Böyle işsizlik görülmedi

KRİZİN etkisiyle ekonomide yaşanan daralma sanayi üretimi, kapasite kullanımı, ihracat oranlarında yaşanan olumsuzluğun doğal bir sonucu olan işsizlik, rekor üzerine rekor kırmaya devam ediyor. Hükümetin bu yıl için öngördüğü 10.4’lük işsizlik oranını yüzde 13.5 olarak revize etmesinden iki gün sonra açıklanan oran yüzde 15.5 oldu. Bu durumda işsizlik tüm zamanların en yüksek düzeyine ulaştı. Beklentiler ise yükselişin henüz sona ermediği yönünde. Yılın ikinci yarısında mevsimsel bir artış öngörülse de, ekonomide yüzde 4’lük büyüme rakamının yüzde 3.6’lık küçülme olarak revize edilmesi beklentileri oetkiliyor.

1 milyon yeni işsiz

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’deki işsiz sayısı, ocak 2009 döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 59 bin kişi artarak, 3 milyon 650 bin kişi oldu. Ocak ayında yüzde 15.5 seviyesine ulaşan işsizlik oran, bir yıl öncesine göre yüzde 3.9 puanlık artışı gösterdi.

Kentlerde yüzde 17.2

İşsizlik bu dönemde kentlerdeki etkisi artırdı. Kentlerde oran 4.2 puan birden artarak 17.2’ye ulaştı. Kırsal yerlerde ise 3.4 puanlık artışla yüzde 11.8 oldu. Tarım dışı işsizlik olarak bakıldığında da ayrı bir rekor göze çarptı. Tarım dışı işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 5.3 puanlık artışla yüzde 19’la rekor kırdı.

Genç işsizler artıyor

Ocak ayında genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 27.9 olarak hesaplanırken, burada da 6.7’lik bir artış yaşandı. Bu oran geçen yılın aynı döneminde yüzde 21.2 düzeyindeydi. Cinsiyetlere göre bakıldığında ise işsizlik oranı erkeklerde geçen yılın aynı dönemine göre 5.3 puanlık artışla yüzde 18.2, kadınlarda ise 5 puanlık artışla yüzde 21.8 oldu.

75 bin kişi iş buldu

Bu dönemde istihdam edilenlerin sayısı ise bir önceki yıla kıyasla 75 bin kişi artışla 19 milyon 873 bin kişiye yükseldi. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 259 bin kişi artarken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 184 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 21,8’i tarım, yüzde 20,7’si sanayi, yüzde 5’i inşaat, yüzde 52,5’i ise hizmetler sektöründe yer aldı.

Yüzde 40’ı kayıtdışı

TÜİK’e göre, kayıt dışı istihdam edilenlerin oranı, Ocak 2009 döneminde, 2008 yılının aynı dönemine göre 0.1 puanlık artışla yüzde 40,8 oldu. Bu dönemde, önceki yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe kayıt dışılık yüzde 85.9’dan yüzde 84.5’e, tarım dışı sektörlerde ise yüzde 28.9’dan yüzde 28.6’ya geriledi.

Asıl rakam 6 milyon 334 bin

Türk-İş Yönetim Kurulu: "İşsizliğin ulaştığı boyut ekonomik ve sosyal açıdan vahim bir noktaya geldi. TÜİK işsiz sayısını hesaplarken, 27 milyon 799 bin kişiyi işgücüne dahil etmiyor. Öğrenci, ev hanımı, emekli durumunda olanların tümünün hesaplama yapılırken dışarıda tutuyor. İş bulma ümidi kalmadığı için  iş aramayan 2 milyon 394 bin kişi ile mevsimlik çalışan 290 bin kişinin hesaplama yapılırken dikkate alınmıyor. Oysa sadece iş bulma ümidi kalmayanlar ile mevsimlik çalışanlar işsiz sayısına katılsa, Türkiye’de işsiz sayısı 6 milyon 334 bin kişiye, işsizlik oranı ise resmi açıklamaların neredeyse iki katına çıkıyor,.

TÜSİAD: İşsizlik ciddiyetini koruyacak

TÜRK Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Başekonomisti Ümit İzmen: "2009 yılı makro büyüklüklerinde yapılan gecikmeli revizyon, ekonomide 2008’inson çeyreğinde başlayan kötüleşmenin rakamlara yansıması. Yapılan revizyonla, 2009 temel ekonomik büyüklükleri daha gerçekçi ve tutarlı bir çizgiye kavuştu. Ancak, 2010 ve 2011’e ilişkin büyüme hedeflerinin gerçekleştirilmesi, Katılım Öncesi Ekonomik Program’da belirtilen yapısal reformların somut programlarla desteklenerek tamamlanması, IMF destekli bir makro uyum programının en kısa sürede uygulanması gerekiyor. İşsizlik rakamları ise, işsizliğin öngörülen seviyelerde tutulmasının ne kadar zor olduğunu ortaya koydu. Katılım Öncesi Ekonomik Program’da işsizlik oranının 2010 ve 2011 yıllarında, bu yılın seviyesinde kalacağı tahmin edilmiyor. Bu da yeniden büyümeye geçildiğinde bile işsizlik sorununun devam edeceğini gösteriyor."

Hak-İş: 5 destek paketi yetmedi

HAK-İŞ Genel Başkanı Salim Uslu: "İşsizlik kaygı verici boyutlara ulaştı. Özellikle tarım dışı ve genç nüfus arasındaki işsizlik oranındaki artış kaygıları daha da derinleştirdi. Hükümetin açıkladığı ve toplam 40 milyar lirayı aşan 5 ayrı destek paketinin işsizliğin ateşini düşürmeye yetmediği görülüyor. Ne yazık ki bu destekler işsizliğin azaltılmasına, istihdamın artırılmasına herhangi bir katkı sağlamadı. Destek paketlerinin uygulanması konusunda etkin bir denetim ve izleme sisteminin de hayata geçirilmeli. İşsizlik sorunu mademki bütün ülkelerin sorunu. Öyleyse çözümü de toplumsal, yani diyalog yöntemiyle belirlenmeli. Aile Yardımı Sigortası Türkiye’de de uygulanmalı. İşsizlik ve açlık sorununu birbirinden ayrılarak işsiz insanlar düzenli gelir sistemi ile ekonomiye ve sosyal hayata entegre edilmeli."

2009’da yeni istihdam hedefi: 361 bin kişi

2008 Yılı Katılım Öncesi Ekonomik Program’da (KEP) en çarpıcı hedef, 2009 yılında ekonomi 3.6 küçülürken, istihdamın 361 bin kişi artması olarak konuldu. Ekonomi yönetiminin  revize ettiği ekonomi hedeflerin yer aldığı Katılım Öncesi Ekonomik Program’da, işsizlik oranının 2009’da yüzde 13.5, 2010 ve 2011’de ise yüzde 13.8 olacağı tahmin edildi. Ancak ekonomi yönetimi, 2009-2011 arası üç yılda bir milyondan fazla kişiye istihdam yaratmayı da hedefliyor.  KEP’te yer alan "İşgücü Piyasasındaki Gelişmeler"e göre, 2008’de 24 milyon 73 bin kişi istihdam edilirken, bu rakama 2009’da 361 bin kişinin eklenmesi ve bu yıl istihdam edilen kişi sayısının 24 milyon 434 bine ulaşması bekleniyor. 2010’da ise yine 361 bin kişinin iş bulması ve toplam 24 milyon 795 kişinin istihdam edilmesi öngörülüyor. 2011’de ise istihdam 362 bin kişi artacak.