Artık telefonlarda uygulamalara sınır konulabiliyor: Ekran detoksu

Yüklenen uygulamalarla kullanıcıların kafalarını kaldırmadan dakikalarını ve hatta saatlerini geçirdiği akıllı telefonlar, bağımlılık konusunda ciddi bir tehdit olmaya başladı. Özellikle Türkiye’de. Bunu rakamlar da kanıtlıyor. Avrupa’da günde 48 olan akıllı telefonu kontrol etme sıklığı Türkiye’de 78’e çıktı. Gece yataktayken telefonunu en çok kontrol edenler de yine Türkler. Avrupa’da yüzde 40’lar seviyesinde olan bu oran, Türkiye’de yüzde 85’e çıkıyor. Sabah uyanır uyanmaz cep telefonuna bakanların oranı Avrupa’da yüzde 15 iken, Türkiye’de yüzde 28’i buluyor. Kısacası her an her yerde akıllı telefonları elimizden düşürmüyor. Bu tehdit karşısındaysa teknoloji devleri harekete geçti. Ekran bağımlılığını azaltmak ve kontrol altında tutmak için işletim sistemlerine yeni bir özellik ekledi. Apple, iOS’un önümüzdeki aylarda kullanıcılara sunulacak işletim sistemi iOS 12’ye ‘Ekran süresi’ (Screen Time), Google ise Android’in son sürümü olan Android P’ye ‘Dijital sağlık’ (Digital Well-Being) özelliklerini ekledi.

APPLE: EKRAN SÜRESİ

Apple’ın geliştirdiği ‘Ekran süresi’ özelliğinde hangi uygulamanın kaç dakika kullanıldığını gösteriyor ve uygulamalar kategori bazında ayrıştırılabiliyor. Örneğin; “Sosyal medya uygulamalarını ne kadar kullandınız?” sorusunun yanıtını alabiliyorsunuz. Buna ek olarak kaç kez akıllı telefonunuzun ekranını açtınız veya hangi uygulamadan kaç kez bildirim aldınız gibi soruların yanıtlarını da ‘Ekran süresi’ seçeneğinin alabiliyorsunuz. Ekran süresinin en çok dikkat çeken özelliği ise ‘Uygulama sınırları’. Hangi uygulamaları daha az kullanmak istiyorsanız bu seçenekten kendinize bir sınır belirliyorsunuz. Örneğin; Facebook uygulamasını bir günde 2 saat kullanıyorsunuz ve bunu azaltmak istiyorsunuz. Uygulama sınırları özelliğine girerek, Facebook uygulamasına istediğiniz süre kadar bir sınır koyuyorsunuz. Süre bitimindeyse uygulama kapatılarak uyarılıyorsunuz. Diğer bir özellik de ‘Atıl süre’. Bu özellikte kullanıcıların belirledikleri saatler arasında akıllı telefondan uzakta geçirilecek süre belirleniyor. Belirlendikten sonra ise Arama, mesajlaşma, harita, ayarlar ve saat gibi uygulamaların dışındaki tüm uygulamalar engelleniyor. Engellenen uygulamalara açılmaya çalışıldığında ekrana uyarı geliyor.

ANDROID: DİJİTAL SAĞLIK

Google’ın dünya çapındaki yazılımcıları bir araya getirdiği Google I/O’da tanıtılan Dijital sağlık özelliği, büyük ilgi topladı. Uygulamanın öne çıkan özelliği hangi uygulamanın ne kadar kullanıldığını grafik üzerinden göstermesi geliyor. Örneğin; bir gün içinde toplamda uygulama kullanımınız 3 saat 20 dakika. Bu süre içinde YouTube uygulamasını 1 saat 15 dakika açık tuttuğunuzu grafik üzerinde görüntüleyebilirsiniz. Uygulama detaylarına dokunduğunuzda ise gün içinde hangi saat aralığında uygulamaların daha çok kullanıldığı detaylarına ulaşılabiliyor. Ayrıca hangi uygulamadan en kadar bildirim geldiği ve tuş kilidinin kaç kez açıldığı ‘Dijital sağlık’ özelliğinin içinde yer alıyor. Bu kullanım detaylarına göre uygulamalara bir sınır koyabilmek ve engelleyebilmek mümkün. Tüm bu özelliklerin konum bazlı olarak da kontrol edilebildiğini paylaşalım. Eve geldiniz ve telefon ekranlarından uzak kalmak istiyorsunuz. O zaman ‘Dijital sağlık’ özelliğinin içindeki konum ayarlarına girerek, nerede hangi uygulamalardan bildirim almak istemediğiniz belirtiyorsunuz.

EBEVEYNLER İÇİN UZAKTAN KONTROL

EKRAN bağımlılığı konusunda en çok tehdit altında olanlar çocuklar. İşletim sistemlerine gelen uygulama kısıtlama özellikleri ailelerin oldukça işine yarayabiliyor. Uzaktan erişimle çocuklarının hangi uygulamayı ne kadar kullandığını takip edebilen ebeveynler, aynı zamanda uygulamalara zaman sınırı da koyabiliyor. Bu sayede çocukları oyun ve sosyal ağlar gibi eğlence içerikli uygulamaları çok fazla kullanamıyor. Çocuklar ise ailelerinden ek zaman talep edebiliyor ve istedikleri uygulamaları kullanabiliyor.

‘TÜM FOTOĞRAFLARA BAKTIN’ DİYOR

EKRANLARDAN uzak kalmak için sosyal ağlar da harekete geçti. Bunun son örneklerinden birini Instagram devreye aldı. Geçen haftalara Instagram uygulamasına gelen güncellemeyle, ekrana “Hepsini gördün” uyarısı gelmeye başladı. Kullanıcıların son 2 günde tüm yeni Instagram paylaşımlarını gördüğü uyarısı yapan bu özellik sayesinde Instagram’da gereksiz vakit geçirmenin önüne geçilmiş oldu.