Artık kriz beklemeyin
Güncelleme Tarihi:
Ozan ERMİŞ - Cüneyt UZUNOĞULLARI
Oluşturulma Tarihi: Kasım 09, 2005 00:00
YASED’in ‘Fırsatlar Ülkesi Türkiye’ konferansında Dünya Bankası Türkiye Temsilcisi Andrew Vorkink’le John Hopkins Üniversitesi’nden Prof. Steve Hanke arasında kriz tartışması çıktı. Hanke, cari açık nedeniyle kriz olabileceğini savundu, Vorkink, ‘Karşımızda reformlarını yapmış, Avrupa Birliği yolunda ilerleyen, yabancı yatırım çeken, enflasyonu ve faizleri düşmüş, etkin ve modern bir ekonomiye sahip Türkiye var. Türkiye şu ana kadar bu yolda çok büyük adımlar attı.Tekrar kriz olmaz’ dedi.
‘YABANCI Yatırımların Yeni Gözdesi: Fırsatlar Ülkesi Türkiye’ konferansında Dünya Bankası (DB) Türkiye Temsilcisi Andrew Vorkink ile John Hopkins Üniversitesi’nden Prof. Steve Hanke arasında ‘kriz’ tartışması çıktı. Hanke’in, ‘Cari açık tehlikeli, Türkiye’de kriz koşulları oluşabilir’ şeklindeki yorumuna, Vorkink yanıt verdi. Vorking, ‘Türkiye 1994 ve 2001 koşullarından çok uzakta. Karşımızda reformlarını yapmış, AB yolunda ilerleyen, yabancı yatırım çeken, enflasyonu ve faizleri düşmüş bir Türkiye var. Tekrar kriz olmaz’ dedi. Vorkink, Türkiye’nin serbest kur uygulamasına geçtiğini ve Türk Lirası’nın değerinin serbest kur nedeniyle otomatik olarak dengeye geleceğini belirtti.
KUŞ HÁLÁ ÖTÜYOR MU:
Uluslararası yatırımcı, Forbes yazarı ve ABD’de Başkan Reagan Dönemi’nde Ekonomik Danışmanlar Konseyi Başekonomisti olan Prof. Dr. Steve Hanke, Türkiye’de ekonomik kriz tehlikesinin tamamıyla ortadan kalkmadığını, ancak durumun 1994 ve 2001 krizleri öncesi gibi olmadığını söyledi. Türkiye’de yaşanan 2001 krizini daha önceden bilen Hanke, Türkiye’deki reel faizlerin halen çok yüksek seyrettiğini ve büyük miktardaki ticaret açığının stabil olan para politikası ile uyumlu olmadığını savundu. Hanke, ‘Eğer kur politikası değişmezse bu denge dışı durum korunur’ dedi. Hanke, kriz tehlikesini ‘maden ocağında yetiştirilen kanarya’ örneği vererek; ‘Ocakta yetiştirilen kanarya ölürse içeride gaz sızıntısı var demektir’ şeklinde açıkladı. Hanke, ‘Kuş hálá ötüyor mu’ sorusuna ise ‘Kanarya ötüyor, ama tehlike var’ yanıtını verdi.
SICAK PARA KAÇIYOR:
Uluslararası yatırım şirketi Friedberg Mercantile Group’ta Yönetim Kurulu Başkanı da olan Hanke, bir yatırımcı olarak Türkiye’ye hálá yatırım yaptığını ancak aşırı değerli Türk Lirası ve yüksek cari açık nedeniyle kaygıları bulunduğunu belirtti. Türkiye’nin diğer gelişen ülkeler gibi uluslararası durumdan çok etkilendiğini belirten Hanke, şunları söyledi: ‘Şu anda uluslararası ekonomik ortam 2003-2004 yıllarındaki gibi pozitif değil. Sıcak para gelişen ülkelerden kaçıyor. Türkiye de bu kaçıştan etkilenecek.’
KENDİNİZE GÜVENİN:
Hanke, ‘Türkiye’nin AB’ye üyelik sürecinde olması ekonomisinin olumlu yönde etkilemez mi?’ sorusuna şu yanıtı verdi: ‘Elbette Avrupa ile yakın ilişki bir artı puandır. Ancak Türkiye kendi ekonomisini kendisi düzeltebilir. Hiçbir ülke sadece başkalarına bakarak doğru yolu bulamaz.’ Hanke, IMF politikalarının da sürekli istikrarı sağlayamayacağını, yabancı sermayeyi çekerek büyüyen İrlanda ve Çin gibi ülkelerin IMF politikalarını uyguladığı için değil, IMF’yi dinlemediği için başarılı olduğunu belirtti.
ATILACAK BİRKAÇ ADIM VAR:
Türk ekonomisinin son dönemde kazandığı istikrara dikkat çeken Vorkink ise, ‘Türkiye etkin ve modern bir ekonomiye sahip olmak için samimiyetle çalışıyor. Türkiye şu ana kadar bu yolda çok büyük adımlar attı. Ancak önünde hala atacağı birkaç adım var’ dedi. ‘Değişen Dünyada Yabancı Yatırımın Değişen Rolü ve Türkiye’ konulu açılış oturumunda konuşan Vorkink, Türk hükümetinin hedeflerini desteklediklerini söyledi. AB müzakere sürecinin Türk ekonomisini daha rekabetçi kılarken, yabancı yatırımlar için de müsait bir ortam oluşturduğunu kaydeden Vorkink, ‘Ancak Türkiye’yi bekleyen önemli gündem maddeleri var.
Borçların ortadan kaldırılması, özelleştirme sürecinin tamamlanması gerekiyor. Özelleştirme süreci tamamlandığında Türkiye’ye giren yabancı yatırım miktarı 2-3 kat artar’ diye konuştu.
Hanke’den sabit kur önerisi
KANADA’da yayımlanan bir raporun, ekonomik göstergelere ve yabancı sermaye yatırımlarına göre hazırladığı ‘ekonomik bağımsızlık listesi’nde Türkiye’yi 117 ülke arasında 88’inci sırada gösterdiğini anlatan Prof.Steve Hanke, Türkiye’nin para politikalarına dikkat ederek, bu listede, 1 gecede 30’uncu veya 40’ıncı basamağa çıkabileceğini ifade etti. Bunun daha fazla yabancı yatırım çekmek anlamına da geleceğini vurgulayan Hanke, şöyle devam etti: ‘Türkiye hakkında özel kaygılarım olsa da liranın uzun vadede nasıl bir gelişme izleyeceği konusunda rahatlama hissediyorum. Sabitlenmiş bir döviz değişim kuru olmalı. Yabancı rezervler ile Türk Lirası rezervlerinin dengesi gözden kaçırılmamalı.’
İspanya: Uzlaşma kültürü ile kazandık
İSPANYA, Turizm ve Ticaret Bakanlığı Yabancı Sermaye Dairesi’nden Jose Ramon Ferrandis İspanya’da ekonomik alanda yaşanan evrimi anlatırken, kişi başına gelirin 1960 yılından bu yana yüzde 4 bin artış kaydettiğini belirtti. Bu başarının arkasında uzlaşma kültürü, istikrarlı kurumların oluşturulması, hangi hükümet gelirse gelsin ekonomik politikaların korunması ve yapısal reformlar bulunduğunu anlatan Ferrandis, İspanya’nın kalkınmasında sadece yabancı yatırımların değil turizmden elde edilen gelirlerin de büyük payı bulunduğunu, bu yönüyle Türkiye ile benzer bir tablo sergilendiğini kaydetti.
KUŞ HÁLÁ ÖTÜYOR MU:
Uluslararası yatırımcı, Forbes yazarı ve ABD’de Başkan Reagan Dönemi’nde Ekonomik Danışmanlar Konseyi Başekonomisti olan Prof. Dr. Steve Hanke, Türkiye’de ekonomik kriz tehlikesinin tamamıyla ortadan kalkmadığını, ancak durumun 1994 ve 2001 krizleri öncesi gibi olmadığını söyledi. Türkiye’de yaşanan 2001 krizini daha önceden bilen Hanke, Türkiye’deki reel faizlerin halen çok yüksek seyrettiğini ve büyük miktardaki ticaret açığının stabil olan para politikası ile uyumlu olmadığını savundu. Hanke, ‘Eğer kur politikası değişmezse bu denge dışı durum korunur’ dedi. Hanke, kriz tehlikesini ‘maden ocağında yetiştirilen kanarya’ örneği vererek; ‘Ocakta yetiştirilen kanarya ölürse içeride gaz sızıntısı var demektir’ şeklinde açıkladı. Hanke, ‘Kuş hálá ötüyor mu’ sorusuna ise ‘Kanarya ötüyor, ama tehlike var’ yanıtını verdi.
SICAK PARA KAÇIYOR:
Uluslararası yatırım şirketi Friedberg Mercantile Group’ta Yönetim Kurulu Başkanı da olan Hanke, bir yatırımcı olarak Türkiye’ye hálá yatırım yaptığını ancak aşırı değerli Türk Lirası ve yüksek cari açık nedeniyle kaygıları bulunduğunu belirtti. Türkiye’nin diğer gelişen ülkeler gibi uluslararası durumdan çok etkilendiğini belirten Hanke, şunları söyledi: ‘Şu anda uluslararası ekonomik ortam 2003-2004 yıllarındaki gibi pozitif değil. Sıcak para gelişen ülkelerden kaçıyor. Türkiye de bu kaçıştan etkilenecek.’
KENDİNİZE GÜVENİN:
Hanke, ‘Türkiye’nin AB’ye üyelik sürecinde olması ekonomisinin olumlu yönde etkilemez mi?’ sorusuna şu yanıtı verdi: ‘Elbette Avrupa ile yakın ilişki bir artı puandır. Ancak Türkiye kendi ekonomisini kendisi düzeltebilir. Hiçbir ülke sadece başkalarına bakarak doğru yolu bulamaz.’ Hanke, IMF politikalarının da sürekli istikrarı sağlayamayacağını, yabancı sermayeyi çekerek büyüyen İrlanda ve Çin gibi ülkelerin IMF politikalarını uyguladığı için değil, IMF’yi dinlemediği için başarılı olduğunu belirtti.
ATILACAK BİRKAÇ ADIM VAR:
Türk ekonomisinin son dönemde kazandığı istikrara dikkat çeken Vorkink ise, ‘Türkiye etkin ve modern bir ekonomiye sahip olmak için samimiyetle çalışıyor. Türkiye şu ana kadar bu yolda çok büyük adımlar attı. Ancak önünde hala atacağı birkaç adım var’ dedi. ‘Değişen Dünyada Yabancı Yatırımın Değişen Rolü ve Türkiye’ konulu açılış oturumunda konuşan Vorkink, Türk hükümetinin hedeflerini desteklediklerini söyledi. AB müzakere sürecinin Türk ekonomisini daha rekabetçi kılarken, yabancı yatırımlar için de müsait bir ortam oluşturduğunu kaydeden Vorkink, ‘Ancak Türkiye’yi bekleyen önemli gündem maddeleri var.
Borçların ortadan kaldırılması, özelleştirme sürecinin tamamlanması gerekiyor. Özelleştirme süreci tamamlandığında Türkiye’ye giren yabancı yatırım miktarı 2-3 kat artar’ diye konuştu.
Hanke’den sabit kur önerisi
KANADA’da yayımlanan bir raporun, ekonomik göstergelere ve yabancı sermaye yatırımlarına göre hazırladığı ‘ekonomik bağımsızlık listesi’nde Türkiye’yi 117 ülke arasında 88’inci sırada gösterdiğini anlatan Prof.Steve Hanke, Türkiye’nin para politikalarına dikkat ederek, bu listede, 1 gecede 30’uncu veya 40’ıncı basamağa çıkabileceğini ifade etti. Bunun daha fazla yabancı yatırım çekmek anlamına da geleceğini vurgulayan Hanke, şöyle devam etti: ‘Türkiye hakkında özel kaygılarım olsa da liranın uzun vadede nasıl bir gelişme izleyeceği konusunda rahatlama hissediyorum. Sabitlenmiş bir döviz değişim kuru olmalı. Yabancı rezervler ile Türk Lirası rezervlerinin dengesi gözden kaçırılmamalı.’
İspanya: Uzlaşma kültürü ile kazandık
İSPANYA, Turizm ve Ticaret Bakanlığı Yabancı Sermaye Dairesi’nden Jose Ramon Ferrandis İspanya’da ekonomik alanda yaşanan evrimi anlatırken, kişi başına gelirin 1960 yılından bu yana yüzde 4 bin artış kaydettiğini belirtti. Bu başarının arkasında uzlaşma kültürü, istikrarlı kurumların oluşturulması, hangi hükümet gelirse gelsin ekonomik politikaların korunması ve yapısal reformlar bulunduğunu anlatan Ferrandis, İspanya’nın kalkınmasında sadece yabancı yatırımların değil turizmden elde edilen gelirlerin de büyük payı bulunduğunu, bu yönüyle Türkiye ile benzer bir tablo sergilendiğini kaydetti.