldı. Bu da net hata ve noksan kaleminde ocak ve ÅŸubat aylarında gözlenen eÄŸilimin martta tersine dönmesinden kaynaklandı. Ocak ve ÅŸubatta mali sistem dışına döviz çıkışı olduÄŸunu gösteren nat hata ve noksan kalemi martta sisteme 2 milyar 152 milyon dolarlık bir döviz giriÅŸi olduÄŸunu ortaya çıkardı.Bu dönemde Türkiye’den yurt dışına net 182 milyon dolarlık doÄŸrudan yatırım çıkışı yaÅŸanırken, Türkiye’de ise 422 milyon dolarlık doÄŸrfdan yabancı sermaye giriÅŸi oldu. Türkiye’den yurt dışına net 140 milyon dolarlık portföy yatırımı çıkışı yaÅŸanırken, Hazine’nin eurobond borçlanmaları ile yabancıların Türkiye’deki hisse senedi ve devlet tahvili alımlarından kaynaklanan portföy yatırımları giriÅŸi ise net 1 milyar 913 milyon dolara yükseldi.Ödemeler dengesinde yaÅŸanan bu geliÅŸmelerden sonra resmi rezervlerde 211 milyon dolarlık bir azalma yaÅŸandı.YILLIK AÇIKTürkiye’nin mart sonu itibariyle son bir yıllık cari iÅŸlemler açığı 9 milyar 124 milyon dolara ulaÅŸtı. Bu arada Merkez Bankası, Devlet Ä°statistik Enstitüsü’nün dış ticaret verilerinde yaptığı düzenlemeye paralel olarak 2003 yılı cari iÅŸlemler açığını da revize etti. Daha önce 6 milyar 609 milyon dolar olarak açıklanan 2003 yılı cari iÅŸlemler açığı 6 milyar 850 milyon dolara yükseldi. Bu geliÅŸme de dış ticaret açığının 13.7 milyar dolardan 14 milyar dolara yükseltilmesi belirleyici oldu.Â