Zülfü Livaneli'nin kaynağa dönüşü

Doğan HIZLAN

Zülfü Livaneli'nin Nefesim Nefesine albümünü satışa sunulmadan önce gazetedeki odasında dinlemiş, ilk parça Nefesim Nefesine için şöyle demiştim:

‘‘Bu parça, Türk halkının ses hafızasında kalır.’’

Gerçekten de, dinleyicilerin ortak kanısını dile getirmiştim. Sözüyle sesiyle birinci sınıf bir yaratım.

Livaneli, ilk çalışmalarından sonra, müzik çizgisinde deneyler yaptı, hiç kuşkusuz bunlar, onun müziğine yeni boyutlar getirdi.

Hayranlarının çoğu, eski Zülfü Livaneli'yi istiyoruz, dediler.

Bu tür dileklerin iki cephesi vardır. İnsanoğlu, dinlediği müzikte çok tutucudur, ses değişimini kulağı yadırgar.

Oysa sanatçı da kendini yenilemek, başka deneylere, kaynaklara yönelerek, ses dünyasını, besteleriyle yenilemek, tazelemek ister.

İkisi de haklıdır.

Ben, sanatçıdan yanayım, Zülfü Livaneli'ye daha çok hak veriyorum.

Zülfü Livaneli, o deneyleri yapmasaydı, yeni tınıları bizim kulağımıza getirmeseydi, albümü bu kadar başarılı olmazdı.

Onun müzik serüvenini, bir edebiyat akımıyla mukayese ederek, biraz daha aydınlatacağım.

Türk şiirinde bir çok usta, İkinci Yeni akımından yararlandı, esinlendi. O akım olmasaydı, bir çok usta şair, kuramlarını gözden geçirme ihtiyacını hissetmeyeceklerdi.

Livaneli'nin besteleri Livaneli Besteleri-Nota Kitabı yayınlandı (Boyut Müzik).

Onları söylemek, çalmak isteyenler için önemli bir yapıt.

***

Albüme adını veren Nefesim Nefesine, halk şiirinde erotizmin vardığı yeri gösteriyor.

Cinsellik, bütün insaniliğiyle, etiyle, şehvetiyle dile ve sese geliyor bu parçada.

Livaneli, değişik şiirlerden bunu derleyerek bir kolaj yapmış ve iyi olmuş.

Anadolu'yu, ham sofuların, dar zevklilerin eline bırakmayalım. Aşağıdaki dörtlüğü okuyun:

‘‘Nesine yar nesine

Ölürüm ben sesine

Bir daha vursa idi

Nefesim nefesine’’

Albümün sevdiğim parçalarından biri de, Anlı Yemen, Şanlı Yemen.

Değişik sanatçılardan dinlediğim Çift Jandarma, alt yapısıyla, söyleyiş üslubuyla defalarca dinleyebileceğim bir icra.

Albümün kitapçığında Livaneli'nin bir sözüne dikkat edin:

‘‘Özellikle, 'Eski Livaneli'yi istiyoruz!' diyenlerin bu albümü sevmelerini diliyorum.’’

***

Livaneli, Hürriyet Gösteri'nin Türkü Özel Dosyası'nda(mayıs sayısı), ‘‘Türküler karanlık denizde bir deniz feneri gibi yolumuzu aydınlatır’’ diyor.

---