HER DERDE DEVA, SUSUZLUĞA TESLİM

Haberi okurken hem çok üzüldüm hem de çok hayıflandım. Hayıflandım çünkü 1 saatlik mesafedeki Burdur’un Bucak ilçesinde yoğun olarak ihracatı yapılan dünyanın en kaliteli çörekotunun üretildiğini ilk defa duydum. Çok etkilendim çünkü, Bucak’ın yaptığı ihracatla yıllık 5.5 milyon dolar ülkemize döviz kazandıran çörekotu da susuzluğa teslim olmak üzere.
Bucak Ziraat Odası Başkanı Bilal Özel, soyismi gibi çok özel bir oda başkanı. Ne sorsanız veriyle cevap veriyor, emin olmadığı noktaları oda çalışanı uzmanla görüşüyor. Konusuna hakim, sahaya hakim bir başkan. Kuraklık bitkisi olan çörekotunun bile susuzluktan nasıl etkilendiğini bir bir anlattı. İyi kazandırdığı için üreticiyi kırsalda tutabilecek bir ürün olan çörekotunun ekiminden vazgeçilmesinin ilçe ekonomisine etkisinin kendisini kaygılandırdığını söyledi. Çörekotu öyle güzel bir ürün ki çörekotunun ardından hububat ekimi yapılınca hububatta yüzde 30 verim artışı görülüyor.

DÜNYANIN EN KALİTELİ ÇÖREKOTU
“Ölümden başka her derde deva” diye bildiğimiz çörekotu, tıbbi ve aromatik özellikleri bakımından ilaçtan, kozmetiğe, yağ sanayinde unlu mamullere kadar bir çok alanda kullanılıyor. Koronavirüs salgının ardından bağışıklığı güçlendirici etkisi nedeniyle talebi artan çörekotunun en kaliteli üretim yeri Bucak. Ata tohumunu kullanan Bucaklı üretici kimokin etken madde değeri yüzde 8’e kadar çıkan çok kaliteli çörekotunun üretimini gerçekleştiriyor.

COĞRAFİ İŞARET BAŞVURUSU
TÜİK verilerine göre, çörekotu üretiminin yüzde 25.4’ünü Bucak üretiyor. 2020 yılında 183 olan yetiştirici sayısı 2021’de 374’e çıkmış. 2020 yılında 8 bin 500 dekarda üretilirken, 2021 yılında 15 bin 678 dekarda üretimi yapılmış. Yani üreticinin ilgi gösterdiği bir ürün. Bucak Ziraat Odası, 6 Ağustos’ta coğrafi işaret tescili için Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuruda bulundu.
Ancak bu yıl yağışların zamanında gelmemesi ve yeraltı suyunun çekilmesi ve yaşanan kuraklık nedeniyle çörekotundan yüzde 70 verim kaybı yaşadı. Yüzde 80’i ihraç edilen, pazar sıkıntısı olmayan, ABD, İngiltere, Almanya ve Kanada gibi ülkelere yoğun ihracatı yapılan Bucak çörekotu, iklim şartları böyle giderse öyle ya da böyle susuzluğa teslim olacak. Ürün kaybını her yıl üst üste yaşayan üretici doğal olarak ürün ekiminden kaçmaya başlar. Bunu şimdi düşünmek bile istemiyorum.

KADERİMİZ OLMASIN
Aslında susuzluk birçok tarım ürününü etkiler hale geldi. Buğday, arpa, zeytin, fasulye, ayçiçeği… Hem yağmurun zamanında ve kararında yağmaması hem de yeraltı sularının çekilmesi nedeniyle önümüzdeki günlerde susuzluğun tarım ürünlerine etkisi haberlerini daha çok okuyacağız. Bu nedenle iklim değişikliğini gündemimize alıp, alabileceğimiz tüm önlemleri geç olmadan alıp uygulamalıyız. Yoksa her yıl hasat zamanında başka bir ürünün tehlike altında olduğu ya da kaybolduğu haberlerini okuyacağız.

BAŞUCU KİTABIM
Bir tarım kitabının 10. baskısını yapacağını kimse tahmin edemezdi. Yayıncılar bile şaşırdı. Evet, Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın kaleme aldığı “Üretme Tüket” kitabı 10. baskısını yaptı. Bense kitabı ikinci kez okuyorum. Çünkü kitap tarımla ilgili hafızamı diri tutuyor. Bakmayın kitabın isminde “üretme” geçtiğine, “üretelim, üretelim daha çok üretelim” diyor, kurtuluş reçetesi olarak üretimi gösteriyor özetle. Her bir satırı en güçlü olduğumuz tarım sektöründe nasıl günden güne geriye gittiğimizi gösteriyor. Tarımla ilgili ne yapmamamız gerektiğini tek tek anlatıyor. Okuyun, okutun, bir daha okuyun.