Yeter! Söz milletin...

Yalçın BAYER

Menzir, Monako-JV olayını anlatıyor

Ulaştırma Bakanı Necdet Menzir, bundan bir süre önce köşemizde yer alan ‘Monako JV'ye ballı imtiyaz verildi'' başlıklı yazıyı ilgiyle ve dikkatle okuduğunu ve ortaya atılan iddiaların incelenmesi talimatını verdiğini bildirdi.

Menzir, konunun önemine dayanarak ayrıntılı bir cevap verme gereğini duyduğunu belirterek, önce TÜRKSAT projesinin amacının ve geleceğinin garanti altına alınabilmesi için pazarlanmasını anlattı:

‘‘Halen tüm kapasitesi dolu olan TÜRKSAT 1C ile yarı kapasitesi dolu olan TÜRKSAT 1B uydularımız için yaratılan pazarın diğer uydu işletmecilerine kaymasının önlenmesi, TÜRKSAT projesinin geleceğinin garanti altına alınması açısından önemlidir.

Bu düşünceyle, pazarlamasının günün koşullarına ve uluslararası piyasa şartlarına uygun olarak yapılması ve bu kapsamda yeni nesil uyduların imal ettirilerek fırlatılması ve gerekli finansmanın Türk Telekom'a mali bir külfet getirmeden sağlanması amacıyla 27.11.1995 tarih ve 95/7526 sayılı Bakanlar Kurulu kararı gereğince JV şirketi kurulmuştur.

Fransız Aerospatiale ve Türk Telekom arasında kurulan söz konusu JV Şirketi bir KİT olmadığı için Anayasamızın 165. maddesinde ve 3346 sayılı Kanun'da bahsedilen TBMM denetimine tabi değildir. Ancak, JV şirketinin tüm faaliyetleri her zaman Türk Telekom'ca denetlendiği gibi, diğer ilgili resmi denetim birimlerine de açıktır.

Söz konusu JV şirketinin, uluslararası piyasanın içerisinde yer alabilmesi ve bu şirket tarafından imal ettirilecek uydunun pazarlamasının uluslararası koşullara uygun yapılabilmesi amacıyla Monako'da kurulmasına karar verilmiştir.''

ŞİRKETİN AVANTAJLARI

Menzir, şirketin getireceği avantajları şöyle sıralıyor:

‘‘Eutelsat, Intelsat ve diğer büyük uydu organizasyonlarına ait uyduların da imalatını gerçekleştirmiş olan Aerospatiale firmasına imal ettirilecek uydular ile özellikle TV yayınlarına dönük olarak hızla artan talepler karşılanabilecek ve 1999 yılında servise girecek benzer uydu sistemleriyle rekabet edilebilecektir.

Uydu teknolojileri ve uzay araştırmaları alanında kazanmış olduğu birikim ve tecrübeler gözönüne alındığında Aerospatiale destekli bir JV şirketi bünyesinde oluşacak dinamik yapı ile yeni nesil uydu kapasitesinin uluslararası piyasa koşullarına uygun olarak pazarlaması sağlanabilecek ve böylelikle şu anda ki pazar payımızın başka sistemlere kayması önlenebilecektir.

Yeniden ihale çıkılması yoluyla Aerospatiale dışındaki bir firmadan uydu satın alınması durumunda, şu anda TÜRKSAT 1B ve 1C uydularının kontrolünün ve her türlü manevralarının yapıldığı yer kontol istasyonlarındaki tüm teçhizat ile yazılımların yenilenmesi ve mühendislerin bu yeni sistemlere adapte olabilmeleri için yoğun bir eğitimden geçirilmeleri gerekecek ve bu durum ise yeni uydu için Türk Telekom'a çok önemli mali külfetler getirecektir.

Böyle büyük kapasiteli bir uydunun temin edilmesi için gerekli şartnamenin hazırlanarak yeniden ihaleye çıkılması ve gelecek tekliflerin incelenerek sonuca bağlanması, bunun yanı sıra proje için kredi temini gibi konuları dikkate aldığımızda yaklaşık 2-2.5 yıllık bir zaman kaybı söz konusu olacağından, kurulan JV şirketince temin edilecek uydu hem hedeflerimize ulaşmamızı geciktirmeyecek, hem de 1999 yılında hizmete girecek benzer uydularla rekabet etme gücümüzü artıracaktır.

Türksat 1C ile aynı yörünge pozisyona yerleştirilecek yeni uydumuz, 1C uydusuna yedeklilik sağlayacağı gibi ayrıca yeni frekans bandlarına da sahip olacağından 42 derece doğu pozisyonu önemli bir kapasite yaratacak ve aynı çanak antenlerle çok daha fazla sayıda TV kanalı izleme olanağı sağlanacaktır.

YÜZDE 45 HİSSE TELEKOM'UN

Alınan Yönetim Kurulu kararında belirtildiği üzere TÜRKSAT 1B ve 1C uyduları üzerindeki transponder kapasitesinin JV şirketi tarafından pazarlanması ancak özel anlaşmalara bağlı olup, hali hazırda tüm kapasitesi dolu olan TÜRKSAT 1C ile yarı kapasitesi dolu olan TÜRKSAT 1B uydularımızın tüm pazarlama faaliyetleri şirketimiz bünyesinde yürütülmektedir. Şu an da TÜRKSAT uyduları üzerinde 15 adet analog ve 5 adet sayısal olmak üzere toplam 20 adet TV yayını bulunmakta olup, önümüzdeki günlerde yeni kanalların yayına başlamasıyla bu sayı daha da artacaktır.

Fransız Aerospatiale ile Türk Telekom arasında kurulan JV'nin Hissedarlar Anlaşması'ndaki hükümler uyarınca Aerospatiale bilahare yüzde 45 hissesini Türk Telekom'a bedelsiz olarak devredecek ve böylelikle JV'deki hisselerin yüzde 95'i ile birlikte imal ettirilecek uydunun da mülkiyeti Türk Telekom'un olacaktır. Diğer bir deyişle, söz konusu JV şirketi yabancı bir şirket olmayıp, tamamıyla Türk Telekom'un kontrolü altındadır. Bu şirket bünyesinde imal ettirilecek uydunun işletilmesi, yörünge kontrolü ve manevraları gibi faaliyetler de bedeli karşılığında tamamıyla Türk Telekom tarafından yürütülecektir.

SORUŞTURMA SÜRÜYOR

NOT: Menzir'in açıklaması böyle... Ancak, JV şirketinin Türkiye'nin çıkarlarına aykırı kurulduğu iddia ediliyor... Geçmiş MGK toplantılarında dönemin Deniz Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Güven Erkaya'nın bu konuyu gündeme getirdiğinde Başbakan Yardımcısı Çiller'in ‘‘Bakarız efendim'' dediği, Erkaya'nın ise, ‘‘Neyine bakacaksınız, dosyalar ortada'' diye kızdığı bildiriliyor. Sorulan soru, Türkiye'nin vergi kaçırma cenneti diye bilinen Monako'da neden bir şirket kurma gereği duyduğu... Ulaştırma Bakanlığı Müsteşarı Süreyya Yücel Özden ile Telekom Genel Müdürü Cengiz Bulut, bu hafta başında Monako'da incelemelerde bulundular... Bakalım Ankara Cumhuriyet Başsavcısı Adil Kubat'ın soruşturması ortaya neler çıkaracak?

Mesaj Panosu

TÜRKİYE Yayıncılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Atıl Ant, Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk'e sesleniyor: ‘‘Kadıköy, korsan kitap satan sergilerin en yaygın olduğu yerlerin başında geliyor. Kültür yaşamımıza yapılan bu büyük darbenin engellenmesi için bir ay önce sizi ziyaret ettik. Ancak korsan kitap sergileri sizin izninizle, sizin zabıtalarınızın koruması altında açılmaktadır. İzninizin ve hoşgörünüzün devamı halinde sizi, bu ülkenin yayıncıları ve yazarları olarak kültür düşmanı ilan edeceğimizi duyururuz.''