Asgari ücretli, vergide taksiciyi 10’a katlıyor

ÜCRETLİLER yönünden 2004 yılı pek iyi başlamadı. Ücretliler, yıllardır, sembolik de olsa, ‘‘özel indirim’’ adı altında bir vergi indiriminden yararlanıyordu. Her yıl artırılan ve tutarı 2003 yılı için aylık 45 milyon lira olarak belirlenen bu indirimin, 2004'de biraz daha yükseltileceği beklenirken, sürpriz bir gelişme oldu ve 4842 sayılı Yasa ile 1 Ocak 2004'den itibaren bu 45 milyon lira da kaldırıldı. Kaldırılınca, 45 milyonun da vergisi alınmaya başlanıldı.Böyle olunca da, ücretliler 2004 yılına ‘‘vergi artışı’’ ile girdiler.Türkiye'de sıfıra indirilen özel indirimin benzeri indirim ‘‘En Az Geçim İndirimi’’ adı altında yabancı ülkelerde de var. Örneğin; evli birisi için Almanya'da 14 bin 471 Euro, İngiltere'de 6 bin 080 sterlin, ABD'de 7 bin 950 dolar, İspanya'da 6 bin 800 Euro en az geçim indirimi uygulanıyor.ASGARİ ÜCRETLİNİN VERGİSİ YÜZDE 67 ARTTI: 2004 yılında, asgari ücretlinin ödeyeceği vergide de, ciddi bir artış oldu.2003 yılı ve 2004 yıllarına ilişkin asgari ücretin brüt tutarı ve kesilen gelir vergisi tabloda yer alıyor.Görüldüğü gibi, 2003'de 32 milyon 265 bin lira Gelir Vergisi ödeyen asgari ücretlinin, 2004 yılında yüzde 67'lik artışla 53 milyon 932 bin 500 bin lira Gelir Vergisi ödemesi gerekiyor.İçlerinde taksici ve minibüsçülerin de olduğu basit usule tabi yaklaşık 700 bin mükellefin, 2003'de aylık ortalama 5 milyon lira Gelir Vergisi ödediğini gözönüne aldığımızda, asgari ücretli bir kişinin, basit usule tabi 10 mükellef kadar vergi ödediğini farkediyoruz. Bu da, olayın bir başka boyutu...ÜCRETLİLERE FARKLI BİR VERGİ TARİFESİ: 2003 ve daha önceki yıllarda olduğu gibi, ücret geliri elde edenlere farklı vergi tarifesi uygulanacak. Tarife aşağıdaki gibi.Birden fazla işverenden ücret alanlarda, ikinci ve sonraki işverenlerce ücret ödemesi yapılırken, her işveren yüzde 15'den başlayan tarifeye göre vergi kesintisi yapacak.ÜCRETLİYE BEYAN SINIRI 14 MİLYAR TL: Birden fazla işverenden ücret alanların, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı, örneğin ikinci ve üçüncü işverenden aldıkları ücretin toplamı 2004 yılında 14 milyar lirayı aşanlar, tüm ücretlerini yıllık gelir vergisi beyannamesi ile 1-15 Mart 2005 tarihleri arasında beyan edecekler.Bildirilen ücretlerin toplamı üzerinden, yukarıdaki 2004 yılı tarifesine göre vergi hesaplanacak. Bundan da daha önce ücretlerden kesilen vergi mahsup edilecek, kalan tutar Mart ve Temmuz ayı içinde iki eşit taksitte ödenecek.ÜCRETLERDEN KESİLEN VERGİLERİN BEYANI: 2004 yılında, ücretlerden kesilen vergilerin beyan ve ödeme tarihleri de değiştirildi. Son yasa ile, beyanname verme ve ödeme tarihleri farklılaştırıldı. Buna göre, ücretlerden kesilen vergilere ilişkin muhtasar beyanname, ertesi ayın yirminci günü akşamına kadar verilecek, vergiler ise aynı ayın yirmialtıncı günü akşamına kadar ödenecek.YARIN : FAİZ, BONO, REPO VE FON GELİRLERİ İLE BORSA KAZANÇLARIFutbolcu yine yaşadıASGARİ ücretlinin bile ödediği vergi geçmiş yıla kıyasla yüzde 67 artarken, ücretlilere yıllardır tanınan özel indirim bütünüyle kaldırılırken, Taşıt Vergisinde yine ortalığı karıştıran artışlar uygulanırken, IMF'nin baskısıyla 4 katrilyon liralık ilave vergi kaynağı aranırken, 2004'de futbolcuların trilyonluk transfer ücretleri yine vergi dışı bırakılacak.Gelir Vergisi Kanunu'nun Geçici 64. maddesine göre; 31 Aralık 2007 tarihine kadar sporculara ücret olarak yapılan ödemeler Gelir Vergisinden müstesna tutuluyor. Bu ücretler üzerinden sadece % 15 oranında Gelir Vergisi kesintisi yapılacak.Çocuk yardımı 530 bin lira arttıÜCRETLİLERE ödenen ve gelir vergisinden müstesna tutulan çocuk yardımının tutarı, iki çocuktan fazlasına uygulanmamak üzere 1 Ocak 2004'den itibaren çocuk başına aylık 9 milyon 105 bin lira olarak belirlendi. Bu tutar 2003'de 8 milyon 575 bin lira idi.Son düzenlemeyle, iki çocuğu aşmayacak şekilde, çocuk yardımına çocuk başı 530 bin TL. zam yapıldı.Gerçi tam bir ölçü değil ama merak edenler için belirtelim, çocuk yardımı; Almanya'da 1.824 Euro, İspanya'da 1.400 Euro, Hong-Kong'da 30 bin Hong-Kong Doları. İspanya'da iki yaşın altındaki çocuklara ayrıca 1.200 Euro ilave indirim sağlanıyor.DOĞUM YARDIMI 2 MİLYON 731 BİN TL. OLDU: Devlet memurlarına ödenen ve gelir vergisinden de müstesna tutulan ‘‘doğum yardımı’’ tutarı da 159 bin lira artırılarak 2 milyon 731 bin 500 liraya yükseltildi.Buna karşılık, çocuğun ölüm yardımı yaklaşık 20 milyon lira artırılarak 345 milyon 990 bin liraya yükseltildi. Doğduğunda 2.7 milyon lira ödenen çocuğa, öldüğünde 346 milyon lira verilmesi de bir başka çelişki...Memura ayda 200 bin lira lojman tazminatıMEMURA 1991 yılından bu yana ödenen lojman tazminatı, 2004 yılında; Ek göstergesi 2500 ve üzeri olan memura 600 bin TL.Ek göstergesi 1500-2500 arası olan memura 400 bin TL.Diğerlerine 200 bin TL.olarak ödenecek. Aslında memurla alay etme anlamına gelen lojman yardımının ve diğer yardımların ya makul bir düzeye yükseltilmesi ya da bütünüyle kaldırılması son derece yerinde olacak.