İstibra Ve İstinca Nedir? İstibra Ve İstinca Nasıl Yapılır Ve Dikkat Edilmesi Neden Önemlidir

 Dinimizde beden temizliği ve kıyafet konuları üzerinde titizlikle durulmuştur. Ayetler dışında kalan hadislerde de her Müslümanın beden temizliğine çok dikkat etmesi gerektiği söylenmiştir. Müslim ve Buhari'nin aktardığı ''temizlik imanın yarısıdır'' hadisi de bunun en önemli kanıtları arasında yer alır. Bu nedenle de her Müslüman istibra ve istinca kurallarını çok dikkatli bir şekilde uygulamalıdır.

 İstibra ve İstinca Nedir?

 İstibra, küçük abdesti yaptıktan sonra yapılması gereken temizliktir. İstincanın sözlük anlamı ise, pisliklerden arınmak ve temizlenmektir. İstinca, taharetlenme ile eş anlamlı olarak kullanılan ve büyük abdestten sonra yapılan bir temizlik anlamına gelir. Terim olarak bu kelimeler, tuvalet ihtiyacını giderdikten sonra idrar ya da dışkı kalıntısını su gibi şeylerle temizlemeyi anlatır.

 Dinimizce temizlik çok önemlidir. Kabir azabından kurtulmak isteyen Müslümanların ise, tuvalet temizliğine çok dikkat etmesi gerekir. Bununla ilgili ve temizliği teşvik eden pek çok hadis bulunuyor.

 İstibra ve İstinca Nasıl Yapılır ve Dikkat Edilmesi Neden Önemlidir?

 İstibra, erkeklerin abdestini bozduktan ve idrar yaptıktan sonra idrar sızıntısının kesilmesi için kısa bir süre daha beklemesi anlamına gelir. Bu süre genellikle 2 - 3 dakika arasında değiştiğinden dolayı Müslümanlara bulundukları yerde en az 40 adım atmaları önerilir. İstinca ise, taharet musluğu açılarak yapılan bir temizliktir.

 Müslümanların istinca yaparken dikkat etmesi gereken en önemli detaylardan birisi ise, temizlenirken sağ değil sol ellerini kullanılması gerektiğidir. Çünkü İslam fıkhına göre istincanın sol elle yapılması gerekir. Fıkıh kitaplarında istibra, hem küçük hem büyük abdest bozduktan sonra dışkı ve idrar için söz konusu olmuşsa da pratikte daha çok idrar yollarındaki sızıntı ve akıntının tamamen kesilmesini beklemekle ilgilidir. Bu temizlik özellikle de erkekler açısından büyük önem taşır.

 İslam’da temel bir esas olarak, mekan ve vücut temizliği yapılmadan bazı ibadetler makbul ve caiz görülmez. Örneğin tuvalet adabına İslam dininde çok önem verilmiş olup, Müslümanların elbiselerine necaset sıçratmaması, güzel ve dikkatli bir şekilde istibra yapması emredilmiştir. Aynı zamanda Allah Resûlü: “Kabir azabının çoğu, necasetten gereği gibi sakınmamaktan dolayı kaynaklanır.” buyurmuştur. (İbn-i Mâce, Tahâret, 26)

 İstibra ve İstinca Yöntemleri Nelerdir?

 İstinca yaparken bol su kullanılması gerekir. İstinca yaparken bol su kullanmak, israf değil aksine helaldir. Bu nedenle de temizlenirken taharet musluğu sonuna kadar açılmalı ve bol su kullanmaktan çekinmemeniz gerekir. İstibra da su ile yapılan bir temizliktir. Suyun bulunmadığı yerlerde ise, istibra peçete ile istinca ise, ancak küçük taşlar ile yapılabilir.

 İstibradan sonra ise, en az 40 adım atmak da her Müslüman için vaciptir. Su bulunmadığı zaman ise, bu temizliğin en uygun temizlik araçları ile yapılması gerekir. Temizlik sol elle yapılmalı, temizliğin titizlikle yapılmasından ödün verilmemeli ve suyun ve diğer temizlik araçlarının kullanımında israftan kaçınılmalıdır. Fıkıh kitaplarında ilim ve eğitim aracı olduğu için kağıdın istibra ve istincada kullanılması doğru bulunmamışsa da günümüzde iki kağıt türü birbirinden ayrıldığı, kağıdın imal ve temini önceki dönemlere göre kolaylaştığı için, özellikle büyük abdest temizliğinde suyun kullanımı ve kurulanma kaçınılmaz hale gelmiştir.

 Kaynak: Diyanet