Kedi ve köpekler gezerken de birbirinden farklıymış

Ama bu bizim bu ailelere yönelik araştırmalara şaşırmamıza engel değil. Bu iki ailenin farklı yolları seçmesi çok eskiye dayanıyor. Şimdi University of British Columbia’da yapılan çalışmada kurt, çakal ve tilki gibi köpekgillerin bölgelerinde yoğun ve öngörülebilir yollar izlediğini, puma, leopar ve vaşak gibi kedigillerin ise daha dağınık bir şekilde hareket etme eğiliminde olduğu ortaya kondu.

UBC Okanagan Biyoçeşitlilik, Dayanıklılık ve Ekosistem Hizmetleri Enstitüsü’nde Biyoloji Yardımcı Doçenti olan Dr. Michael Noonan, “Kediler ve köpekler yaklaşık 45 milyon yıl önce ayrı türlere ayrıldılar ve bir daha asla geri bakmadılar. Bu farklılaşmayı bugün bile çevrelerinde nasıl hareket ettiklerinde görebiliyoruz” diyor. Çalışmada, 34 tür ve altı kıtada bin 200’den fazla hayvanın GPS verileri analiz edilmiş ve hayvanların yeniden kullandığı ‘rotalar’ veya seyahat yollarını haritalamak için fizik tabanlı modeller kullanılmış.

Sonuçlar ilginç.

Köpekler, bölgelerinde tekrar tekrar kullandıkları, yoğun ve öngörülebilir rotaları takip ediyor. Kedigiller ise daha dağınık ve serbest bir şekilde hareket etme eğiliminde.

Uzmanlara göre bu farklılıklar, türlerin beslenme ve sosyal yapısından kaynaklanıyor olabilir. Köpekgiller hepçil ve sosyaldir, bu da onların avlanma ve yiyecek arama için yolları hatırlamasını gerektirir. Kedigiller ise katı etobur olup yalnız avlanırlar.

Ama şunu belirtiyorlar: Çalışma, köpeklerin kedilerden genel olarak daha zeki olduğunu göstermiyor. Fakat köpekgillerin rotaları hatırlama ve kullanma eğilimi, onların daha güçlü belleğe sahip olduğunu gösteren mevcut araştırmalarla uyum gösteriyor.

Köpekgillerin belirli rotalara güvenmeleri, onları yollar ve yapay engeller gibi insan yapımı yapılara karşı daha savunmasız hale getiriyormuş. Ama yaban hayatı geçitleri gibi çözümlerden daha çok yararlanabilecek kapasiteleri varmış.

Koruma Biyolojisi Profesörü Dr. Karen Hodges, “Dünya genelinde habitatlar kaybolurken, bu tür çalışmalar türlerin çok farklı davrandığını ve bu durumun bazı türleri aynı habitat kaybına karşı diğerlerinden daha savunmasız hale getireceğini vurgulamaktadır” diyor.

Bu araştırmalar ayrıca bu türlerin çevresel faktörler sonucunda neslinin tehlikeye girip girmeyeceği de dahil olmak üzere çok konuda karşı karşıya kalacağı senaryoları belirlemek açısından önemli.

Ez cümle, yaşam alanlarını korumak sadece bizim için değil bu türlerin varlığı için de önemli.

KÖPEKLER NASIL DÜŞÜNÜR

Psikologlar sosyal ve bilişsel becerilerin evrimini araştırırken köpek ve insanlar arasındaki ilişkiyi inceleyerek ilerliyorlar. Beyin taraması ve diğer teknikler, hafıza, dil ve yaşlanmanın köpeklerde nasıl işlediğini ortaya koyuyor.

Budapeşte’deki Eötvös Lorand Üniversitesi’nde etoloji profesörü ve başkanı Dr. Eniko Kubinyi, “Köpekler, sadece evcil hayvan olarak değil, aileden bir üye veya yoldaş olarak bu duygusal ve ilişkisel boşluğu giderek daha fazla dolduruyor” diyor.

Kubinyi liderliğindeki araştırma, köpek-insan ilişkilerinin, en iyi arkadaş ilişkileri ile ebeveyn-çocuk bağlarının faydalarını birleştirdiğini ve onları çoğu insan ilişkisinden daha destekleyici ve pozitif hale getirdiğini gösteriyor. 

Arizona Eyalet Üniversitesi’nde köpek davranışlarını inceleyen psikoloji profesörü Dr. Clive Wynne da “Bu ilişkiyi bu kadar özel yapan temel süreç nedir? İnsanlar ve köpekler birbirine nasıl âşık oluyor?” diye soruyor.

Bu soruları yanıtlamak ve köpekler ile insanlar arasındaki ilişkiyi nasıl optimize edeceğimizi anlamak, büyüyen köpek bilişi alanının merkezinde yer alıyor. Psikologlar ve diğer araştırmacılar, köpeklerin insan jestlerini ve dilini nasıl anladığını incelemenin yanı sıra, onların güçlü koku alma duyusunu, hangi insanlarla işbirliği yapmayı seçtiklerini ve hatta hafızalarının nelerden oluştuğunu araştırıyorlar.

Araştırmacılar MRI ve EEG taramaları yapıyor, yaşlanma ve hastalıkları anlamak için beyin dokusu ve genetik verileri topluyorlar.

Köpekler ve insanlar arasındaki eşsiz ilişkiyi incelemek, sosyal ve bilişsel yeteneklerin insanlarda nasıl evrildiğine dair içgörüler bile sunabilir.

OKUR FOTOSU

UYUYAN ÇETE

250’nci yazı nedeniyle okurlarımızdan çok sayıda tebrik ve “Bozmadan böyle devam” yorumu aldım. Bu beni çok mutlu etti. Teşekkür ediyorum. Okurum Pınar Bildik, “Yazılarınızı keyifle okuyorum harika bir köşe, teşekkürler. Ben de birkaç kare paylaşmak istedim” diyerek bir çete fotoğrafı göndermiş. Ama bu çete uyuyor. Uyandırmaya kıyamadım, fotoğraflarını paylaşayım. Dünya güzellerine ve okurumuza sağlıklı uzun bir ömür dilerim.

Nice 250’lere derken tüm okurlarımızdan da kedi ve köpeklerine ait fotoğrafları beklediğimizi hatırlatayım.

NOT: Kediniz ya da köpeğinizin fotoğrafını #dünyagüzeli etiketiyle ve Hürriyet’ten bahsederek sosyal medyada paylaşın ya da sdemirel@hurriyet.com.tr adresine mail atın, seçip paylaşalım...