Ulaşım Araçlarında Farz Ve Nafile Namaz Kılınabilir Mi Ve Nasıl Kılınır? (Araba, Otobüs, Gemi Ve Uçak)
Güncelleme Tarihi:
İslam dininde namaz konusu oldukça mühim olan bir ibadettir. Özellikle namaz vakitleri için vaktinde kılınması gerekmesine çok dikkat etmek gerekmektedir. İslam dininde kişi için zaruret hallerinde kolaylıklar bulunmaktadır. Hastalıkta yolculuk ve diğer zaruri hallerde bazı ibadetlerde kişiye kolaylıklar tanınmıştır. Ulaşım araçlarında farz ve nafile namazlar kılınabilir mi? Kılınabilir ise nasıl kılınır hakkındaki tüm bilgileri sizler için derledik.
Özellikle sık sık yolculuğa çıkan ve yolculuk yapmak zorunda olan kişiler için namaz ibadetini yerine getirmek zorlaşmaktadır. Böyle durumlarda fıkhi olarak yapılan açıklamalar ışığında ibadetlerin yerine getirilme ve bunların öğrenilmesi gerekmektedir.
Ulaşım Araçlarında Farz Ve Nafile Namazlar Kılınabilir mi? Nasıl Kılınır?
Otomobil, uçak ve tren gibi ulaşım araçlarında nafile namaz kılmak uygun görülürken normal namaz kılmak yani farz namazların kılınması uygun görülmemiştir. Çünkü söz konusu namazların ulaşım araçlarında kılındığı takdirde namazın farz unsurlarını yerine getirmek mümkün olmamaktadır.
Kaynak: Diyanet
Cana ve mala zarar gelme korkusunun bulunduğu hallerde ve yerin çamurlu olması namaz kılınacak bir yerin bulunmaması gibi zaruret hallerinde binek üzerinde farz namaz kılmak caiz görülmüştür. Kaynak: Diyanet
Hazreti peygamber döneminde uçak veya diğer vasıta araçların bulunmamasına dolayı bu konuda içtihat yapılarak kural koyulmaktadır. Yapılan ictihatlar sonucunda farz namazların içerisinde olması gereken istikbali kıble, rüku, secde ve kıyam tam olarak yapılamamaktadır. Bundan dolayı farz namazları araç içerisinde kılmak uygun görülmemiştir.
Yine de bu konuda zaruret hali göz önünde bulundurularak çok zor durumlarda kalındığında araç içerisinde farz namaz kılmak caiz görülmüştür. Örneğin yolculuk esnasında durulacak bir yer olmadığında veya araç durdurulamaması gerektiğinde bu hususlar zaruret hali sayılabilmektedir. Nafile namazlarda ise kılınan namaz nafile olduğu için ve içten gelinerek kılındığı için cazi görülmüştür.
Gemi içerisinde namaz kılındığında ise gemi durduğunda kıbleye doğru namaz kılmak ve gemi hareket ettiğinde ise kıbleye en yakın şekilde namaza durulmaktadır.
İslam alimlerince belirlenen ölçülerde yolculuk esnasında namaz kılmak için bazı öncelikler ve kısaltmalar yapılmıştır. Namaz konusunda farz olan namazı öncelikli tutmak ve bu konuda özellikle kazaya bırakmamak için gerekli fıkhi kurallara uymak gerekmektedir. Yolculuk esnasında da araç içerisinde mümkün olduğu kadar farz usullere uyarak namaz kılmak gerekmektedir.
Kaynak: Diyanet
Günümüzde otobüs, tren ve uçak ile seyahat edenler namazlarını ayakta ve kıbleye dönük olarak kılmaları genellikle mümkün olmadığından oturdukları yerden ima ile kılabilirler.
Kaynak: Diyanet (Namaz, Seferilik)
Bununla birlikte namazlarını yolculuk öncesinde veya sonrasında ya da mola yerlerinde cem ederek de kılabilirler. Cem yalnızca öğle ile ikindi ve akşam ile yatsı namazlarında olabilir. Kaynak: Diyanet
Cem edilecek namazlara ara vermeksizin peş peşe kılınır. Ayrıca cemi takdim halinde birinci namaza başlarken cemi tehir halinde ise birinci namazın vakti içerisinde cem yapmaya kalben niyet edilir.
Kaynak: Diyanet (Namaz, Seferilik)