2005 makro ekonomik hedefleri

Hükümetin 2005 yılı makro ekonomik hedefleri açıklandı. Ekonomide yüzde 5 oranında büyüme yaÅŸanması beklenen gelecek yıl GSMH’nin 298.4 milyar dolara ulaÅŸacağı tahmin edildi.Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın açıkladığı verilere göre, gayri safi milli hasıla bu yıl sabit fiyatlarda yüzde 10, gelecek yıl ise yüzde 5 oranında büyüyecek. Cari fiyatlarla GSMH bu yıl 424.1 katrilyon, gelecek yıl ise 480.9 katrilyon lira olacak. GSMH zımni fiyat deflatörü (ortalama fiyat artışı) ise bu yıl yüzde 8.1, gelecek yıl da yüzde 8 olarak öngörüldü.Ortalama dolar kurunun bu yıl 1 milyon 446 bin lira, gelecek yıl ise 1 milyon 611 bin lira (1,611 YTL) olacağı öngörüldü.TEFE BU YIL HEDEFÄ° AÅžACAKTEFE’de daha önce yüzde 12 olarak öngörülen 2004 yıllık artış oranının hedefin üzerine çıkarak yüzde 13.5 düzeyinde oluÅŸacağı tahmin edildi. TÃœFE’nin ise yüzde 12 olan yıl sonu hedefinin altında kalarak yüzde 10 düzeyinde gerçekleÅŸeceÄŸi öngörüldü. Hem TÃœFE’deki hem de TEFE’deki yıllık artış oranının 2005’te yüzde 8’e indirilmesi hedeflendi.Bu yıl 95.5 milyar dolara ulaÅŸacağı öngörülen ithalatın gelecek yıl da artışını sürdürerek 104 milyar dolar, bu yıl 62 milyar dolar olması beklenen ihracatın ise gelecek yıl 71 milyar dolara ulaÅŸacağı öngörüldü.2004 yılı gerçekleÅŸme tahminleri ve 2005 yılı hedefleri .hurtext{ font-family : Arial, Helvetica, sans-serif; font-size : 12px; color : #000000; font-weight : normal; }Kalemler20042005GSMH (Katrilyon TL) 424.1 480.9GSMH (Milyar $)293.3298.4BÃœYÃœME (%) 10.0 5.0 DEFLATÖR (%)8.1 8.0TEFE (Yıl Sonu. %)13.58.0 TÃœFE (Yıl Sonu. %)10.0 8.0Ä°THALAT (CIF) (Milyar$) 95.5104.0 Ä°HRACAT (Milyar ABD $) 62.071.0 Bütçe büyüklüklerÄ° (TRÄ°LYON TL)20042005BÃœTÇE HARCAMALARI142.617155.472 BÃœTÇE GELÄ°RLERÄ° 108.630126.335 BÃœTÇE AÇIÄžI 33.987 29.137 FAÄ°Z DIÅžI FAZLA(IMF) 21.219 24.048 BÃœTÇE 155.5 KATRÄ°LYON LÄ°RAUnakıtan’ın verdiÄŸi bilgiye göre 2004 yılında 142 katrilyon 617 trilyon lira olarak gerçekleÅŸeceÄŸi tahmin edilen konsolide bütçe harcamaları, 2005 yılı için üzde 9.01 artışla 155 katrilon 472 trilyon lira düzeyinde öngörüldü. Bu yıl 108 katrilyon 630 trilyon lira olması beklenen bütçe gelirlerinin ise 2005’te yüzde 16.3 artışla 126 katrilyon 335 trilyon liraya ulaÅŸması hedeflendi. Buna göre bu yıl 33 katrilyon 987 trilyon lira düzeyinde gerçekleÅŸeceÄŸi tahmin edilen konsolide bütçe açığı, 2005 yılında yüzde 14.28’lik küçülmeyle 29 katrilyon 137 trilyona inecek. 119 KATRÄ°LYONLUK VERGÄ° HEDEFÄ°2005 yılında vergi gelirlerinde yüzde 18.38’le, toplam bütçe gelir ve harcamalarındakinin üzerinde bir artış öngörüldü. Bu yıl 100 katrilyon 479 trilyon lira düzeyinde gerçekleÅŸmesi beklenen vergi gelirlerinin, 2005’te 118 katrilyon 950 trilyon liraya çıkması hedeflendi. Vergi gelirlerinin toplam bütçe geliri içinde bu yıl yüzde 92.5 olması beklenen payının, gelecek yıl yüzde 94.2’ye çıkması öngörüldü.2005 yılında vergi dışı gelirlerin yüzde 6.99 artışla 19 katrilyon 900 trilyon lira olması, yüzde 19.7 artışla 12 katrilyon 515 trilyon liraya yükselecek vergi iadeleri sonrası konsolide bütçe net gelirinin 126 katrilyon 335 trilyon lira düzeyinde oluÅŸması hedefleniyor. FAÄ°ZÄ°N YÃœKÃœ HAFÄ°FLÄ°YORBütçe harcamaları içinde en büyük ağırlığı oluÅŸturan faiz ödemelerinin payının ise 2005’te hafiflemesi bekleniyor. Bu yıl 58 katrilyon 537 trilyon liraya ulaÅŸacak faiz ödemelerinin, 2005 yılında yüzde 3.6 azalarak 56 katrilyon 440 trilyon liraya gerileyeceÄŸi tahmin ediliyor. Bu hedefler gerçekleÅŸirse faiz ödemelerinin vergi gelirine oranı bu yılki yüzde 58.3’lük düzeyinden, gelecek yıl yüzde 47.4’e kadar inecek.2005 bütçesinde personel ödeneÄŸi yüzde 10.8 artışla 32 katrilyon 444 trilyon liraya çıkarıldı. Cari transfer yüzde 15.7 artışla 32 katrilyon 495 trilyona yükseltildi. Bu kapsamda sosyal güvenlik kurumlarına transfer ödeneÄŸi yüzde 13.41 artışla 22 katrilyon 25 trilyon, tarımsal destekleme ödeneÄŸi yüzde 8.36 artışla 3 katrilyon 461 trilyon lira olarak belirlendi. Cari transfer ödeneklerinin 1 katrilyon 295 trilyonunu emeklilere vergi iadesi, 1 katrilyon 176 trilonunu Kredi Yurtlar Kurumu’na, 1 katrilyon 158 trilyonunu özerk kuruluÅŸlara aktarma, 895 trilyonunu KÄ°T’lere sermaye, 559 trilyonunu görev zararları, 350 trilyonunu DFÄ°F’e transfer oluÅŸturdu. 2005 yılında kamunun mal ve hizmet alımlarının yüzde 17.9 artışla 14 katrilyon 367 trilyon lira olması öngörüldü. Yatırım ödeneÄŸi ise yüzde 48 artışla 10 katrilyon 144 trilyon liraya çıkarıldı. Sosyal güvenlik devlet primi ödemelerinin yüzde 16.2 artışla 4 katrilyon 583 trilyon, sermaye transferlerinin yüzde 168 artışla 1 katrilyon 88 trilyon lira olması hedeflendi. Borç verme ödeneÄŸi yüzde 34 artışla 2 katrilyon 805 trilyona çıkarıldı. Yedek ödenek kullanımı ise 1 katrilyon 106 trilyonla bu yılkinin yüzde 9.2 altında öngörüldü. FAÄ°Z DIÅžI FAZLA2005 yılında faiz dışı bütçe harcamalarının toplamı üzde 17.8 artışla 99 katrilyon 32 trilyon lira olacak. Buna göre klasik hesaplama yöntemiyle bulunan faiz dışı bütçe fazlası yüzde 11.2 artışla 27 katrilyon 303 trilyon liraya yükselecek.Bütçe gelir ve giderlerindeki diÄŸer bazı kalemlerin de dahil edilmesiyle hesaplanan IMF tanımlı faiz dışı fazlanın ise yüzde 13.35 artışla 24 katrilyon 48 trilyon liraya çıkması hedefleniyor. Konsolide bütçe faiz dışı fazlasının milli gelire oranı yüzde 5 düzeyinde gerçekleÅŸecek.Â